Het Amerikaanse ratingbureau Moody’s heeft dinsdag de kredietwaardigheid van Portugal met vier trappen verlaagd tot ‘rommelstatus/junkbonds’. Maar ook de almacht van de ratingbureaus ligt onder vuur. Duidelijk is wel dat speculatie tegen de euro ook tijdens de zomermaanden in alle hevigheid voort woedt.

Dinsdagavond liet Moody’s weten dat het de kredietwaardigheid van Portugal met vier trappen laat zakken van Baa1 naar Ba2. Het ratingbureau voltooid daarmee het proces van ratingverlagingen dat het begon op 5 april 2010 toen duidelijk werd dat Portugal zou moeten ingrijpen omdat het begrotingstekort te hoog opliep en de economische groei was stilgevallen. Voorlopig volgen de twee andere grote ratingbureaus, Standard & Poor’s en Fitch, deze ratingverlaging niet. Maar voor hoelang?

Moody’s liet weten dat het grote twijfels heeft bij de capaciteit van Portugal om op eigen kracht met het toegezegde hulppakket van 78 miljard euro uit de crisis te geraken. Volgens de analisten van het ratingbureau is het risico groot dat Portugal, net als Griekenland, toch nog gedwongen zal worden om voor een tweede keer aan te kloppen voor bijkomende hulp. Iets wat de nieuwe Portugese regering ten zeerste heeft ontkend. Moody’s heeft vragen bij de enorme uitdagingen waarvoor Portugal staat om de staatsuitgaven drastisch te verminderen, het belastingstelsel te hervormen, de banksector grondig te saneren en tegelijk ook nog de economie aan te zwengelen. Vooral bij de plannen om overheidsbedrijven te privatiseren, te besparen in de openbare gezondheidszorg en op het niveau van de lokale besturen, blijven er veel open vragen, vindt Moody’s.

De ratingverlaging van Portugal tot ‘junkstatus’ liet zich woensdagochtend meteen voelen op de Europese beurzen. Na een uur handel stonden bijna alle financiële aandelen fors in het rood. Op de beurs van Lissabon leden alle bankaandelen zwaar verlies. In Brussel was het vooral Dexia, dat van de Belgische banken het meest Portugese staatspapier in portefeuille heeft, dat 4,6 procent in het rood ging. Volgens de krant De Tijd heeft Dexia een kredietrisico van 5,9 miljard euro in Portugal.

Woensdagmorgen verklaarde Fernando Faria de Oliveira, de voorzitter van de belangrijkste Portugese openbare bank, de Caixa Geral de Depósitos (CGD) (vergelijkbaar met toentertijd ‘onze’ ASLK) tegenover het persagentschap Lusa, dat de kredietverlaging door Moody’s “immoreel is en een belediging voor Portugal”. Faria de Oliveira noemt de aangehaalde argumenten van Moody’s “bijzonder zwak en discutabel” en begrijpt niet waarom het ratingbureau nu al tot de conclusie komt dat Portugal niet in staat zou zijn om in het tweede semester van 2013 tegen commerciële voorwaarden opnieuw op de internationale financiële markten te lenen. Hij kan niet anders dan achter deze ratingverlaging een poging tot speculatie te zien. Tegen 2013 loopt normaal gezien de periode af die gedekt is door het hulppakket van 78 miljard euro dat de ontslagnemende regering-Sócrates (PS) begin mei met de trojka (EU, ECB en IMF) heeft afgesloten.

De nieuwe centrumrechtse regering van premier Pedro Passos Coelho (PSD), die als grote overwinnaar uit de bus kwam bij de vervroegde parlementsverkiezingen van 5 juni, heeft in haar regeerprogramma duidelijk gemaakt nog verder te willen gaan dan het strenge bezuinigingsbeleid dat door de trojka als voorwaarde voor de toekenning van het hulppakket is opgelegd. De nieuwe regering is nog maar net twee weken in functie. Bankier Faria de Oliveira vindt dat de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank onmiddellijk moeten reageren tegen deze speculatieve aanval tegen een lidstaat van de eurozone. “Het kan niet langer dat een ratingbureau een land van de eurozone uitkiest. Europa moet dringend als geheel met aangepaste instrumenten reageren tegen dit soort stemmingmakerij die het vertrouwen in een land onderuit haalt”, verklaarde hij.

De Portugese regering bleek in een eerste reactie, dinsdagavond, niet erg verrast te zijn door de ratingverlaging door Moody’s. De nieuwe minister van Financiën, Vítor Gaspar, zei dat de omvang van de Griekse schuldencrisis en de kwetsbaarheid van de Portugese economie de internationale financiële markten zenuwachtig maken. Hij zei dat er in Portugal gelukkig een “brede politieke consensus” bestaat over de uitvoering van het zware besparingsplan zoals overeengekomen met de trojka.

Volgens Gaspar bevestigt de ratingverlaging het inzicht van zijn regering “dat er geen andere uitweg bestaat dan een getrouwe uitvoering van de bezuinigingsmaatregelen: een robuuste en systematische aanpassing als enige mogelijkheid om de economie op het juiste spoor te krijgen en de internationale geloofwaardigheid van Portugal te herstellen”. Gaspar betreurde wel dat het Amerikaanse agentschap “blijkbaar geen rekening heeft gehouden met de politieke consensus tussen de drie grootste politieke partijen (PS, PSD en CDS) om er alles aan te doen om de uitvoering van de bezuinigingsmaatregelen tot een goed einde te brengen”. Al in de tweede helft van 2011 zouden de gunstige effecten op de vermindering van de Portugese overheidsschuld duidelijk moeten worden, beloofde de minister.

Het socialistische parlementslid, João Galamba, uit de kieskring Santarém, is van mening dat de ratingverlaging “vooral een probleem onthult op Europees niveau”. Volgens hem zullen dit soort aanvallen zich blijven voordoen zolang de EU er niet in slaagt om een gemeenschappelijke politiek te voeren. “Het afgelopen anderhalf jaar heeft de EU niet bijzonder veel blijk gegeven van crisisbeheersing. Landen worden tegen elkaar opgezet, Duitsland verwijt Griekenland en Portugal onbehoorlijk bestuur, hoewel de schuldencrisis een systeemcrisis is die de soevereiniteit van de lidstaten ver overschrijdt.” “We moeten stoppen met te kijken naar onze problemen als de problemen van land A of B. Dit is een structureel probleem dat iedereen in de EU aangaat. Het is dan ook op het niveau van de EU dat fundamentele oplossingen moeten worden genomen. Het is nu niet de tijd om de nationalistische kaart te trekken, dan gaan we allemaal ten onder.”

Ook de rol van de ratingbureaus ligt onder vuur. Woensdag verklaarde Heiner Flassbeck, de directeur van UNCTAD, het agentschap van de VN dat zich bezighoudt met handel en ontwikkeling, in een interview met de Duitse televisiezender ARD “dat we ernstig moeten nadenken over het afschaffen van de ratingbureaus”. Flassbeck is oud-staatssecretaris van Financiën in Duitsland. “De ratingbureaus zouden zich niet meer mogen bezighouden met de kredietwaardigheid van landen. Dat is een uiterst complexe materie die door de ratingbureaus nooit naar behoren kan worden ingeschat. Zij zouden zich moeten beperken tot commerciële bedrijven”, vindt Flassbeck. Die mening wordt gedeeld door een artikel dat woensdag verscheen in de Berliner Zeitung. De krant haalt de Duitse kanselier Angela Merkel (CDU) aan die het onaanvaardbaar vindt dat ratingbureau Standard & Poor’s zich begint te mengen in de beslissingen van de trojka over de Griekse schuldencrisis.

