In 2013 publiceerde we een artikel op Biflatie.nl van Lars Boelen dat ging over een alternatieve manier om de inflatie te meten, namelijk door middel van de Donald Duck Index. Recent heeft de website Lekkercryptisch.nl onder dezelfde invalshoek over dit onderwerp geschreven, wat we hieronder natuurlijk graag met jullie delen!
Donald Duckflatie: 5,5% per jaar
De Donald Duck is nu 35x zo duur als in 1952. Een stijging van 5,5% per jaar. Elk jaar kun je minder kopen van je euro’s. Tijd voor een betere manier om waarde op te slaan? Wat kan Bitcoin daarin betekenen? Lees over de Donald Duck Index!
Gisteren tijdens het eten hadden de oudste twee (8 en 9 jaar) het over geld en over sparen voor later. En voor we het wisten ging het over euro’s en bitcoins, en het verschil ertussen.
Een euro is ontworpen om uit te geven, omdat je er elk jaar minder mee kunt kopen, omdat de overheid er steeds meer van maakt. Jouw euro wordt daardoor steeds minder zeldzaam en dus minder waard.
Een bitcoin is ontworpen om mee te sparen, omdat je er elk jaar meer mee kunt kopen, omdat niemand er zomaar meer van kan maken.
In dat laatste zit natuurlijk de aanname dat Bitcoin (als protocol, netwerk, ecosysteem) niet stuk gaat, en in de loop der jaren volwassen wordt. Niemand kan die garantie geven, de tijd zal het leren, enzovoorts. Maar van alle soorten geld die er nu zijn, inclusief euro’s, goud en alle cryptomunten, is Bitcoin by far het meest kansrijk om over 20 jaar nog te bestaan én de beste store of value te zijn.
Trouwens, de beste manier om Bitcoin te slopen, is volgens Saifedean Ammous de terugkeer van overheden naar een “sound money”. Dat is geld dat niet bijgedrukt kan worden. Een belangrijke reden om bitcoins te gaan gebruiken verdwijnt dan, namelijk een manier om waarde te behouden op lange termijn. Terug naar de eettafel. We noemden een aantal voorbeelden van dingen die nu duurder zijn dan een paar jaar geleden. Brood, appels en cola bijvoorbeeld. Daar zou je nu met dezelfde euro dus minder van kunnen kopen als toen. Je gespaarde euro is dus minder waard geworden uitgedrukt in brood, appels en cola.
Donald Ducks
En toen zagen we de Donald Ducks liggen. Of die dan ook steeds duurder worden. Spontaan veldonderzoek volgde. In korte tijd hadden ze 13 verschillende jaren bij elkaar gevonden, 2006 t/m 2019. Alleen van 2012 lag hier niet. In 2006 kostte een Donald Duck nog 1,65 euro, en in 2019 al 3,15 euro. Bijna een verdubbeling! Als je tien euro had gespaard in 2006, dan had je er toen 6 duckies van kunnen kopen, en nu nog maar 3. Inflatie heet dat. En flink ook, als je de Donald Duck moet geloven.
Tijd voor vervolgonderzoek! Eerst op zolder de rest van de Donald Ducks erbij gehaald. Voor de oudere nummers op internet gezocht naar foto’s van voorkanten. En invoeren in een spreadsheet.
Inflatie
Een Donald Duck is in een kleine 70 jaar zo’n 35x zo duur geworden. Gemiddeld elk jaar 5,5% duurder. Interessant, want dat is meer dan wat de officiële inflatiecijfers zeggen, en meer dan wat overheden nastreven. Dat is namelijk een inflatie onder, maar dicht bij de 2%. Om iets meer met deze cijfers te kunnen hebben we er een indicator voor gemaakt in TradingView, met daarin de jaarlijkse prijs, de jaarlijkse inflatie en een instelbare index.
Daarmee kunnen we de Donald Duck Index vergelijken met een consumer price index (CPI). Een CPI wordt door een overheidsbureau maandelijks of jaarlijkse opgesteld om een indicatie te geven van de prijsontwikkeling van spullen en diensten die mensen kopen voor consumptie. De Amerikaanse CPI-data die beschikbaar is vanuit de Federal Reserve gaat terug tot 1947, en is daarom interessant vergelijkingsmateriaal. In de bovenste helft van de grafiek hieronder zien we drie periodes.
Van 1952 tot 1973 stijgt de Donald Duck Index sneller dan de CPI.
Van 1973 tot 2001 gaan ze gelijk op.
Van 2001 tot 2019 stijgt de Donald Duck Index sneller dan de CPI.
In de onderste helft is de jaarlijkse prijsstijging van de Donald Duck afgezet tegen de Amerikaanse year-on-year inflatiecijfers. Met name de divergentie na 2001 vinden we interessant. Is men toen begonnen met het oppoetsen van inflatiecijfers? Of was de inflatie in Nederland of de eurozone toe gewoon veel hoger dan in de VS? Tijd om de Nederlandse cijfers er eens bij te pakken.
Nederlandse cijfers
Via Quandl kunnen we wat cijfers over de Nederlandse inflatie inladen vanuit de databron van het IMF. Die lopen helaas maar terug tot 1980, maar geven over de afgelopen 40 jaar wel een interessant beeld. Hieronder zie je ze ingetekend op de kaart. We hebben de Donald Duck Index gelijk gezet op het eerste datapunt in 1980. De CPI stijgt in die periode zo’n 115%, en de Donald Duck Index maar liefst 440%.
Voor het dramatische effect staat de schaal hier op lineair. Een logaritmische schaal past beter bij inflatie, want gelijkblijvende inflatie betekent exponentiële groei. Op een logaritmische schaal zou de prijsindex een rechte lijn moeten zijn. De CPI groeit van 47.9 naar 103 in 40 jaar, dat is gemiddeld 1.9% per jaar. De Donald Duck Index groeit van 47.9 naar 258.5 in 40 jaar, dat is gemiddeld 4,3% per jaar. Een flink verschil!
Elk jaar minder waard
De Donald Duck is interessant omdat de waarde voor de consument door de tijd heen tamelijk gelijk is gebleven. Het is altijd een weekblad geweest, met een gelijkaardige oplage, met een gelijkaardige doelgroep en een gelijkaardige positionering.
Voor veel andere consumptiegoederen geldt dat niet. Die waren vroeger luxe en nu gewoontjes. Of vroeger populair en nu vergeten. Of vroeger technologisch onbereikbaar en nu algemeen beschikbaar. Enzovoorts. Van een prijsindex zoals de CPI wordt elk jaar de samenstelling veranderd om hiervoor te compenseren.
Met die jaarlijkse wijziging kun je sturen. En er zijn partijen die daar belang bij hebben. Overheden willen een lage inflatie omdat ze anders de lonen en uitkeringen teveel moeten verhogen. En ook omdat voor het bepalen van de koopkrachtplaatjes het BBP (bruto binnenlands product) gecompenseerd wordt voor inflatie. En wie wil er nou geen goede koopkrachtplaatjes?
Nou ja, voor dit artikel laten we het bij de constatering dat ondanks de officiële inflatie van 1,9% gemiddeld de Donald Duck in 40 jaar gemiddeld 4,5% duurder is geworden. De belangrijkste conclusie is dat je elk jaar heel wat minder kunt kopen voor je euro’s. En dat er over langere periode weinig van overblijft.
Bitcoin Standard
De heersende economische visie is dat inflatie en het vergroten van de geldhoeveelheid nodig is om de economie draaiende te houden. Ten koste van de mensen die hun geld steeds minder waard zien worden. We zullen in de toekomst meer schrijven over een alternatieve economische visie die uitgaat van een “hard money” waarbij geld z’n waarde behoudt over tijd. Dit is voor iedereen beter, behalve voor overheden die te kwistig met de pinpas zwaaien.
Je begrijpt dat er vanuit overheden, centrale banken en de grote financiële bedrijven weinig enthousiasme is om de drukpers in de wilgen te hangen. Maar ze kunnen weinig doen tegen consumenten die hun vermogen over langere tijd willen bewaren en daartoe iets kopen wat de overheid niet bij kan drukken, zoals vastgoed, goud of… bitcoin. Ja, maar bitcoin is zo volatiel, de koers stijgt en daalt enorm. Dat is toch helemaal geen goede store of value? Terechte constatering.
Nu is de koers nog enorm beweeglijk. Maar bitcoin staat als geld nog in de kinderschoenen. De totale waarde is met 200 miljard dollar nog minuscuul in vergelijking met bijvoorbeeld goud (8.000 miljard dollar) en de dollar (15.000 miljard dollar). De beweeglijkheid van de koers zal sterk afnemen als het verder groeit. Net als het gemak om te kopen en verkopen.
Nu is het voor de meeste mensen nog te vroeg om er een flink vermogen in te stoppen. Te risicovol, te onzeker, te moeilijk. Maar voor de innovator, de jongere, de techneut, de wakkere econoom en de slimme rijke is het een prima moment om in te stappen. Want: Nul is het foute getal!
Bert Slagter – LekkerCryptisch
Ik ben wel benieuwd welke producten en diensten goedkoper zijn geworden sinds bijv de introductie van de euro.
Tevens zie ik een parallel tussen de opkomst van pim fortuyn in 2002 en de gele hesjesbeweging. Bij pim fortuyn bleken een hele hoop mensen ontevreden te zijn ten aanzien van de gevestigde politieke partijen. Bij de gele hesjes is er ook sprake van een hele hoop onvrede hetgeen het establishment niet begreep en nog steeds niet begrijpt. Maar deze onvrede kan het best vergeleken worden met inflatie-onvrede. Het begon immers met een vrouw die een literje brandstof te duur vond worden met daarbij ook accijnsverhogingen in het vooruitzicht.
Ik ben benieuwd hoe deze inflatie-onvrede gaat aflopen. Het kan in eerste instantie alleen opgelost worden als de lonen en uitkeringen omhoog gaan. Laat nu net premier rutte een aantal weken geleden opgeroepen hebben om de lonen te verhogen… ofwel een uitspraak van de 1e man van een werkgeverspartij…toegegeven de vvd positioneerd wel steeds meer als volkspartij.
Als de verborgen inflatie zich doorzet dan kunnen steeds meer mensen minder doen met hun euro’s en zullen ze steeds duidelijkere keuzes moeten maken ten aanzien van hun uitgaven. Wel of geen abonnement op de dinald duck, krant, tijdschrift. Wel of geen auto. 1x per 3 maand naar de kapper of 1x per halfjaar. Wel of geen lidmaatschap van sportschool of sportclub…. etc.
De verschillen tussen arm en rijk de haves en de haves not worden steeds groter met alle gevolgen die daarbij horen. Dit zal bijv inhouden dat de zogoemde populistische partijen nog meer kiezers zullen trekken met een establishment die dit niet goed zal kunnen begrijpen.
Eén van de smerige truucjes die de producenten ook nog eens toepassen is:
https://www.volkskrant.nl/economie/krimpflatie-over-de-rug-van-de-consument~be7c1748/
Zo lijkt het alsof het wel meevalt met de inflatie.
Ja, dat is echt zoo. Shrinkflation is gewoon diefstal EN wordt niet meegerekend in de inflatiecijfers. Dat is eigenlijk gewoon manipulatie van de inflatiepercentages. En we (de burger) slikt het gewoon als zoete koek, nemen gewoon alles klakkeloos aan wat door NOS en mainstream media wordt verteld. Duizenden producten per jaar worden kleiner, alleen de prijs blijft gelijk.
Is er ook bijgehouden hoeveel bladzijdes de Donald Duck heeft? hoeveel verhalen er nu in staan ten opzichte van 25 jaar geleden?? Zou leuk zijn om te bestuderen.
Goede vraag van Dré! De Donald Duck had in 1952 slechts 24 pagina’s en was gedeeltelijk in zwart-wit gedrukt, en tegenwoordig heeft het blad 44 pagina’s. Dit verschil is nooit meegenomen in de verscheidene artikelen op internet over de Donald Duck index.
Kijk hier nog een linkje over shrinkflation – we worden allemaal gewoon voor de gek gehouden. https://www.theguardian.com/business/2019/jan/21/brexit-shrinkflation-ons-pack-sizes
Als je de prijs per kilo per product hanteert is er niets aan de hand.
Het mandje is met opzet zo in elkaar gezet en mag ook zonder opgaaf van reden zomaar veranderd worden. Daar zit het gif!
Een deel van de prijsstijging zit hem in dat er geen donald duck concurrentie is, en met de de papieren koopkracht groei en rijke opa en oma is het een goede melk eend.
Dus kan je de prijzen makkelijker verhogen.
Harder dan de inflatie……