Ingezonden artikel | Het kopen van aandelen zien mensen vaak als een gok. Je koopt wat en je hoopt dat er uiteindelijk winst is. In het begin kijk je iedere dag, ieder uur op je scherm om te zien of je winst hebt gedraaid. Met wat geluk zie je een mooie stijging. Je besluit om ze te verkopen en je denkt een dikke winst te hebben gemaakt. Maar waar mensen vaak geen rekening mee houden is dat beleggersbanken kosten in rekening brengen, en die kosten kunnen nog wel eens lelijk je winst drukken. Is het dan nog wel een zekerheid om een aandeel te kopen? Het antwoord hierop is nog niet eens zo simpel als de meeste mensen denken, het is namelijk ja en nee. Aangezien Nederland een land is van sceptici en pessimistische-nuchterheid zullen we beginnen met de nee.
Kopen van aandelen is geen zekerheid
De meeste mensen denken wel iets of wat verstand van aandelen te hebben. Denk aan ome Frans die tijdens verjaardagen voor 17 maart 2000 al het spaar- en studiegeld van kleine Marie en Peter in World Online heeft gestopt. Hij wist het wel, ze zouden binnenlopen en Helen, de vrouw van Frans kon stoppen met werken terwijl Frans een mooie nieuw Jaguar ging kopen. Drie dagen later op 20 maart spatte de droom uiteen en kon om Frans om extra ploegendiensten vragen aan de baas. En dit overdreven en fictief voorbeeld is wel een van de voornaamste redenen waarom mensen sceptisch zijn en geen aandelen meer kopen.
Of is het toch geen grote gok?
Er zijn hartstikke veel mensen op de wereld die gewoon leven van het kopen van aandelen. Lees de zin nog een keer. Er staat geen “verkopen” in de zin beschreven. We nemen Warren Buffett even als voorbeeld, ’s werelds 3e rijkste man volgens Forbes die al zijn fortuin heeft vergaard met het kopen van de juiste aandelen. Hij heeft zijn geld niet verdient met het verkopen, maar juist met het kopen. Hij koopt een aandeel op een zo laag mogelijke stand (hij is hele geduldig en kan jaren wachten op het juiste koopmoment), en verdient aan de jaarlijkse uitbetaling van het dividend. Als dat €0,30 of meer is per aandeel, en je hebt 100.000 aandelen, dan heb je dus €30.000 verdient met niks doen behalve wachten. Om dit stuk even goed te onderbouwen en duidelijke berekeningen te maken gaan we er even van uit dat je op jonge leeftijd bent begonnen met sparen en je een spaarpot hebt van € 100.000 om aandelen te kopen.
Gaming bedrijven en NetEnt
Dan nu terug naar de hoofdvraag van dit stuk, of het een gok is als je mikt op het kopen van het NetEntertainment aandeel. Als eerst, een zeer korte introductie. Dit Zweeds bedrijf, met een kantoor in Stockholm en Malta, is beursgenoteerd op de Zweedse/Scandinavische beurs die nu in de groep van Nasdaq valt, Nasdaq OMX. Ze maken de spelletjes die je kunt vinden op de betere casino website op het internet zoals Unibet, Polder Casino, Zon Casino, Klaver Casino en nog veel meer.
Dan nu even terug naar het aandeel van NetEnt en de tactiek van Buffet. Aangezien hij al bewezen heeft dat het werkt, lijkt het niet meer dan normaal dat wij naar hetzelfde gaan kijken als hij, de uitkering van dividend. Als eerst gaan we kijken naar de uitbetalingen daarvan. Die zijn er twee keer geweest, namelijk in juni 2009 en juni 2011. Beide keren was het 2,19 Zweedse Kronen. Dat is ongeveer €0,24 per aandeel. Om te berekenen hoeveel dividend we nu gehad zouden hebben moeten we kijken naar de waarde van het aandeel in december 2008 en december 2010.