De Duitse econoom Peter Bofinger, een gerenommeerde raadgever van de Duitse regering, heeft ook zware kritiek op de rol van de Amerikaanse private ratingbureaus en pleit voor de oprichting van een openbaar Europees agentschap voor financiële evaluatie. “Om een einde te maken aan de almacht van de ratingbureaus volstaat het dat het Europees Fonds voor Financiële Stabilisatie zelf overheidswaardepapier zou uitgeven in plaats van de individuele lidstaten. Dat zou al een groot deel van de macht van de ratingbureaus aan banden leggen”, verklaarde Bofinger. Hij vindt dat de EU dringend werk moet maken van meer financiële instrumenten om de crisis systematisch te lijf te gaan en lidstaten in moeilijkheden bij te staan.

Jan Van Criekinge

DeWereldMorgen.be

10 reacties

  1. Ik erger me ook dood aan die ratingbureaus, maar het zijn particuliere instellingen en verbieden zou getuigen van socialisme en fascisme; zo begonnen die regimes ook. Joodse instellingen verbieden en er de marionettenvariant “de Joodsche Raad” voor in de plaats zetten.

    De enige legitieme manier om ze de mond te snoeren is om er niet meer achteraan te lopen en wanneer ze gelijk hebben uiteraard niet de boodschapper te doden.

    Tip: richt een bureau op, dat de rating agencies beoordeelt. Een rating agency, die de kredietwaardigheid ineens vier stappen verlaagt, is toch ook kwalitatief bagger.

    Maar nogmaals: een bureau, dat je adviseert op het gebied van staatsleningen, moet gewoon zijn werk kunnen doen.

  2. Die ratingbureas zijn natuurlijk ook maar de “de wijkagenten” in de financiele sector. Door de verwevenheid waarmee zij deel uitmaken van de financiele sector (privaat) kan men natuurlijk al op zijn klompen aanvoelen dat dit niet helemaal zuivere koffie is.

    De piggs landen zijn voor banken en grote investeerders heerlijke “safe” graaipotten geworden. Door de rating weer wat te verlagen worden de rente’s (die al ridicuul hoog zijn voor griekenland en portugal) alleen nog maar hoger. Voor de banken die dit schuldpapier op zich nemen betekend dit gratis geld. Laten we wel wezen zo lang dit financiele systeem nog functioneerd zullen deze landen, deel uitmakend van de eurozone (dus geen mogelijkheid tot devaluatie), niet omvallen. zij worden immers keer op keer weer in leven gehouden door ons belastinggeld.

    Op het moment dat we tot de conclusie komen dat wij met zijn allen, denkende de grieken te helpen alleen de vieze graaiers van goldman sachs, bnp paribas en JP morgan aan hele dikke bonussen helpen, en kappen met betalen, zal dit systeem ophouden te bestaan en is er voor de banken nog steeds niks aan de hand. failliet is immers failliet.

    Dus moraal, moodys en S&P verlaag die ratings, verhoog daarmee de rente, verhoog de bank bonussen, verhoog onze belastingen (inflatie) en alsjeblieft verlaag de rating zo erg dat dit systeem zo snel mogelijk crasht!

  3. Ratingbureaus moeten wat roepen anders hebben ze geen bestaansrecht.
    Een ratingsbureau wat ik deze tijden wat positiefs roept steek z’n nek pas echt uit.
    Zijn dus geneigd in deze tijd het zekere eruit te lichten en dus negatief met hoofdletters.
    Als ze dat blijven doen mbt majeure zaken dan is dat killing met hoofdletters.
    En precies dat zie je nu gebeuren..
    tik tak tik tak

  4. Het feit dat Europa de ratingbureau’s aan banden wil leggen, betekent dat er totale paniek is en dat het einde nabij moet zijn. Niet in de laatste plaats van onze democratie. Want vergeet niet, dat de uitingen van ratingbureau’s niets anders zijn dan MENINGEN over de kredietwaardigheid van een land. Europa dreigt dus een einde te maken aan de moeder van alle grondrechten, de vrijheid van meningsuiting. Op weg naar een dictatuur sneuvelt de vrijheid van meningsuiting altijd als eerste.

  5. Het worden een rating oorlog. Europa gaat nu ook een ratingbureau beginnen, de ECB initieert dit. @Dick, ze gaan de strijd aan omdat ze niet anders kunnen.

    Bij een afwaardering van een Euro-land, volgt een afwaardering van een Amerikaanse staat? Zo houden ze de valuta nog enigszins in evenwicht. Dat zullen ze zo lang mogelijk vol willen houden, want beide munten stellen niets meer voor. En al helemaal niet over een jaar of tien.

  6. kredietwaardigheid,

    credere = vertrouwen

    dus wat er eigenlijk aan de hand is, is dat we elkaar steeds minder vertrouwen. En hoe meer we elkaar gaan wantrouwen hoe meer we moeten betalen. Dit zal nog wel even zo doorgaan totdat op een gegeven moment het wantrouwen bevestigd word, omslaat in haat en vergelding, en de pleuris uitbreekt.

    De bevolking zal dan worden gemobiliseerd en er zal hard gewerkt worden om de bedriegers terug te pakken. Hoe gek het ook klinkt dan begint de echte economie weer te draaien, geweren zijn namelijk echte producten in tegenstelling tot credit default swaps. We zullen steeds meer resources nodig hebben, dezelfde recourses die als onderpand zijn vergeven voor grotere kredieten in het verleden.

    Het ironische is dus dat alles wat er aan waarde vermeerdering wordt gecreerd in een zo niet allesvernietigende oorlog zo weer verdwijnt in de zakken van de kredietverschaffers van nu.

    De rothschilds lachen zich rot…..
    Hun stroman Assange is alvast vrolijk bezig om de zaden van wantrouwen te planten.

  7. Er is een economische oorlog gaande in de wereld. China overweegt ook om eigen ratingbureaus op te zetten en Europa nu dus ook. Het is ook logisch want het is oorlog Iedereen die gelooft dat de ratingbureaus eerlijk zijn gelooft ook in sprookjes

  8. @ 2012
    @ Ronfin
    Dank – 20i2 – voor je leuke reactie waarin je begint met “woordontleding” van krediet.
    Toen ik als medisch specialist en kanker-rearcher in 1981 een lezing hield “cancer, its like economy” was feitelijk mijn doodvonnis getekend. Ik werd Staatsgevaarlijk geacht en kreeg een publicatieverbod voor journalisten opgelegd.
    Nu heb ik alleen nog maar het “vrije medium” internet om “roepende in de woestijn” te zijn.
    Bij kanker is er net zoals in de economie sprake van een een groeiende krediet-crisis, waarin de kankercel steeds rijker wordt gevoed ten koste van de rest van het lichaam.
    Hoewel het nu aan alle kanten meer dan duidelijk is dat het systeem klapt en waarin zowel de rijke landen als de arme landen het niet zullen overleven, blijft men hopen op een wonder en wil men niets horen.
    De bekende filosoof Thomas Man benoemde dit “Glaubensunwilligkeit”.
    Is het niet hetzelfde als een kankerpatient die tot het einde blijft hopen op een wonder?

    En dan Ronfin..
    Inderdaad herhaalt de geschiedenis zich tot het einde der dagen.
    Iedere cultuur eindigt met een verkankering met als kenmerk “rijkdom” en “recycling” van intern afval.
    Dit zijn cyclische processen die zich herhalen en precies samen bleken vallen met sterretijden.

    En dan tenslotte…
    Hoewel het misschien wordt afgedaan met “complot-denken” ben ook ik ervan overtuigd dat Assange een handlanger is van de Rothschilds en … de Bilderbergers.

    In het verleden vroeg ik ook Biflatie voor een interview, maar het bleef ijzig stil.

  9. @6
    Credere en delcredere en zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, wat meer van dat laatste kan geen kwaad, anders kunnen we samen met vriend Siegfried mar beter gelijk bij de asbak gaan staan.
    Het gaat vreselijk slecht en ook ik vrees het ergste, maar om nu gelijk deel uit te gaan maken van azijnzeiker.com biedt ook geen oplossing

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Nieuw in de wereld van cryptocurrencies? Bekijk nu uw mogelijkheden op Nederlands grootste exchange...

Ontvang jij al een passief inkomen door het staken van crypto?

Lees meer over crypto staking op onze favo platformen: