Deze week heb ik gekeken naar het Duitse programma Hart aber Fair. Deskundigen, twee politici respectievelijk rechts en links georiënteerd en een banker discussieerden over de extreem lage ECB-rente en de gevolgen daarvan. Kind van de rekening waren de particuliere spaarders, de pensioenfondsen en de levensverzekeraars en daarmee dus wij, de klanten. Intussen waren er, als men van de officiële inflatiecijfers uitging, al vele miljarden aan spaargeld verdampt. Uitgaande van de werkelijke gevoelde inflatiecijfers kon dit bedrag nog eens meer dan verdubbeld worden en een eind was er niet in zicht.

real inflation

De Paradox van het sparen

Spaarzaamheid heeft altijd als een deugd gegolden. Ook nu roept onze regering nog elke dag dat je voor een eigen huis over spaargeld moet beschikken. Dat het verstandig is, om naast de pensioenopbouw, ook zelf voor je oude dag te sparen. Kinderen kunnen weer aan de Zilvervloot mee doen. Tussen wat uitgedragen wordt en de werkelijkheid zit een groot verschil. Voor regeringen en banken draait alles om schulden. Niet sparen maar lenen en gokken met de meest fantastische financiële vehikels.

Het mag niet te lang meer duren!

Zowel de deskundigen, de bankier als de politici waren van mening dat de ECB-politiek van extreem lage rente niet lang meer verder zou mogen of kunnen gaan. Er moest een eind aan komen zei men haast bedeesd omdat ieder diep in zijn of haar binnenste de bui al lang zag  en ziet hangen. Er is namelijk geen weg terug.

Blijvende problemen en geen oplossing!?

De zuidelijke landen hebben nog steeds enorme openbare en nog verborgen schulden en geen of nauwelijks economische groei. Een hogere rente zou lenen en herfinanciering direct duurder maken. Dus ziet de ECB zich gedwongen om de rente superlaag te houden;

De noordelijke landen maken ook elke dag nog meer schulden. Ondanks “Het we komen weer op stoom” van premier Rutte is het met de economische groei drie keer niets. Ook voor Duitsland, Nederland en anderen is dus een lage rente voor af te sluiten of om te zetten staatsleningen van groot belang;

De conclusie van het bovenstaande  kan dan ook niet anders dan treurig zijn. De regeringen van Zuid én Noord hebben belang bij de extreem lage rente. Elk procent meer doet de rentelasten met tientallen miljarden stijgen. De ECB kan dan ook geen kant uit. Alleen fikse economische groeicijfers zouden kunnen helpen. Zo lang deze zich niet aankondigen zullen wij burgers de klos zijn. Elke dag weer.

Wat blijft ons en is er nog hoop?

Eindeloos het zelfde proces herhalen in de hoop op andere uitkomsten is Einsteins definitie van waanzin. Om aan deze waanzin te ontkomen is er dus maar één oplossing en dat is zorgen voor de dood van dit proces. Deze stap brengt echter grote angsten bij ons te weeg. Liever doormodderen dan het onbekende tegemoet durven treden. In onze dwangbuis van geboden en verboden, van planningen, budgetten, bestemmingsplannen en meerjarenramingen, van protocollen, geschreven en ongeschreven regels, van adviesraden, bestuurscolleges, van diagnose behandeling combinaties en medicijnen voor symptoombestrijding, zijn wij eigenlijk levend dood.

Alle schrijvers en ook veel lezers die reageren komen steeds weer op het zelfde uit. We rennen rondjes met oogkleppen op in een al diep uitgesleten spoor. Als het maar lang genoeg duurt dan valt de één na de ander er bij neer. Geen werk meer. Wel werk maar veel te laag betaald. Te hoge algemene en lokale belastingen. Ziektekosten die niet meer op te brengen zijn. De zoveelste huurverhoging of de hypotheeklasten die al enkele maanden niet meer opgebracht kunnen worden.