De dividend uitkeringen van NetEntertainment
Aandeel December 2008: SEK 24,20 ( € 2,64)
Dividend uitbetaling juni 2009: SEK: 2,19 (€ 0,24)
Aandeel December 2010: SEK 70,00 ( € 7,64)
Dividend uitbetaling juni 2011: SEK: 2,10 (€ 0,24)
Doordat we boven al zeiden had je al een potje van €100.000. Je hebt in januari van 2008 voor een ton aan aandelen van NetEnt gekocht. Die stonden toen op SEK 15,10 (€ 1,65) per aandeel. Als we even snel rekenen zien we dat het: 60.606 aandelen zijn. We gaan er voor het gemak van uit dat je geen kosten hoeft te betalen. Maar let op, lees de inleiding bovenin nog maar eens, je kosten aan de beleggersbank kan je investering de nek omdraaien! In deze ideale wereld heb je dus 60.606 aandelen gekocht van NetEntertainment. Juni het jaar erop krijg je dus 60.606*€0,24 dividend = € 14.545,44 op je rekening overgemaakt. Als we dat delen door 12 heb je € 1.212,12 per maand verdient. En in de ideale wereld je ook geen vermogensbelasting op de waarde van je aandeel.
Als we kijken naar 2010/2011 dan zie we dat daar hetzelfde is gebeurt, alleen is het aandeel €5 meer waard. Zou je het dan verkocht hebben dan zou je €461.817,72 hebben gekregen. Ook dat jaar krijg je je dividend wat weer exact 60.606*€0,24 dividend = € 14.545,44. Jammer genoeg zijn dat de enige 2x dat NetEnt of NetEntertainment de dividend uit heeft betaald. Kijken we op Gurufocus live stream heeft en dividend van ieder aandeel wereldwijd in de gaten houdt) dan zien we dat NetEnt beter scoort op het gebied van dividend dan 70% van alle andere gaming bedrijven. Dat wil dus eigenlijk zeggen dat je een aandeel van een gaming bedrijf wel kan kopen om die op lange termijn te verkopen, in plaats van het leven van de dividend.
Toch nog alles verkopen?
Je leest nu dit en je besluit om inderdaad al je 60.606 aandelen van NetEnt te verkopen. De dividend uitbetaling is een ramp en je besluit om op zoek te gaan naar de diamantjes die mooie dividendbetalingen uitgeven. Als we kijken naar de waarde op het moment van schrijven, 22 augustus, dan is die, hou je vast SEK 180 (€ 19,65). Doen we dat * 60.606 dan komen we uit op
€1.190.907,90 uit. Dat lijkt een flink bedrag, en dat is het natuurlijk ook, maar om een beter beeld te krijgen moeten we ook dat bedrag (plus de dividend betalingen) weer delen door het aantal maanden dat we het aandeel hebben.
We kopen het in januari 2008 en verkopen het in augustus 2014. Dat zijn dus 80 maanden in totaal. (€1.190.907,90 + (2x dividend) € 29.090,88)/80 = € 15.249,98 per maand. We kunnen dus zeggen dat de gok op het NetEnt aandeel een zeer goede en positive gok is geweest als we al het spaargeld hebben gebruikt om het aandeel te kopen om op (mid-)lange termijn te verkopen. Als we het gekocht hebben om te genieten van de jaarlijkse dividenduitkeringen zouden we van een koude kermis thuiskomen. Maar de verkoop heeft ons geen windeieren gelegd.
Heel veel mensen verdienen veel geld met aandelen. Velen leven er actief van, maar vergeet niet dat zo een beetje alle Nederlanders passief meedraaien in dit systeem via hun pensioen. Wie zijn pensioenpremie op een spaarrekening zou zetten zal merken dat dit vele malen te weinig is.
Ik neem mijzelf als voorbeeld: ik draag automatisch 225 Euro af per maand aan mijn pensioenfonds. Als ik voor het gemak inflatie en loonstijging niet meeneem (die effecten kun je namelijk redelijk tegen elkaar wegstrepen op lange termijn), dan heb ik aan het eind van mijn werkende leven zo’n 110k ingezet. Dit is grofweg drie keer 70% van mijn jaarsalaris. De kans is groot dat de gemiddelde leeftijds verwachting op 90 jaar komt voor mijn generatie (ik ben nu 33). Dat betekent dat ik zo’n 20 jaar van pensioen hoop te genieten, grofweg 7 keer zoveel als ik heb ingelegd. Mijn “belegging” moet dus 7 keer over de kop gaan. Dit is absurd en heeft helemaal niets met zinvolle economische ontwikkelingen te maken. Het betekent simpelweg dat iemand anders voor mij echt werk voor een te laag loon waar ik tegen die tijd van leef en niet dat ik tegen die tijd voldoende “productiviteit” heb opgespaar om van te leven. Ditzelfde geld voor alle actieve handelaren die er zelfs nu al actief van leven.
Dat er in het Westen grof geld wordt verdiend met beurshandel door een groot deel van de bevolking (actief of passief) kan alleen maar zolang er elders in de Wereld meer productiviteit is dan er rederlijkerwijs geconsumeerd wordt. Denk aan 70 urige werkweken in een fabriek voor een salaris waar je net wat eten voor kunt kopen.
Uitstekend gezien uncoin.
De beurs is een piramidespel. De top plukt er de vruchten van. Talloze anderen worden gedupeerd.
Een beurs en de handel in aandelen voegt niets toe aan de werkelijke economie en vergroot ongelijkheid.
En mbt dividend; KPN heeft jarenlang dividend uitgekeerd aan haar aandeelhouders. Werknemers plukken daar nu de wrange vruchten van en het bedrijf kampt met torenhoge schulden.
Naast KPN zijn er talloze andere voorbeelden.
Dit ziet er uit als een heel foute berekening.
Ga er voor het gemak van uit dat je per jaar € 2.700 (=12 x € 225) in je pensioengat stort. Zou je dat alleen het eerste jaar van je loopbaan doen op je 25-ste dan staat er na 45 jaar op je 70-ste een bedrag van
1,03^45 x € 2.700 = € 10.210 op je te wachten. (Ik ga er hierbij vanuit dat 3% samengestelde interest per jaar op je pensioenvermogen verdient). Je kunt nu de eerstkomende 20 jaar ieder jaar € 686 van je rekening trekken voordat ie leeg is.
Maar je stort natuurlijk elk jaar € 2.700. Bij 3% SI staat er dan bij je pensionering € 2.700 x 95,5014 = € 257.854 voor je klaar. Bij een jaarlijkse opname van € 257.854 : 14,2121 = € 18.143 is de rekening na 20 jaar leeg.
Je heb dus overall 40 x € 2700 = € 108.000 ingelegd en € 257.854 kunnen opnemen. Ongeveer 2,5 zoveel. Leve de samengestelde interest. Tikt over een termijn van decennia echt aan.
Beste Uncoin,
Mijn berekening is niet zozeer fout, maar een andere benadering dan die jij kiest. Uiteindelijk kom je volgens jou berekening nog te kort, dus het interestpercentage zal gemiddeld hoger moeten zijn voor een fatsoenlijk pensioen. Maar goed, die benodigde interest is precies het probleem waar ik op doel. Waarschijnlijk zie jij interest als een financieel gegeven, maar vergeet niet wat dit daadwerkelijk betekent: namelijk dat op het moment dat jij je ingelegde geld gaat consumeren je daar meer voor terug krijgt dan dan je er zelf heb ik gestopt. Het enige wat jij daarvoor hebt gedaan is je consumptie uit te stellen.
Bekijk de absurdheid daarvan eens even op een heel ander fictief voorbeeld op kleinere schaal:
Stel je kunt voor je bewezen diensten kiezen tussen een brood vandaag of twee broden morgen. Jij hebt vanochtend al goed gegegeten en kiest voor twee broden morgen. Een persoon elders in de wereld wordt voor dezelfde keuze gesteld, maar heeft al een paar dagen niet gegeten en kiest voor een brood vandaag. De volgende dag krijgen jullie beiden dezelfde keuze. Jij hebt echter nog een brood over voor morgen en kiest voor vier broden over twee dagen. De arme man die zijn familie moet onderhouden kiest wederom voor een brood vandaag. Wat is hier eerlijk aan?
Ik bedoelde natuurlijk Rocksan en niet mijzelf 😉
Maar als ik nu eens een visser geld leen, zodat jij een paar dagen niet naar zee hoeft maar toch z’n gezin kan voeden. Intussen knoopt hij een net waarmee hij in dezelfde tijd voortaan meer vis kan vangen dan met z’n oude hengeltje. Misschien wel twee keer zoveel. Wedden dat ie visser mij voor die lening dan makkelijk 10% wil en kan betalen.
Ik heb overigens niet het idee dat 3% SI te weinig is om aan een pensioen van 70% of meer van je loon komen. Veronderstel maar eens dat je pensioenpremie 20% van je loon is. Bij een pensioenpremie van € 2700 hoort op die manier een brutoloon van 100/20 x € 2.700 = € 13.500. Niet gek als dan je pensioen ieder jaar
€ 18.143 is .
