Zal financiële crisis de coronacrisis inhalen?

Er worden meer versoepelingen aangekondigd van de opgelegde coronabeperkingen, terwijl steeds meer negatieve economische berichten voorbij komen in de dagelijkse media. Op veel alternatieve media was al lang gewaarschuwd dat de coronacrisis alleen maar de trigger zou zijn voor een veel grotere financiële crisis. Mensen hebben zoiets van eerst zien en dan geloven. Nu de samenleving ziet dat we langzaam ontwaken uit de coronaslaap en dat we vaker een stap buiten de deur zetten komt er een gevoel van overwinning tevoorschijn.

We gaan versoepelen, maar hoe lang

Al is het heel bedeesd. We mogen nog niet juichen en zingen. Kleffe feesten mogen nog steeds niet en we moeten nog altijd in boogjes om elkaar heen. Hoewel ik dat in de praktijk nauwelijks zo ervaar. Ach ja, wetten en regelgeving, er zijn er zoveel maar alle regeltjes naleven is lastig in de praktijk. Onder druk van de bevolking die de lockdowns wereldwijd wel zat zijn gaan zelfs landen waar de virusuitbraak nog niet onder controle is over tot versoepeling. Brazilië, de VS en Rusland vrezen de economische schade meer dan de gezondheid van hun eigen bevolking.

Een hete zomer

De vroeg ingezette versoepeling in verschillende landen zal zeker niet zonder gevolgen blijven nu de aantallen besmettingen daar weer toenemen. Als in de winter het griepseizoen weer aanbreekt en er nog steeds besmettingen heersen dan zijn de rapen gaar. De zogenaamde tweede golf, die altijd voorkomt in een pandemie zolang er geen deugdelijk vaccin is, zal erger zijn. Niet direct het ziektebeeld, maar als opnieuw de samenleving op slot wordt gezet en de economie een tweede zware klap moet opvangen, dan zijn we daar absoluut niet klaar voor. De samenleving is helemaal klaar met al die beperkingen. Een tweede lockdown zal desastreus worden, met name voor de economie. We krijgen dan een dubbele dreun omdat de economische gevolgen van de eerste lockdown vertraagd doorwerken door de verleende overheidssteun. Hoe de inmiddels ontevreden geworden massa een tweede klap gaat verwerken, dat kunnen we wel raden. Weer geen voetbal, geen festivals en geen gezellige (verjaardag)feestjes. Dat gaan we niet trekken, sociale spanningen escaleren. Zogenaamde ‘nette’ demonstraties worden al gekaapt door hooligans en andere oproerkraaiers. Het is de ontevreden massa uit achterstandswijken die dreigt te gaan plunderen. Daarvoor moet er een aanleiding zijn en dat zijn de vele protestbijeenkomsten die we kunnen verwachten. Demonstraties worden door reljeugd en hooligans gekaapt en kunnen makkelijk uitgroeien tot plunderingen in de grote steden. Dat wordt een hete zomer.

Amsterdam huilt

Er ontstaat steeds meer onevenwichtigheid in de samenleving. Maar dit is nog maar een begin. Als na de zomer de steunmaatregelen van overheden wereldwijd afnemen en er volop faillissementen worden aangekondigd dan raken de rapen helemaal gaar. Amerikaanse toestanden zijn dan niet uitgesloten als veel mensen werkloos raken. Wat te denken van onze hoofdstad waar zich een ongekende economische ramp aankondigt. Het MKB Amsterdam en de Amsterdamse afdeling van Koninklijke Horeca Nederland(KHN) schetsen een inktzwart scenario tijdens een expertsessie in de Amsterdamse gemeenteraad. Omdat het doodstil is in het anders zo levendige Mokum verwacht men 80 procent faillissementen in verschillende sectoren. Amsterdam leeft nu eenmaal op het toerisme. Het KHN zegde afgelopen weekend al het vertrouwen op in het college van B & W. De bezettingsgraad in de hotels schijnt slechts 2 procent te zijn en zal nauwelijks stijgen als de besmettingen mondiaal toenemen en buitenlandse toeristen weg blijven. Mogen wij juichen vanwege de versoepelingen maar als Amsterdam huilt dan speelt zich daar een drama van ongekende omvang af. Velen zijn zich niet bewust hoe groot de inktvlekwerking vanuit onze hoofdstad is naar de toeristensector over het hele land. Amsterdam, Volendam e.o., Giethoorn en noem maar op lijden enorme economische schade.

Gemeenten komen tekort, maar Rijksoverheid leent zich scheel

De verliezen in de toerismebranche worden direct gevoeld door de gemeenten die minder toeristenbelastingen innen. Het omzet- en banenverlies in die branche zorgt voor een enorme toename van bijstandsuitkeringen in steeds meer gemeenten. Echter moeten de gemeentelijke begrotingstekorten worden verhaald op de inwoners. Het Rijk verhoogt de bijdrage voor het gemeentefonds voor 2020 slechts met 1,2 miljard euro, zoals in 2019 is vastgesteld. De tekorten bij de gemeenten zullen een veelvoud zijn van dat ‘luttele’ bedrag. Het Rijk leent zich daarentegen suf op de kapitaalmarkt. Gemeenten gaan bezuinigen en hun heffingen verhogen en kunnen hun begrotingstekorten niet financieren. Alleen hun (bouw)projecten mogen gefinancierd worden. Ach ja, verschil moet er zijn natuurlijk. De Rijksoverheid is de grote jongen die meedoet in een groot Europa en daarvoor flink moet bijdragen. Gemeenten zijn de kleine lastposten die hun lasten moeten afdekken met de bijdragen van hun inwoners. Je zou mogen verwachten dat de enorme toename op bijstandsuitkeringen wordt gecompenseerd door het Rijk door tien miljard(?) extra te lenen op de kapitaalmarkt. Er was genoeg ruimte toch? Althans zo riep Wopke Hoekstra(MvF) toen de crisis net begon. Maar ja, Rutte kreeg op 24 juni Macron op bezoek. Er moet namelijk flink geleverd worden aan de Europese Unie. Gemeenten moeten even niet zeuren. In Den Haag maakt men het verschil, maar is dat wat de “kleine” burger wil? GW