We krijgen nu bijna elke dag te horen dat de inflatie eigenlijk te laag is. Van de ECB mag het best een pondje meer zijn. Feit is echter dat er vele soorten inflatie zijn. De lonen van velen zakken. Arbeidscontracten worden teruggebracht. Minder uren maar wel het zelfde werk. Wonen en energie wordt duurder. Steeds meer medicijnen worden helemaal niet meer vergoed en vallen daarmee zelfs niet onder het eigen risico en de rente op spaartegoeden blijft nog elke dag teruglopen. Het wordt winter en het uitgesleten spoor modderig.

44 reacties

  1. De discussie over de extreem lage rente steekt nu vaker de kop op. Wat zullen de gevolgen zijn als deze lage rente nog een poosje aanhoudt. Voor huiseigenaren met hypotheek die nu moeten kiezen voor een nieuwe rentevaste periode wist ik het wel. Ik zou gaan voor de laagste rente en dus korte looptijd. Heb je voorlopig toch enige profijt van lagere maandlasten. Als je spaarcenten nauwelijks nog rente genereren dan kun je net zo goed wat extra gaan aflossen. Let wel, dat komt ons MKB niet ten goede, want al het geld wat wordt afgelost verdwijnt uit onze economie. Maar je kunt je op die manier wel indekken voor de grote knal die gaat komen wanneer plots de rente gaat stijgen. Na een daling komt altijd een stijging. Op bepaald moment staat de ECB met lege handen als blijkt dat de huidige maatregelen niet meer werken. Dan vliegt het deksel er af en schiet de rente omhoog. Het is de definitie van de verende krachten. Als je langdurig en krampachtig de veer ingedrukt houdt dan zal deze als een speer omhoog schieten als je vertwijfeld loslaat. De twijfels zijn er nu al bij sommige bestuurders van de ECB. Dus zou het raadzaam zijn om de hypotheek flink af te lossen om daarna de eerste klap op te kunnen vangen van een rentestijging. Heb je een betaalbare hypotheek met een hoofdsom van de helft of minder van de WOZ-waarde dan is een rentestijging die gaat doorzetten wel op te vangen met de inflatie en loonstijgingen die elkaar volgen. Althans, als de macht van de vakbonden niet is uitgewerkt. Bij een hogere inflatie zullen uiteraard looneisen volgen. Een kleine hypotheekschuld blijft dan wel betaalbaar. De schuld stijgt niet mee met de inflatie en de hogere rentelast kan worden opgevangen met een hoger inkomen.

    Er schuilt echter wel een groot gevaar. De collectieve schuldenlast van de overheden zal bij aanhoudende rentestijging een ondraaglijke last worden met alle gevolgen van dien. De overheid heeft dan dringend extra geld nodig om het verschil( de wig) tussen de snel stijgende rente en inflatie en minder snel stijgende inkomsten op te vangen. Dat kan door extra belastingverhogingen en meer bezuinigingen. Maar o wee, daar hebben we dan echt wel schoon genoeg van. En zie daar, de pleuris breekt uit. De straf van teveel schulden maken zal ons uiteindelijke helemaal opbreken als blijkt dat niets meer helpt. “Hoe lang kunnen we nog doorgaan met een failliet systeem?” Zo schreef Gerrit Welbergen in zijn column van 26 september.

    1. Zolang er geld bijgedrukt kan worden blijft de rente laag.
      Ik zie geen enkele reden dat daar verandering in gaat komen.
      Hogere rente blijft voorlopig een utopie en/of een fata morgana.

  2. “Spaarzaamheid heeft altijd als een deugd gegolden. Ook nu roept onze regering nog elke dag dat je voor een eigen huis over spaargeld moet beschikken. Dat het verstandig is, om naast de pensioenopbouw, ook zelf voor je oude dag te sparen.”

    Dat vind ik nou een mooie zin uit het artikel. Want, inderdaad laten ‘ze’ het sparen nou juist zo oninteressant hebben gemaakt en houden. Maar ehhh… wel sparen he, als je een huis wilt kopen !

    Wat inflatie betreft, uitgelegd in een stelling:

    Als je anno 1995 in guldens 1/3e van een eengezinswoning -in een populaire gemeente- aan eigen vermogen bezat op een spaarrekening met rente, dan is dat vermogen anno 2013 verworden tot een vermogen nog niet genoeg voor een uitbouw van de woonkamer van diezelfde woning nu. (Kosten uitbouw woning grofweg1/8e van de waarde van de woning) Enfin, misschien is dit een bijzondere uitleg van ‘inflatie’ en misschien moet er op dit fenomeen een ander labeltje worden geplakt (biflatie misschien ?) Hoe dan ook, als ik een elektronicafoldertje doorneem denk ik geregeld: ‘Zo ! Die rommel kost ook niet veel meer !’ En als ik nu een patatje ‘rommel’ bestel bij de patatboer dan denk ik regelmatig: ‘Tjeemig… waar is de tijd gebleven dat je nog een patatje kon kopen voor 1 Gulden ?’ (0,46 Euro)

    1. Nu betaal je voor 2 friet met wat erbij rustig 11 euro, zeg maar 24 gulden 20…

      Hoezo inflatie…maar goud en zilver zakken in waarde toz van fiat geld?

      Doe mij maar een frietje ongeloof. Met een Nazi-bal want dat past er perfect bij, deze dagen.

  3. M’n ouders hadden ook zoon Zilvervlootrekening voor mij.

    Iets van 4000FL kwam er vrij in 1989.

    Me zus kocht er een Onkyo-toren voor.

    Ik blowde alles in een half jaar weg.

    Je moet weten dat ik toen veel vrienden had heheh …

  4. (Another) price smash is coming for PM’s within the next 24hrs and taking the rest of the week.

    A negative algo pattern signal has been given today.

    Just to let you know.

  5. Massaal waardeloos geld bijdrukken en renteverlagingen zijn nooit ten gunste van de burger, ook al wordt dat beweerd door de hotemetoten die moedwillig de burger aan de bedelstaf helpen om zo een gigantische laag armen te creeren tegenover een rijke minieme top.

    Als je dat nou gewoon ziet gebeuren , is het dan niet wijs om eens actie te onderemen om je basisbehoeften veilig te stellen voor de toekomst?

    Kwestie van hoe serieus je bent wat betreft de woorden die je praat.
    Geloof zonder werken is dood, zeggen ze ook wel…

  6. Mooi, helder en duidelijk artikel Ben.
    R, zo is het maar net.
    Bijna alle MKB bedrijfstakken lijden omzetverlies,behalve de supermarkten.
    Dit komt omdat, zij hun dalende omzet in goederen weer recht trekken, met steeds maar herhalende prijsverhogingen.
    Ze weten, de mensen blijven altijd eten, drinken en hun dagelijkse spullen kopen.

  7. Sparen binnen ’n systeem van politiek geloofsgeld is altijd risicovol. Politici, bankiers, MSM en andere zgn. elitisten spelen met u en uw “geld”.

    Altijd lachen met de vrije, nuchtere Hollander, de 1984 slaafjes, dat dan weer wel.

  8. Ja, sparen is een noodzaak maar de vraag is in wat?

    Normaliter denken mensen in geld op de bank….maar je kunt ook je geld omzetten in iets anders.

    Oh ja…ik weet ook wel dat je best regelmatig wisselt in wat je spaart. Als je in geld had gespaard in de jaren 70 met hoge rentes, in de jaren 80 had geconverteerd naar gronden en huizen om eea vervolgens in 2000 te converteren naar goud/zilver en vanaf 2007/8 in aandelen dan ben je waarachtig een (rijke) genie maar ik geloof niet dat dat er velen hebben gedaan.
    Mijn stelling is dat geld als spaarmiddel al lang zijn beste tijd heeft gehad, onroerend goed is mi ook nog steeds veel te duur evenals aandelen. Kan het nog hoger…wellicht …voor een tijdje …maar ik zie toch veel meer redenen dat deze spaarvormen geld gaan kosten ipv opbrengen.

