Waarom China de goudprijs veel hoger stuwt

Een gastbijdrage van Olav Dirkmaat van GoldRepublic | De laatste langjarige bullmarkt in goud, en in iedere andere grondstof, vond zijn oorsprong in de Verenigde Staten van Amerika en de destijds minder verenigde staten van Europa. Het was een tijdperk waarin China in onverbiddelijke armoede verkeerde. Goud was een statussymbool onder gepriviligieerde Chinezen die intiem verbonden waren met het communistische regime. Voor de minder gelukkigen was iedere dag slechts een overlevingsgevecht. Niettemin ontdekten de Chinese communisten geruime tijd voor de val van de Berlijnse muur zelf ook dat hun socialistische heilstaat louter leidde tot schaarste en hongersnood.

4200 Chinese Kentucky Fried Chicken’s

Markthervormingen werden ingezet, met als merkwaardige apotheose de opening van de eerste Kentucky Fried Chicken eind jaren ‘80. De tweede Chinese revolutie was echter pas net begonnen toen destijds de goudgekte tot een hoogtepunt kwam; de VS en Europa waren vooralsnog de dominante pionnen op het bord, ook wat betreft de goudvraag. De Chinezen hadden meer aan het hoofd dan dat barbaarse overblijfsel van vervlogen tijden.

Er is sindsdien veel veranderd. Er bestaan inmiddels meer dan 4.200 Chinese filialen van Kentucky Fried Chicken. De CEO van de fastfoodketen, David Novak, meent zelfs dat dit de eerste inning van een honkbalwedstrijd van negen innings betreft. Zonder blikken of blozen voorziet hij op termijn het 20.000e filiaal te openen. Inderdaad, de toenemende koopkracht van de Chinezen is duidelijk zichtbaar op uiteenlopende vlakken.

China en de goudprijs

De verschuiving van economische stootkracht naar Azië is ook voor goud een factor van onschatbaar belang. Evenwel ga ik graag de uitdaging aan om deze factor voor u in waarde uit te drukken. Wat betekent China nou precies voor de goudprijs? Ik bespreek een aantal factoren waarmee we niet het ‘grote plaatje’ maar het ‘nog grotere plaatje’ kunnen zien, zonder verstrikt te raken in de dagelijkse stortvloed aan “nieuws”: we bekijken de Chinese spaardrift en de huidige goudbezittingen van de Chinezen en hoe zich dit tot de rest verhoudt — zowel historisch als geografisch.

Chinese goudvoorraad: onbekend

Waar we het niet over hebben is de Chinese centrale bank. Ondanks dat ik niet vies ben van een goede weddenschap, blijft de goudwoede van Chinese overheidsfunctionarissen een volkomen raadsel. Bovendien is er al genoeg geschreven door diegenen die de People’s Bank verdenken van een voorbedacht complot om opnieuw een goudstandaard in te voeren. Een, wat mij betreft, te gul compliment voor ambtenaren, die volgens dit vertelsel in staat en bereid zijn om een veelomvattend plan te bedenken waarin zij hun eigen voorrecht om geld te drukken vaarwelzeggen. De Chinese centrale bank zal vast goud aankopen, maar het is wachten tot zij weer openheid van zaken geven voordat we hier wat zinnigs over kunnen zeggen.

Sparen in China

Dus, de spaarzucht van de Chinese bevolking. Hoe groot is die? De bruto spaartegoeden — het bruto binnenlands product min de consumptie — bedroegen in 1980 een nietige $65 miljard dollar, of ongeveer $65 dollar per Chinees hoofd. Vergelijk dat met de huidige €330 miljard euro van de Nederlanders — bijna €20.000 euro per hoofd. Ondertussen hebben de Chinezen in 2011, ruim dertig jaar later, al bijna $3.000 dollar per hoofd.

Spaartegoeden verdubbelen iedere 3 jaar

Maar nu hebben we het belangrijkste nog niet eens benoemd. De Chinese spaartegoeden groeiden de afgelopen tien jaar met jaarlijks (gemiddeld) 23%. Voor de snelle rekenaars, dit betekent dat de Chinese spaartegoeden iedere drie jaar verdubbelen. Het is een kwestie van tijd voordat China als onomstotelijke economische wereldmacht wordt geaccepteerd: Europeanen en Amerikanen hebben ongelukkigerwijs de illusie dat hun hegemonie de komende decennia een simpel gegeven is. De Chinezen hebben binnen het bestek van een decennium meer geld vrij ter investering dan wij. Als landen beursgenoteerde ondernemingen zouden zijn, zou een pientere belegger een aandeel China verkiezen boven zijn westerse tegenhangers.

Waar gaat het geld heen?

Maar wat doen de Chinezen momenteel met dat geld? Op de spaarrekening? Nee, dit levert een gegarandeerd verlies op. Er bestaat een prijsplafond voor spaarrentes en de reële rente — spaarrente min inflatie — is negatief. De aandelenmarkt dan? Ook niet, te volatiel. Na een piek in oktober 2007, daalden de Chinese beursindex met een weerzinwekkende 70%, genoeg om de Chinese middenklasse af te schrikken. Bovendien is het niet toegestaan om in buitenlandse aandelen te beleggen. Vastgoed? Tot een recent verleden wel. Vastgoed werd als een inflatiehedge gezien, maar verliest dit aanzien nu de vastgoedzeepbel eindelijk leeg begint te lopen.

Wat blijft over? Jawel, goud. Dat schaarse, glimmende edelmetaal zit nog lang niet in een bubbel en is hét alternatief voor een keuze-verwaarloosde Chinese spaarder. Het is niet voor niets dat Chinese huisvrouwen in de rij staan om goud — in wat voor vorm dan ook — in te slaan. Valt dit te zien in de cijfers? Zonder twijfel. Van 1993 tot 2013 was de correlatie tussen de goudprijs en de totale som aan Chinees spaargeld .93, en de laatste tien jaar nam deze correlatie toe tot zelfs .99. Zie ook onderstaande grafiek.

Bron: IndexMundi

De toekomst van goud

Dit fenomeen is, zoals alles op aarde, niet oneindig. Er komt een moment dat deze correlatie niet langer stand houdt en betekenisloos wordt. Er komt een moment dat dit gegeven irrelevant is voor onze beleggingsbeslissingen. Er komt een moment dat de overheid de beleggingsbeperkingen voor Chinese burgers wegneemt en er meer keuzevrijheid voor de investerende Chinees komt, ook buiten de eigen landsgrenzen. Er komt zelfs een moment dat de Chinezen hun hoop in goud verliezen en hun heil zoeken in andere beleggingsklasses.

In dat licht is het ontzettend belangrijk om te weten hoe dichtbij dat moment is. We bekijken daarom, als laatste, hoe diep de Chinezen hun voeten al in het goud hebben genesteld. Goud is een zeepbel wanneer, bij wijze van spreken, de kapper naar u toekomt om over zijn belegging in goud te praten. Het is wanneer het onderwerp van gesprek op verjaardagsfeestjes, en ook in de ochtendbladen wat dat betreft, goud is, en niet langer de gesteldheid van het treinvervoer in Nederland. In een ware zeepbel heeft iedereen goud, wil iedereen goud, en praat iedereen over goud.

Hoeveel goud hebben de Chinezen nu?

Kortom, hoeveel goud hebben de Chinezen al? Uit een schatting van de China Gold Association blijkt dat de Chinezen iets meer dan 5 gram goud per hoofd van de bevolking hebben. Wanneer we dit vergelijken met het wereldwijde gemiddelde van meer dan 23 gram, dan is dit bijzonder laag. Wanneer we dit vergelijken met de waarschijnlijke privé goudbezittingen van Amerikanen en Europeanen, nog veel lager. Een doorsnee bewoner van dit aardoppervlakte heeft dus bijna vijf keer meer goud dan een Chinese deelgenoot. Ondanks de Aziatische “goudgekte”, waarover veel gezegd en geschreven wordt, is de hoeveelheid goud in Chinese handen schamel. Om naar de 23 gram te gaan, zouden zij meer dan twintig miljoen kilogram goud — 20.000 ton — moeten kopen. Dat gewicht is gelijk aan zestig volledig afgeladen Boeing 747 vliegtuigen.

Aardverschuiving

Als we naar de samenstelling van de goudvraag over tijd kijken, zien we eenzelfde patroon. In 1980 kwam slechts 11% van de goudvraag uit Oost-Azië en het Indisch subcontinent, i.e., China en India. Anno 2010 is dit opgelopen tot ver boven de 50%. Daarentegen kwam in 1980 tweederde van de goudvraag uit Europa en Noord-Amerika, terwijl in 2010 dat nog maar 17% is. Een betere duiding van de aardverschuiving in het economische krachtveld bestaat er niet.

Klik op de afbeelding voor een grotere weergave. Bron: Bloomberg, LBMA, Thomson Reuters, World Gold Council

Chinese tijdperk breekt aan

Kortom, goud en de langjarige bullmarkt in goud waren in de jaren ’80 een Amerikaans en Europees onderonsje. Het komende decennium is het echter een Chinees en Indiaas tête-à-tête. Het Chinese spaargeld groeit als kolen en de inflatiehedge van bakstenen — vastgoed —valt uit de gunst. Wanneer de grote dagbladen eindelijk doorhebben wat er gaande is in het Oosten, zal de goudprijs al veel en veel hoger staan. Het is, ook voor goud, het tijdperk van een hernieuwde Chinese hegemonie. En deze transitie gaat ongetwijfeld gepaard met veel hogere goudprijzen.

Olav Dirkmaat van Gold Republic

Gratis seminar met Willem Middelkoop

GoldRepublic organiseert een gratis en vrijblijvende seminar op woensdag 16 oktober 2013 in Antwerpen met als gastspreker Willem Middelkoop. In dit seminar presenteert Willem Middelkoop — auteur van Als de dollar valt (2007), De permanente oliecrisis (2008), Overleef de kredietcrisis (2009) en Goud en het geheim van geld (2012) — aan de hand van belangrijke historische gegevens, de ware aard van geld en de rol van goud door de geschiedenis van de mensheid heen.

U kunt u hier gratis inschrijven.