Komt er binnenkort een einde aan QE ?

Steeds meer geluiden gaan op om het omstreden monetair beleid van de Amerikaanse centrale bank (Fed) te beëindigen dan wel te verminderen. President van de Federal Reserve Bank van Dallas, Richard Fisher, riep op tot een vermindering van de 85 miljard dollar aan maandelijkse aankopen. Ook ziet hij een einde aan de dertig jaar lange bullmarkt in obligaties.

Vermindering QE ‘logische stap’

Ook de president van de Federal Reserve Bank van Kansas City, Esther George, heeft aangedrongen op een reductie van de kwantitatieve verruiming (QE). Volgens haar verbetert de economische situatie dusdanig dat een vermindering van de aankopen een logische stap is. De Amerikaanse huizenmarkt vertoont sinds kort weer leven, nu huizenprijzen vanaf het laagste punt met ongeveer 10% zijn gestegen. Ook zijn er volgens de Fed-bestuurders aanwijzingen dat de Amerikaanse arbeidsmarkt duurzame verbeteringen vertoont.

Geen grote verbeteringen

De economische cijfers die deze week verschenen over de staat van de Amerikaanse economie bevestigen alleen niet het beeld van een robuuste economische ontwikkeling die zonder kwantitatieve verruiming kan. De macro-economische data die deze week naar buiten kwamen, waren op zijn best gemixt te noemen.  De fabrieksorders miste woensdag 5 juni voor de derde keer op rij de verwachtingen. Economen rekenden op een toename met 1.5%, maar het werd 1,0%. Ook het ADP-banenrapport viel woensdag iets tegen. Wel daalde het aantal uitkeringsaanvragen deze week met 11.000. Dit banenrapport is altijd een voorloper op het werkloosheidcijfer dat de vrijdag erop wordt gepubliceerd. Dat banenrapport viel iets mee. Er werden buiten de landbouw 175K banen gecreëerd, terwijl de verwachting 165K was. Toch liep het werkloosheidscijfer licht op van 7.5% naar 7.6%, omdat de arbeidsparticipatiegraad licht steeg van 63.3% naar 64.4%.

Slecht nieuws is goed nieuws?

Vreemd genoeg waren de belangrijkste Amerikaanse beurzen blij met deze gemixte cijfers. Donderdag en vrijdag maakten ze een belangrijke sprong omhoog na bijna 3 weken neerwaarts te zijn gegaan. Slecht nieuws is goed nieuws voor de beurs, want dat betekent dat er nog lang geen afscheid genomen gaat worden van kwantitatieve verruiming. De critici van Bernanke’s kwantitatieve verruimingen halen steeds aan dat het programma afgezwakt kan worden als eenmaal de economie structurele verbeteringen laat zien. De laatste cijfers laten echter zien dat van een structurele verbetering nog geen sprake is.

Contrast beurs en reële economie

Het verschil tussen de reële economie en de Amerikaanse beursindexen loopt door Bernanke’s monetair beleid wel steeds verder uiteen. Het nul-procent-rentebeleid leidt tot maximale speculatie in financiële activa. De eerder genoemde president van de Federal Reserve Bank van Kansas City, Esther George, zegt tekenen te zien van een oververhitting in markten. Rekeningen met een hefboom (geleend geld) hebben in april een recordhoogte aan kapitaal. “Beleggers lenen tegen hele lage rentetarieven om riskante financiële activa te kopen”, zei ze. De meeste beleggers gaan er vanuit dat de lage rente nog een tijd lang beschikbaar voor ze is, waardoor ze de marktvolatiliteit uit kunnen zitten.

Rente blijft nog wel even laag

Zolang de Amerikaanse arbeidsmarkt geen structurele verbetering vertoont zal het huidige monetair beleid niet worden afgebroken. De FOMC van 1 mei zei nog dat de Fed obligaties blijft opkopen “tot de arbeidsmarkt substantieel verbetert.” Ook het nul-procent-rentebeleid zal aanblijven als het werkloosheidscijfer niet onder de 6.5% komt en de inflatieverwachting niet boven de 2.5% uitkomt. Deze week werd dus duidelijk dat het nog wel even kan duren voordat de Fed een stapje terug doet, waardoor dipkopers weer massaal verschijnen om met geleend geld de Amerikaans beurzen weer naar nieuwe hoogtes te pompen.