  9. Sparen in fiat? Wat ik ook deed vroeger?

    I.p.v. dat het volk wordt onderwezen in de geschiedenis van fiat geld, fractioneel (centraal) bankieren, valse beloften van de verzorgingsstaat, geldcreatie etc, wordt het volk bijgebracht hoe ze kunnen voldoen aan het ideaalbeeld van de hersenloze consument en “een productief leven” kunnen leiden.

    I call bullshit. Elk volk verdient wat haar toekomt.

    Pleiten voor hogere rente in een wereld met teveel schuld….

  10. De volgende zinnen zijn voor mij de kern van dit verhaal…. “Alle schrijvers en ook veel lezers die reageren komen steeds weer op het zelfde uit. We rennen rondjes met oogkleppen op in een al diep uitgesleten spoor. Als het maar lang genoeg duurt dan valt de één na de ander er bij neer”…..ik laat het allemaal na 10 jaar steeds meer los…ik zie het wel….”het” is allemaal erg fascinerend …maar er zijn zinniger dingen te doen…..

    1. de meest waardevolle manier van sparen is schuldenvrij zijn, dit aangevuld met een huis in eigen bezit dat weinig energie/onderhoud vergt, indien je nog een tuin erbij hebt voor wat kruiden/fruit/groente, dan heb je bezit gespaard wat echt iets waard is,

      indien je daarnaast vermogen wilt opbouwen, koop dan producten die waardevast zijn en de waarde mee stijgt met de inflatie, of dit nu kunst, edelmetaal, verzamelobjecten zijn. fiat geld is veel te inflatiegevoelig om vermogen mee op te bouwen. (helaas)

      een leuk boek over hoe met geld om te gaan is het oude en af en toe nog vindbare boek van rienk kamer alles over geld, het is al oud, maar een aantal concepten veranderd nooit en er staan nog steeds bruikbare tips tussen.

      het grote risico van de huidige geld politiek is dat risico wordt beloond en degelijk sparen gestraft. deze politiek geeft enkel kans op nieuwe bubbels die de huidige economie op de lagere termijn nog meer schaden, peter schiff legt dit uit op youtube, er is een verschilt tussen degelijk reele economische groei en fiatbubbelgroei

  11. Er zijn er die hadden hun huis afgelost,en mogen het nu eerst potverteren anders geen bijstand,dus veel (vermogen) opbouwen heeft ook niet veel zin,we worden allemaal kaalgeschoren wanneer dit lang genoeg zo doorgaat.

  12. Is het een idee dat wij biflaten naar de militaire kazernes gaan, die paar die er nog zijn dan en dan een coup voorbereiden? Ik had vandaag het visioen van een legerleider met Rutte in zijn kraag gevat.
    Ik denk dat een militaire coup heel welkom zou zijn in de lage landen.
    Laat België en Luxemburg mee doen en gooi de buitengrenzen dicht.
    Voer als de sodemieter de gulden weer in. Maak Wilders hoe gek die ook is tot minister president. Ik bedoel, hij zal het zeker doen en is werkelijk de enige met de ballen ervoor.
    Wie doet mee om dit plan uit te werken?
    De coup begint vandaag en hier!
    Nou Koen, toen kwam er een tapje en een busje hihihi

  13. Koen, wij gaan alvast baantjes verdelen.
    Jij wordt minister van economische zaken.
    KTM buitenlandse zaken
    Ben doet ministerie van cultuur enzo of hoe dat tegenwoordig mag heten…
    èh, ik doe defensie wel, ben dol op wapens hihihi…

    1. Ik hoor het al: ook jullie grijpen terug op de beproefde methode, vriendjes hebben en vriendjes helpen. Gaat m niet worden denk ik zo 😉

      1. Klopt zat het me idd net te bedenken, iedereen wil zijn vertrouwelingen om zich heen. Vertrouwen dat ze de job kunnen doen op een kwalitatieve manier… buffer …. Vriendjes politiek hoeft niet slecht te zijn behalve als de vriendjes de kwaliteit niet hebben en dan ga je scheef, dunne lijn.. Ik werk offshore, kleine wereld en zo werkt het ook eigenlijke ook.
        Niet echt omdat we vrienden zijn, zijn we helemaal niet maar ze weten dat ze je kunnen vertrouwen en dat je je werk goed doet.

  14. @ Ben , Hoop is er altijd !! Dat moet gewoon ook al groeit de frustratie soms de pan uit !
    Ik ben het helemaal met je eens dat we zo niet verder komen. ik volg met plezier de artikelen en reacties hier maar we komen echt geen ene steek verder zo .
    Ik ben alsnog van mening dat er meer actie moet komen en je verder komt met een groep mensen rond de tafel dan achter het scherm.
    Om elkaar te zoeken is Internet geweldig maar daarna moet je toch bij elkaar komen wil je iets kunnen veranderen..
    Om aansluiting in je omgeving te vinden is de massa nog steeds te versuft om echt naar je te luisteren en met je mee te gaan.
    Er moeten en er zijn tientallen ludieke manieren om aandacht te krijgen ( media , landelijk ) bij die massa met uiteindelijke feiten en kennis overdracht die mensen aan laat sluiten.
    Er is ellende en onzekerheid genoeg en onze huidige “leider ” is zo afwezig dat mensen snel massaal iets anders kunnen gaan volgen.
    De gedachte aan die kans op die beweging is hoop.
    Heerlijk…. , waar spreken we af ?

    1. Ik heb ananas aangeplant en snel volgen manga (het is geen mango!), sinaasappel en watermeloen. Vandaag hout verzameld langs de toegangsweg hier en een vuur gestookt. Vooral lekker als het nog wat vochtig is, dan brandt het lang en verdrijft de rook de muggen.
      Morgen zie ik wel wat de dag brengt.
      Wij hebben wat griepgevallen in de familie, ja, dat heb je in de tropen ook bij 30 graden.
      Zaterdag komt iemand riool aanleggen. Werd tijd na 3 maanden in de stank te hebben gezeten. Morgen komt iemand kijken om een nieuwe dikkere electrakabel aan te leggen vanwege de vele airco’s hier. Ik mag geen stroom krijgen omdat ik buiten de officiële bebouwde kom zit. Het zou hier op de berghelling een natuurreservaat zijn… Ik wil er nog een generator bij vanwege veelvuldige uitval en een extra watervat met waterfilter. Water komt namelijk uit een plaatselijke bron en soms is de hoofdleiding verstopt en sowieso verstopt alles hier als de regen rommel meebrengt.
      Moeders heeft net via een koolfilter water getapt en dit gekookt voor de kids. Na afkoelen gaat dat hier de enorme amerikaanse koelkast in.
      Zomaar een dagje uit het leven van moerstaal.
      Ik lach me rot om al die reacties op al die websites…
      Het zijn mijn nadagen hier op Internet.
      Talk the talk, walk the walk………………………………..

  15. Haha, je zit dus wat zelfingenomen te zijn met hele doodgewone activiteiten. Ik zou zeggen, neem nog een Fanta. Oepsie, mangAsap, natuurlijk … En kom misschien eens uit de pubertijd.

    1. Just before World War II, a friend asked Roth, a Jewish intellectual who had fled Nazi Germany for Paris, “Why are you drinking so much?” Roth answered: “Do you think you are going to escape? You too are going to be wiped out.”

      Our collapse will take the whole planet with it.

      Het is echt prachtig geschreven. Een weldaad voor de ziel. Ben alleen bang dat meer dan 99,99% van de wereldbevolking het niet zal lezen of überhaupt niet in staat is om het te snappen of te voelen. De weg ligt vast. Alleen het tijdsverloop weten we nog niet.

      1. Deze column was eigenlijk een extreem korte weergave van het boek dat Hedges enkele jaren geleden publiceerde…..de titel alleen al was ongeevenaard…..Empire of illusion, the end of literacy end the triumph of spectacle…..

      2. “Our collapse will take the whole planet with it.”

        Dit noem je nou hoogmoedswaanzin … Een oorlogje en de hele planeet gaat er aan? Compleet mesjogge, zeggen we dan in goed Jiddisch. Een nogal groteske vorm van projectie, da’s het enige.

        1. “Our collapse will take the whole planet with it.”…..en jij leest dat als….”Een oorlogje en de hele planeet gaat er aan”….zoals Ben al zei…. “Ben alleen bang dat meer dan 99,99% van de wereldbevolking het niet zal lezen of überhaupt niet in staat is om het te snappen of te voelen”….hij sloeg de spijker op z” n kop ….en kreeg onmiddellijk bevestiging van jou….

          1. Nou ja, dat is wel wat er staat. Of niet, Peter? Maar verbeter me wanneer ik het verkeerd gelezen heb. Dat is prima, uiteraard.

      3. “bang dat meer dan 99,99% van de wereldbevolking het niet zal lezen of überhaupt niet in staat is om het te snappen”

        That’s what us got here in the first place ….

  16. Gisterenavond een borrel bijgewoond waar een ECB-bankier een toespraak afstak. Het ging alweer beter met de Nederlandse economie beweerde ie en het beleid had de afgelopen jaren goed werk verricht.
    Dat geloofde ie echt. De zaal luisterde zwijgzaam toe.

    “It is difficult to get a man to understand something when his salary depends upon his not understanding it.”
    – Upton Sinclair

    Jammer dat S&P niet al gisteren Nederland heeft afgewaardeerd, dan had ik de reacties wel willen zien…

  17. Change your mind, the rest will follow…

    Ga voor liefde, saamhorigheid en echtheid gebaseerd op samenwerking met de natuur, samen met de mensen die zich ook bereid zijn zich los te maken uit de matrix.

    Verandering tot een betere wereld zal vanaf onderaf moeten komen en niet van de haat en angstzaaiende psychopaten.

    Dat is echt de enige weg , en we zullen het SAMEN, ZELF moeten DOEN. Met de juiste intentie gericht op het algemeen belang.

  18. Minimaliseer je fiat geldgebruik en als je koopt koop dan basisproducten, het liefst zo dicht mogelijk bij de bron, of als je de mogelijkheid hebt kweek ze zelf.

    Maak alles wat je nodig hebt van basis grondstoffen en koop alleen wat je ECHT nodig hebt. En investeer je fiat papier in middelen om in de toekomst meer en meer voor jezelf te kunnen voorzien. Leg die poeper-instantfood fabrikanten gewoon plat op welke manier die je kan dan maar ook.

    En als je denkt dat dat nutteloos is… omdat niet iedereen dat doet, moet je je afvragen hoe het anders moet beginnen als er niet iemand is die ermee begint. Doe en anderen zullen je zien doen.

    Je zult versteld staan van je invloed. Want het is juist compleet de bedoeling om je te laten denken dat je als eenling niets kunt uitrichten.
    Dat is de kracht van de creeps.

    1. Madman…je bent te idealistisch….mensen gaan dit systeem pas loslaten, wanneer ze bijna alles kwijt zijn…ze zijn hopeloos afhankelijk geworden, lui gemaakt(uitkeringen zonder enige tegenprestatie), ontiegelijk verwend geworden….ze gaan dit systeem niet verlaten……ze gaan het eerder ,zoals Morpheus zegt, tot het laatst verdedigen…

    2. Nog iets Maman…je schrijft “En als je denkt dat dat nutteloos is… omdat niet iedereen dat doet, moet je je afvragen hoe het anders moet beginnen als er niet iemand is die ermee begint. Doe en anderen zullen je zien doen.”…waarom is het zo belangrijk wat anderen doen…???….laat ze doen wat ze willen en trek je eigen plan….

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Nieuw in de wereld van cryptocurrencies? Bekijk nu uw mogelijkheden op Nederlands grootste exchange...

Ontvang jij al een passief inkomen door het staken van crypto?

Lees meer over crypto staking op onze favo platformen: