Het lijkt er op dat beleggers de paniekfase naderen. De rente op de United States 10-Year Bond Yield daalde op gegeven moment op deze ochtend met 0,1 procentpunt naar 0,819 procent. In Europa hetzelfde verhaal. De rente op de 10-jarige Duitse en NL staatsleningen daalde met ongeveer 0,04 procentpunt naar record lage negatieve rentestanden van respectievelijk min 0,73 en min 0,57. Daarentegen steeg de Italiaanse 10- jarige met zelfs 0,08 naar + 1,15 procent.
Op instorten
Het verschil in rentetarieven tussen lidstaten van één muntunie gaat dus verder uit elkaar lopen. Wat zal de ECB, of misschien wel de EU hieraan denken te doen. Italië zal zeker het handje moeten ophouden om te voorkomen dat een alles vernietigende systeemcrash vanuit dat land de andere EU-lidstaten zal besmetten. En dan praten we nog niet eens over de verdere gevolgen van het coronavirus. Het gaat nu puur om de economie die op instorten staat.
Paniek
Met al deze dramatische ontwikkelingen zal Powell van de FED zich gedwongen voelen om de centrale rente op korte termijn nogmaals te verlagen. Ook heeft Trump miljardensteun toegezegd aan de Amerikaanse economie. Ondertussen loopt het op de Repomarkt totaal uit de hand. De Fed heeft op dinsdag 3 maart om 8.45 uur $ 100 miljard aan repo-leningen gepompt in de handelshuizen op Wall Street, $ 8,6 miljard minder dan wat de handelshuizen hadden willen lenen. Als dit geen paniekmaatregelen zijn dan weet ik het niet meer. Mogelijk gaan Powell en Trump de beleggers toespreken dat ze alle steun mogen verwachten en daarom alvast weer aandeeltjes kunnen gaan inkopen.
Aandeeltje?
Na een dramatische daling is het een aloud beleggersadvies om te kopen op de dip. De grote vraag is of beleggers er deze keer weer intrappen. Zodra duidelijk wordt dat de onderliggende reële economie echte schade ondervindt en dat de kapitaalvernietiging op de beurzen wordt gevolgd door faillissementen in het bedrijfsleven, massa ontslagen en wankelende banken, dan zal de verkoopgolf opnieuw in gang gezet worden. Dan zien we een alles vernietigende neergang in onze krediet-gedreven welvaartmaatschappij.
Kunst en vliegwerk
We gaan een tijdvak in dat beleidsmakers van centrale banken volop kunstmatig monetair gaan stimuleren en dat regeringen volop fiscaal gaan stimuleren. De samenleving zal daarbij een dubbel gevoel krijgen en zich afvragen welke kant dit opgaat. Het vertrouwen slaat om naar wantrouwen als mensen zien dat ondanks alles toch de neergang is ingezet met o.a. massa ontslagen. De eerste ontslagen werden gisteren in ons eigen landje al aangekondigd.
Tussen hoop en vrees
Financiële markten balanceren tussen vrees en wanhoop en gaan verder duikelen. Af en toe een opleving na een tweet van Trump misschien, of een toespraak van Powell. Van madame Lagarde van de ECB kunnen we weinig meer verwachten. De ECB heeft zijn kruit verschoten met de centrale tarieven op nul en negatief. We wachten nu maar op de FED. Als de VS ook eenmaal het nul-tarief heeft bereikt dan gaan we eens zien hoe het bankwezen zich houdt. Hun verdienmodel is naar de knoppen en ons spaargeld is dan regelrecht een doelwit. Maar eens zien hoe dit allemaal verder gaat. Spannende tijden.
GW
Betekent dit dat we over enkele maanden met massale verpaupering, overbelaste ziekenhuizen en lege schappen in de supermarkten te maken zullen krijgen als dit zo doorzet en het virus maar blijft voortwoekeren?
Zomaar even 2 berichtjes die duidelijk maken waarom financiële markten in paniek raken:
https://www.zerohedge.com/markets/project-kennedy-jpmorgan-tells-thousands-workers-work-home
https://www.nu.nl/coronavirus/6035673/750-nederlandse-bedrijven-doen-aanvraag-voor-corona-uitkering.html
Medewerkers van Amerikaanse banken die thuis moeten werken vanwege het coronavirus, dat hoeft toch geen probleem te zijn? Of is een nieuwe verwoestende financiële vulkaanuitbarsting op handen met daarbij verwoestende pyroclastische stromen die banken, economieën en samenlevingen verwoesten op hun pad? Net als die uitbarstingen in 2008 door financiële aardbevingen werden voorafgegaan, zijn de financiële vulkanen erg aan het rommelen en aan het schudden.
Ik plakte eigenlijk het verkeerde linkje. Las 2 columns tegelijk. Bedoelde eigenlijk deze:
https://wallstreetonparade.com/2020/03/two-charts-explain-why-wall-street-banks-are-under-so-much-selling-pressure/
En dan vooral deze alinea:
“Al deze banken hebben één ding gemeen: ze worden elk blootgesteld aan tientallen biljoenen dollars aan derivaten. En volgens een rapport uit 2016van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), is de Duitse megabank, Deutsche Bank, sterk verbonden via derivaten met elk van deze Wall Street-banken. (Zie onderstaande grafiek.) Het aandeel van Deutsche Bank verloor gisteren 5,49 procent, wat de verliezen in slechts de afgelopen 15 handelssessies op 30 procent bracht. Dat is gewoon aandelenkapitaal dat Deutsche Bank zich niet kan veroorloven te verliezen: haar aandelen hebben de afgelopen vijf jaar 75 procent van hun gewone aandelenwaarde verloren. Het IMF concludeerde dat Deutsche Bank een grotere bedreiging voor de mondiale financiële stabiliteit vormde dan welke andere bank dan ook als gevolg van deze onderlinge verbindingen – en dat was toen haar marktkapitalisatie tientallen miljarden dollars groter was dan nu.”
Kortom, een supereruptie met een kracht van VEI-8 is op handen. Wanneer gaat deze vulkaanuitbarsting daadwerkelijk plaatsvinden, of is die al onderhand begonnen?
Kan nog leuk worden. Nu vind ik die aandelenmarkten zowiezo erg overgewaardeerd. Aandelen die 10 dividend geven staan voor minimaal 10 euro op de aandelenbeurs genoteerd.
Vervolg, op https://volcanocafe.wordpress.com/2013/09/13/friday-volcanic-riddles/comment-page-1/#comment-100487 vergeleek ik in 2013 de financiële crisis van 2008 met de val van Lehman Brothers en de Eurocrisis daarna met een zware vulkaanuitbarsting.
Op https://www.nrc.nl/nieuws/2020/03/06/door-de-coronacrisis-lijken-al-die-schulden-ineens-wel-gevaarlijk-a3992959 “Door de coronacrisis lijken al die schulden ineens wél gevaarlijk” over de gevaarlijke grote berg aan bedrijfsschulden.
Attentie! Buiten de (‘spannende’) symptomen en sommetjes inzake beurzen, monetair beleid en krimpende economie ontwikkelen zich politieke signalen die wijzen op een toenemende machtscentralisatie bij het establishment.
Een significant voorbeeld is het dezer dagen gepresenteerde Brusselse wetsontwerp betreffende ‘Green Deal’, een echt speerpunt in de EU machtsconcentratie.
Onder dekking van de wanorde rond het Coronavirus eist de Commissie de (corrigerende) supervisie op, desnoods met voorbijgaan van nationale parlementen en het Europarlement, bij het waar maken van de klimaatdoelstellingen 2050, die praktisch alle facetten van de nationale staatshuishouding hard zullen raken.
Was te verwachten. Een overkoepelende unie kan alleen werken als deze de supervisie krijgt en de lagere parlementjes buiten werking stelt. Het klimaatalarm is de ideale gelegenheid voor een coupe. Globalisering is op zijn retour. Weldra zal ook de grootschaligheid van de multinationals weer plaats maken voor kleinschaligheid. Een mondiale reset. Het verleden heeft aangetoond dat voor grote omwentelingen revoluties de boel op gang moesten brengen.
En één crisis komt zelden alleen: https://nos.nl/artikel/2326159-erdogan-maandag-in-brussel-om-over-migratiecrisis-te-praten.html
Op https://www.telegraaf.nl/financieel/688334758/creditcardschuld-vs-al-hoger-dan-in-2008 “Creditcardschuld VS al hoger dan in 2008”:
Zo begon de kredietcrisis in 2007 ook. Een creditcardschuldencrisis kan samen met het Coronavirus en al instortende beurzen voor nog meer financiële ellende zorgen.
En dan nog de mensen die hun lening voor de aanschaf van een auto niet meer kunnen betalen in de VS. Private schulden zijn net als in de VS ook in Nederland torenhoog. En dat geldt voor de bedrijfsschulden in het bijzonder. En als het dan tegenzit kan je meteen de tering naar de nering gaan zetten.
Het is altijd een opeenstapeling van meerdere factoren die een crisis in gang zetten. Een ongeluk komt zelden alleen. Meestal is het wachten op een trigger en die heeft zich nu gemeld in de vorm van een virus. Nu roepen nog wel wat analisten dat de huidige neerwaartse spiraal mogelijk in een V-vorm gaat en na een dieptepunt straks weer opveert. Als de aantallen corona-besmettingen afnemen zullen financiële markten zich weer herstellen. Aan de andere kant beweren sommige analisten dat ‘the point of no return’ reeds is gepasseerd.
Niet het virus maar de financiële wanorde is de echte veroorzaker. De extreem hoge kredietberg die alleen door de aanhoudende renteverlaging nog betaald kon worden is de echte oorzaak. Door goedkoop krediet ging iedereen de markt op. Ook onrendabele bedrijven kregen hun leningen bijna voor niets. Het punt van kredietverzadiging is aangebroken en daarna volgt een tijdvak waarin de schuldenaren in gebreke blijven. Gaan banken afschrijven op wanbetalingen en begint het eindspel.
Het eindspel van een failliet fiat geldsysteem, gebouwd op krediet. Consumptief krediet remt het toekomstig inkomen af. Krediet voor winstgevende investeringen betaalt zich terug. De mensheid is de laatste jaren bezweken voor de grote verleiding van (bijna) gratis geld. Nu ineens gaan de wakkeren onder ons dat inzien. Gaan we zien dat banken keihard onderuit keilen op de beurzen en gaan we wantrouwen. We, dat zijn beleggers en bankrekeninghouders. We gaan zien dat we langzaam(?) toegroeien naar een nieuwe bankencrisis die ernstiger is dan de kredietcrisis van 2009 tot 2012. Heel simpel te verklaren.
Met de rente naar de kelder en de kredietberg door het plafond staan monetaire beleidsmakers machteloos. Hun laatste redmiddel is ons spaargeld en pensioenreserves. Alleen de opgebouwde reserves kunnen een systeemcrisis voorkomen. De enige manier om dat geld te bemachtigen is een kapitaalcontrole. Hoe die controle er uit gaat zien, dat gaan we meemaken. Binnenkort in dit theater.
Ligt er maar aan hoe die reserves zijn opgebouwd. Het rijke Noorde oliefonds ging in 2008 ook kopje onder.
Betekent een echte systeemcrisis met omvallende banken en de economische enmaatschappelijke gevolgen daarvan, dat een effectieve bestrijding van het Coronavirus helemaal op losse schroeven komt te staan?
Nee hoor, eerst het virus bestrijden. De EU doet niet moeilijk over het Italiaanse verzoek om 7,5 miljard extra uit te trekken voor bestrijding virus. Begrotingsregels mogen in geval van nood gewoon worden los gelaten want viruskosten zijn eenmalige kosten en niet structureel: https://www.telegraaf.nl/financieel/537463257/italiaanse-uitgaven-aan-corona-zijn-eenmalige-onkosten
Dus maar wat extra staatsleningen. Kost Italië alleen meer rente want de rente op Italiaanse staatsleningen is behoorlijk gestegen, terwijl de rente op Duitse en NL’se tegenovergesteld daalden. Hiermee is duidelijk dat het virus voor alles gaat. De economische ellende van ontspoorde begrotingen komt pas in beeld als het virus is bedwongen en beleggers zich weer op de markt begeven. In de veronderstelling te worden gesteund door centrale banken.
De opluchtingsfase zal kort zijn als op gegeven moment de financiële markten inzien dat de stimulerende middelen van centrale bankiers zijn uitgewerkt. En dat banken in problemen raken. Soms zijn er tijdvakken dat er geen vaccins bestaan voor plotseling opduikende virussen. Wanneer dan een recessie verdiept naar een depressie dan beschikken centrale banken, als de rente al op nul staat, niet over de juiste vaccins. Dan wordt het lijdzaam afwachten op de juiste geneeswijze. Wat begint met een griepje kan eindigen met een longontsteking.
Betekent dat ook bij ons het begrotingstekort t.g.v. de Coronarecessie hoger mag worden dan 3%, want zo’n virus is in feite een natuurramp en dus overmacht. Of gaat Rutte, of diens opvolger, dan de komende jaren wel weer streng bezuinigen en de lasten verhogen?
Je kan nu eenmaal niet ongeremd voorschotten nemen op de toekomst want niets is onzekerder dan een toekomst. De mensheid is er op een of andere manier niet in staat om dat in te zien vandaar dat er steeds dezelfde fouten worden gemaakt. De discussies die hierover op Biflatie worden gevoerd zouden door veel meer mensen gelezen moeten worden maar ik vrees dat we door de plee worden getrokken alszijnde negatief en doemdenkend. Vervolgens wordt de tv weer aangezet met de afstandsbediening in de linkerhand en de nieuwste smartphone in de rechterhand.
Wees blij dat de massa nog naar shownieuws kijkt. Als we allemaal gaan somberen dan wordt dit discussiedraadje wel erg lang. Toch vrees ik dat we hier meer bezoekers gaan zien nu Italië de boel op slot gooit. Gaat spannend worden.
Op https://www.ad.nl/buitenland/grote-ingreep-italie-lombardije-gaat-op-slot~ac9366c1/ “Grote ingreep Italië: Lombardije gaat op slot” het volgende:
Wat betekent dat de komende tijd voor de effectenbeurzen, banken en de reële economie?
Dit is desastreus voor Italiaanse economie en daarmee voor heel de EU. Ben wel zeer benieuwd hoe de markten maandag reageren. Economische schade kan alleen maar groter worden en beleggers zouden wel eens kunnen denken dat hier geen redden meer aan is. De ECB is in feite uitgespeeld. In Duitsland begint al aardig wat verzet te komen tegen het beleid van ECB: https://deutsche-wirtschafts-nachrichten.de/501697/Nullzinsen-reissen-Milliarden-Luecken-in-die-deutsche-Altersvorsorge
Wordt tijd dat we hier in NL ook eens wat commentaar laten horen dan alleen die paar woorden van Klaas Knot. Pensioenen gaan er aan en spaargeld evenzeer. Als bankaandelen de komende weken verder gaan dalen dan is het oppassen geblazen. Ik durf het woord ‘kapitaalcontrole’ al in de mond te nemen.
Het probleem met zulke quarantainemaatregelen als in Italië is, is dat dit virus dan wel elders in Europa massaal opduikt en daardoor grote problemen veroorzaakt. Om dit virus echt uit te roeien, zal de gehele wereld minimaal een maand in quarantaine moeten.
Wat betekenen kapitaalcontroles voor het dagelijks leven en voor de overheidsuitgaven aan de sociale zekerheid?
Op https://www.rtlz.nl/algemeen/buitenland/artikel/5048216/italie-corona-virus-quarantaine-vlucht-milaan-eveline-rethmeier “Noord-Italië in lockdown, maar handhaven wordt moeilijk: ‘De paniek hier is groot'”.
Op https://www.telegraaf.nl/nieuws/1214394339/voorstel-in-italie-laat-besmette-hoogbejaarden-aan-lot-over “Voorstel in Italië: laat besmette hoogbejaarden aan lot over”.
Zo kom je als overheid wel van de vergrijzing en de daarbij behorende zorg- en AOW-kosten af, maar ethisch is het niet verantwoord.
Apart. Jarenlange protesten tegen de nacht van banen, beurzen,
multinationals en grootkapitaal, tegen de milieuvervuiling en de globalisering
waren compleet voor noppes. Een virusje maakt er nu binnen twee maanden korte
metten mee. Is dat de betekenis van de waarschuwing dat het schip uiteindelijk door de wal zou worden gekeerd?