Ik begrijp uiteraard het nut van investeren en begrijp ook dat een investering rendement kan maken. Helaas zijn alleen daar al een paar kanttekeningen te maken:
1) het rendement (dividend en/of waardestijging) is de laatste jaren vaak gebakken lucht
2) de Aarde raakt uitgeput en kan de benodigde groei niet meer aan (neem je vissersbootje maar als voorbeeld)
3) In de beurshandel is er eigenlijk weinig sprake van investeren. Bedrijven kopen nauwelijks aandelen terug, waardoor het effect van de investering bij de aandelenuitgifte voor de meeste aandelen al lang verstreken is (als die al voor investering bedoeld was en niet alleen om de huidige aandeelhouders rijk te maken). Wat je over houdt is een soort passief bezit, die merkwaardig genoeg wel rendeerd.
Je laatste berekening is mij niet helemaal duidelijk, maar wellicht klopt dit omdat je van 20% uit ging en ik van 10%. Ik heb daar mogelijk het werkgeversdeel genegeerd die voor mij niet helemaal helder is in mijn geval.
Maar goed, even snel een Excel sheetje gemaakt. Bij 20% jaarsalaris inleg en 3% over 43 jaar kom ik tot 17 jaarsalarissen aan het eind wat inderdaad voldoende lijkt. Je inleg was in dit geval een kleine 9 jaarsalarissen. De Aarde moet dus tegen die tijd 2 keer zoveel produceren om dit te kunnen volhouden.
Lenen moet zoveel mogelijk beperkt worden tot productieve bestemmingen, bestemmingen dus die een inkomen genereren waarmee de rente betaald kan worden. Leningen die betsemd zijn om elkaar tegen steeds hogere prijzen en huis te verkope n of effecten leiden alleen maar tot speculatieve bubbles. Die moet je dus tegengaan.
Heb eerlijk gezegd geen idee wat je met punt (3) bedoeld.
Heren, er bestaan verschillende pensioenopbouwsystemen. Eén daarvan is bijv. dat je baas ook nog eens een deel van je pensioenpremie betaalt. Hoeveel is er dan ingelegd? Er zijn/waren zelfs bazen die de gehele pensioenpremie voor hun rekening namen. Hoeveel is er dan ingelegd? Jullie berekeningen zeggen mij niet zoveel, zonder precies te weten hoe de vork in de steel zit.
Voor de berekeningen die dan gemaakt kunnen worden zou ik persoonlijk annuïteiten voorstellen. Dan heb je gelijke uitkeringsbedragen over een bepaalde periode van tijd, waarin zowel rente als opnames zitten. Ik ben geen pensioendeskundige, maar weet wel dat er verschillende benaderingsmethoden zijn.
Beste Dick,
Helemaal met je commentaar eens. Beide berekeningen zijn sterk versimpelde case studies. Ik realiseer me dat ik me iets te veel op de berekening heb gestort, waardoor mijn echte punt een beetje vertroebeld: dat het systeem gebaseerd op rendement oneerlijk en onhoudbaar is.
‘k Had geen specifiek pensioenplan voor ogen, maar wilde laten zien welk effect samengestelde rente heeft op de groei van het pensioenvermogen. en daarbij werk ik ook met annuiteiten.
in deze huidige automatiseringsmij moet het voor de uitgevende partij toch een fluitje van een cent zijn zelf zijn aandelen te beheren.
wat is hier op tegen ?
Sorry for the use of English:
NetEnt in terms of stocks has done quite well this year. Every quarter they’ve announced positive news and I have faith in the company.
I also have a live feed of NetEnt AB’s stock trends on the sidebar at https://www.netentfollower.com
De slimme mensen die paar jaar geleden Netent aandelen gekocht hebben zullen nu een grote winst kunnen boeken. Netent slots (kijk hier voor een overzicht http://slotswereld.com/software/netent) zijn al jaren de populairste slots bij casino’s en elke casino heeft nu wel netent spellen. Tevens zorgt Netent dat ze aanwezig zijn op gereguleerde markten en zijn ze erg dicht bij Amerikaanse staten als er vergunning verleend wordt.
Hier zie je een interview met de CEO van Netent: https://www.youtube.com/watch?v=_zoA7FHd0vs. Erg interessant verhaal.
oh die link van overzicht Netent Slots werkt niet. Moet dit zijn http://slotswereld.com/software/netent