Dagelijks kunnen we lezen over de macro-economische problemen waarbij het gaat om duizenden miljarden euro’s of dollars. Macro kan echter alleen maar bestaan bij de gratie van vele micro-economisch beslissingen en gebeurtenissen, waar geen abstracte volken of landen bij betrokken zijn, maar gewone individuele mensen. De afgelopen week heb ik gesproken met een garagehouder, een tweetal ouders met kinderen die naar een nieuwe school in het voorgezet onderwijs gingen, een bouwvakker en mijn oom en tante van respectievelijk 82 en 81 jaar oud. Zo maar toevallige, dus niet geplande gesprekken.

economie gewone mens

De bouw

De bouwvakker, midden vijftig, kijkt al lange tijd bezorgd naar de opdrachtportefeuille van zijn werkgever. Het wordt elke dag minder. Binnenkort moet hij afscheid nemen van enkele, ook oudere, collega’s. Er is geen werk meer voor en soortgelijke beelden ziet hij bij alle aannemers om zich heen. Vele al tientallen jaren of nog langer bestaande bedrijven lopen op hun laatste benen. Hebben alle reserves verbruikt en zien de opdrachtagenda helemaal leeg raken. Grootschalige opdrachten waren al lang verdwenen en ook de kleintjes verdwijnen nu in een rap tempo. Wat de bouw betreft is er al een meer dan ijzige winter aangebroken en de vooruitzichten zijn duister als je kijkt naar de ontwikkelingen rond de hypotheken, het verdwijnen van vaste banen en de voortdurende algemene onzekerheid in de economie.

School

Een tweetal ouders die ik sprak waren ook helemaal niet blij. Vol ongeloof hadden ze de ontwikkelingen aangezien rond het studeren van de kinderen, laten ze maar even boy en girl noemen. Een hele opgave was het al geweest om een nieuwe studierichting met bijpassende school te vinden.  Voor boy was een school gevonden op 30km afstand en girl had gekozen voor een school op meer dan 90 kilometer afstand. Dat zou dus flink reizen worden. Na inschrijving begonnen al snel de rekeningen binnen te stromen. Van alles en nog wat moest er worden aangeschaft. Boeken en andere spullen en natuurlijk ook direct een passende en voldoende krachtige laptop met veel geheugen en een aparte videokaart. Toen de schoolroosters binnenkwamen vielen de ouders bijna van hun stoel. Tegenover hun enorme investering in schoolgeld, spullen en reiskosten stonden schoolroosters die opgeteld niet verder kwamen dan goed twee dagen les per week. Als er gewoon vijf dagen les zou zijn dan zouden de opleidingen wel met de helft bekort kunnen worden en de kosten dus ook veel lager kunnen blijven. Het vak economie is kennelijk voor de directie en de docenten van deze scholen een onbekend fenomeen.

De garage

Het was mooi weer en de garagehouder zat in zijn prachtige showroom met een beperkt aantal nieuwe auto’s. Kijkers, potentiele klanten of kopers kwamen er nog slechts in heel beperkte mate. Als ze al kwamen dan was het bijna altijd voor een klein en relatief goedkoop autootje. Het vervelende daaraan was dat de concurrentie tussen de fabrikanten groot is en de winstmarge op kleine auto’s uiterst miniem. De vaste lasten van het bedrijf waren al tot het uiterste terug gebracht. Minder personeel kon niet want dan kon het bedrijf zijn essentiële taken niet meer uitvoeren. Maar hoe dan verder? De enige verbetering zou te vinden zijn in het verkopen van meer auto’s en de vooruitzichten daartoe zijn macro-economisch slecht. Met de al maar stijgende benzineprijzen en het vaak gebrekkige openbaar vervoer kopen steeds meer mensen voor woon-werkverkeer een bromfiets of een elektrische fiets. Al met al niets om blij van te worden. Toch maar overstappen op de verkoop van fietsen en bromfietsen?

Oom (82) en tante (81)

Ze kennen mij al vanaf mijn geboorte en ik heb vele malen bij hun gelogeerd. Ze hebben nooit een koophuis gehad, wel drie huurhuizen waarbij de burgemeester steeds een belangrijke rol vervulde bij de verkrijging, zo ging dat immers toen er nog geen woningcorporaties waren. Nu op hun oude dag terugkijkend zijn ze meer dan gelukkig. Met hun AOW en het pensioen van veertig jaar werken bij Philips ( 200 euro netto) kunnen ze zich, zuinig als ze zijn, goed redden. De oorlog en de tijd daarna ligt nog vers in het geheugen. Het werken op een textielfabriek en alles wat daarna kwam. Vergeleken met nu was het leven toen behoorlijk zwaar. Voor een kleine hypotheek was je met handen en voeten overgeleverd aan de bank en minstens twee mensen die borg wilden staan. Materieel gezien hebben we het, vergeleken met vroeger, toch wel erg goed vinden zij. Maar er is zo veel onrust, stress en ontevredenheid. Velen hebben geen spiegel meer, kennen alleen de goede tijd.

Slechte vooruitzichten

Zo maar vier keer micro-economie. Met name door het ontbreken van positieve vooruitzichten is de algemene sfeer die van zorgelijk en slecht. Het CPB berichtte dat het aantal mensen dat in het 2e kwartaal de moed heeft opgegeven wat betreft het vinden van een baan is opgelopen tot 57.000. In totaal zijn er zo’n miljoen mensen op zoek naar betaald werk waarvan de helft werkloos is.

Naar een nieuwe aanpak

Onze wereld is voortdurend in verandering. Het is geen vaste lijn van slecht naar goed en beter. Zeker is dat er momenteel – in het westen- in het algemeen sprake is van een sterk dalende lijn. Of het van kwaad tot erger wordt ligt voor een groot deel aan onze eigen inspanningen. Durven we te veranderen. Het oude los te laten en het nieuwe vorm te geven? De tijd zal het leren. Ik zou graag even een kijkje willen nemen naar vijf, tien en twintig jaar verder. Wat zou er dan te zien zijn? Wat denkt u?

22 reacties

  1. Van de politiek hoeven we niets te verwachten. De economie stuurt de mens, dat moet andersom. Dat zal pas gebeuren als men erachter komt dat het huidige systeem onhoudbaar is gebleken, door schade en schande dus. Het is vrijwel onmogelijk om meer dan 5% van de bevolking inzicht te geven in de werking van geldcreatie uit schuld, de rente op schuld en dus het FEIT dat het systeem is ontworpen om te imploderen. Dat gaat er niet in, want, voetbal, gras maaien, zuipen, en natuurlijk in de file staan, onderweg naar een bekrompen arbeidsethos: in dienst van het systeem, het systeem dat je geen tijd en ruimte gunt om na te denken, de eigenzinnigen uitgezonderd. De honkbalknuppel vol in het gezicht en tot de conclusie komen dat de tandarts met een zak zilver naar Montenegro is vertrokken, zoiets. Tot de conclusie komen dat eeuwige groei niet bestaat, en dat alle grote rijken zijn gevallen, gepaard gaande met veel chaos.

    En dan begint het feestje opnieuw. De mens pretendeert slechts slimmer te zijn dan de aap.

    Ik heb dit al eerder gezegd: Geestelijke vooruitgang, de nieuwe industriële revolutie. Anders zijn we reddeloos verloren. Van belangen naar respect, en van groei naar duurzaamheid. Groei (hebzucht zo u wilt) is de grote boosdoener.

    Wat ik zo’n mooi statement vind bij de SOPN: Van leerplicht naar ontwikkelingsrecht. Mensen vanaf hun vijfde levensjaar een systeem in forceren is ronduit bespottelijk.

    Een duif heeft meer vrijheid dan u.

  2. @ Houtskool. Interessant is dat je denkbeelden zo uit de 60s van de vorige eeuw zouden kunnen komen. Helaas heeft de “revolutie” ook weinig gebracht…

  3. @1 Moin, juist wel. Ik heb 100% vertrouwen in rutte. 100% zekerheid zelfs… Tel uit je winst 😮

    Ik vertrou er 100% op dat rutte ons land verder verkwanselt, geheel in de traditie van de laatste decennia.

    Niet doorschuiven, aanpakken!

  4. Houtskool, er zijn mensen die het allemaal wel zien. De rest leeft in de luxe van absolute leegheid. Dat is for the time being overigens wel een benijdenswaardige positie. Geen zorgen, lekker genieten, kernwoorden leuk, gezellig, facebook, genieten… Wij zitten elke dag na te denken en op dit soort blogs 😆

    Degenen die het wel zien aankomen kunnen er hun voordeel mee doen en je hebt dan in ieder geval een veel betere kans dat je het overleeft. Niets is zeker, maar kennis is zeker beter dan geen kennis. Sterkte met de voorbereidingen!

  5. @3 Pe
    Als alle pensioenen, spaargeld en alle andere ‘papieren waarden’ zijn verdampt zijn we allemaal hippies hoor. Let maar op.

  6. Alleen wel hippies zonder eten, joints, woodstockmmuziek en hoop. Volgens mij hadden hippies nog de HOOP op een betere wereld. Dat zal niet stroken met de realiteit. Ik denk dat er eerder een massa zombies ontstaat. Als de rook is opgetrokken zijn er pas weer hippies 8)

  7. Anders gezegd: hippies schoppen graag figuurlijk ergens tegenaan. Daarin hebben ze waarschijnlijk gelijk en waren ze in de jaren ’60 hun tijd ver vooruit,,gezien ons huidige probleempje. Er moet alleen wel IETS zijn om tegenaan te schoppen en daar zal het aan ontbreken binnenkort…

    🙁

  8. @5 Ach, ik dacht dat ik al op Facebook zat… stom. Afijn, die leegheid trekt me niet zo nee. Geestelijke voorbereiding is al heel wat. Heb jij wel eens mensenvlees gegeten? Dat is zo’n beetje het enige waar teveel van is. En de wet van vraag en aanbod kennen we allemaal wel. Jij ook succes!

  9. @3 PE, verschil is natuurlijk wel dat we in de jaren 60 een halve eeuw ellende achter ons hadden en een halve eeuw voorspoed voor de boeg.
    Komt nu een halve eeuw ellende aan. Ik verwacht niet dat we terug gaan naar het welvaartsniveau van de jaren dertig maar ik denk wel dat het systeem gaat instorten en dat we zeker veel welvaart gaan inleveren.
    Nou ja, de meesten dan. Een klein deel gaat natuurlijk door met het baden in weelde en het onderdrukken van het gepeupel.
    Maar ja, het is eigenlijk nooit anders geweest.
    De afgelopen decennia waren een uitzondering ( ook wel weer betrekkelijk ) op de regel. Maar er dient zich een grote ‘restauratie’ van de macht aan. Oude tijden gaan herleven of er nooit iets is veranderd.
    Maar laten we wel wezen. Het volk heeft zich nooit willen verheffen. Is paarlen voor de zwijnen. Het gepeupel kijkt liever naar de zoveelste variant van ‘heb jij de X factor’ of een stompzinnig zang- of danswedstrijdje.
    En nou moeten politici ook een kunstje gaan opvoeren. Niet ter lering maar louter ter vermaak.
    Groot deel van het volk is het niveau van brood en spelen nooit ontstegen en heeft een hartgrondige afkeer van nadenken over belangrijke vragen als ‘waartoe zijn wij op aarde’ en hoe kunnen we onszelf verheffen en ontdoen van verstikkende moraliteit. Want daar word ik nog het meest ziek van.
    Nou geacht gepeupel u gaat krijgen waar u zo naar verlangt.
    Samsom en Rutte hebben het leukste kunstje opgevoerd en de X factor contest gewonnen. Maar het echte kunstje dat ze u gaan flikken moet nog komen.
    Veel plezier ermee.

  10. Af en toe moet toch even het bed worden opgeschud en het huis even lekker laten doorluchten en daarna kunnen we weer met frisse moed verder

  11. @ 6 JA dat zouin een worst case scenario zo maar kunnen

    @ 7 Ik doelde niet zozeer op Hippies maar eigenlijk meer op de emancipatiebewegingen (vrouwen en jongeren emancipatie) en het studenten protest (toekomstige toplaag) het rommelde toen maatschappelijk gezien in diverse lagen van de bevolking en er is naast allerlei trippy/ hippie boeken (Carlos Castaneda) ook echt veel interessants geschreven (ik refereerde al in eerder post aan de Frankfurter Schule).

    @10 Je hebt echt een punt met dat de tijden anders zijn, ik denk dat het probleem in Nld is dat we met generaties zitten die niet meer weten wat armoede is en dus ook niet weten waar ze moeten voor vechten of waartegen of waarvoor ze moeten zijn. Daarnaast zijn Samsom en Rutte ook niet meer dan muppets. Even ter verheldering de financiel adviseur van Rutte is een ex Goldman Sachs man Victor Halberstadt. Verder denk ik dat 99% van de politici die in de 2de kamer zit niet eens weet wat zich werkelijk in de economie afspeelt.

    linkje:
    Goldman Sachs in Nederland
    http://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/2012/februari/Goldman-Sachs-in-NL.html

  12. @#16 Verontruste burger: wat me altijd beetje stoort aan jou betoog dat je niet gehinderd door enige historisch besef commentaar geeft. Wat dacht je van Mao die kleine 100 miljoen op zijn geweten heeft, zijn portret pronkt nog steeds in heel het land en op elk chinees bankbiljet. Waar is jou verontwaardiging of is het enkel selectief voorbehouden aan joden?

    Om terug te komen op jou statement: inderdaad het wereldcommunisme is weldra een feit ga maar na: EU, Wereld bank, VN, IMF, NGO , Centrale banken wereldwijd. Hoeveel info heb je nog nodig of belemmeren je oogkleppen het goede zicht?

  13. @ 17, Pietertoupa, ik stoor me niet. Ik ben oprecht geinteresseerd. Echt.
    Anders zou ik er niet naar vragen.
    Ik ben iemand die binnen zijn mogelijkheden de dingen wil begrijpen.
    Ben geinteresseerd in mensen en hun drijfveren.
    Hou ook van het debat, en besef dat ik soms irritatie veroorzaak.
    Kan ik ook vaak weer wegnemen.

    PS ik praat inderdaad ook graag mee over zaken waar ik niet voor doorgeleerd heb. Geef ik toe. Ben wel breed geinteresseerd. Puntje iheb je wel dus.

  14. De staat moet voor mij zorgen is een verkeerd uitgangspunt. De stijve jaren 50 en 60 tijd is voorbij. Het is juist de tijd van de mogelijkheden. Iedereen kan studeren, naar het buitenland, zelf een bedrijf beginnen. Men is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen leven, geluk. Het geklaag over pensioenen is onterecht. Tussen 1995 en 2005 zijn de pensioenen met meer dan 10%/jaar gestegen!

  15. @houtskool : als je ziet wat voor wreedheden de in principe beschaafde boerenzonen die eenmaal onder de wapenen waren geroepen tijdens bijvoorbeeld WO1 in staat waren na een paar maanden in loopgraven te hebben gebivakkeerd, dan hou ik m’n hart vast voor deze generatie die moreel bezien veel lager staat dan onze grootouders … eng hoor … hongersnoden en (burger-)oorlogen kunnen in korte tijd van in principe beschaafde individuen primitieve, bijna gewetenloze beesten maken, vergis je niet … Afijn, ander onderwerp….

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Nieuw in de wereld van cryptocurrencies? Bekijk nu uw mogelijkheden op Nederlands grootste exchange...

Ontvang jij al een passief inkomen door het staken van crypto?

Lees meer over crypto staking op onze favo platformen: