Arme Turkse burgers. Hun geld, de lira, zien halveren op enkele jaren tijd, en het wordt erger met de dag. We schrijven maandag 17 augustus 2020. Stond de TRY in 2016 nog aan 3 voor een USD, een Amerikaanse dollar. Dan moet je vandaag er wel meer dan 7 neertellen. En de nationale munt verliest bijna net zo hevig tegenover de meeste andere fiatmunten. “Watskeburt?!” Omdat geen enkele munt ter wereld nog in enigermate gedekt is door fysiek goud, gedijt de waarde van fiatgeld slechts op vertrouwen. Vertrouwen, geloof in de overheid. C.q. dat je voor een briefje van 100 Turkse lira altijd voor 100 Turkse lira goederen en diensten zult kunnen kopen. Altijd…tot dat niet meer zo is. ´t Vertrouwen in de fiatmunt is sedert lang vergeleden. Afgegleden, en nog. Een lot dat nu eenmaal, verdiend of verdiend, alle fiatmunten te wachten staat. Nou, wat zou u doen beste lezer, beste lezeres op Biflatie. Wanneer u op voorhand zou weten dat uw euro zou halveren in waarde, in koopkracht over, pakweg, de komende vijf jaar? Toch heel uw hebben en houden, uw have en goed verruilen voor iets wat wel zijn waarde, zijn koopkracht zal houden, nietwaar?
Lood om oud ijzer
´As their currency implodes (in a nation that is becoming increasingly more “banana” with each passing day as Erdogan solidifies his takeover of every government institution, in the process turning off any potential foreign investors) Turks are discouraged from material purchases of dollars to hedge the collapse in their native currency due to some of the strictest capital controls on the planet, which has left them with just one option´. Zo stelt Zerohedge, deze geweldige, ultrakritische website. Slechts één optie is wat eng gedacht natuurlijk. In dit geval is dat goud kopen. Want ik kan beslist nog één andere optie bedenken (rara, wat kan dat wel zijn…) Neen de Turkse burger rusht niet meer naar de Amerikaanse dollar, want dat lijkt hem als lood voor oud ijzer ruilen. Hij en zij zien inderdaad dat die dollar eveneens verliest tegenover goud. Dus goud is waarvoor gegáán wordt dezer dagen, afgelopen weken reeds. Zoals deze gepensioneerde politie officier, Hasan Ayhan doet. Nota bene op aandringen van zijn echtgenote. (Zijn vrouwen niet vaker zoveel beter in de omgang met geld dan heren?) “I think it is the best investment right now so I converted my dollars to buy gold,” the 57-year-old said, adding: “I might withdraw my lira and buy gold with it too, but I am scared to go to the bank right now because of coronavirus.”
(Digitaal) goud
Dit is de tweede muntencrisis in twee jaar. Want in 2018 verloor de TRY reeds 30 procent van zijn waarde. En een gewaarschuwde Turk is er twee waard. Dit zou Hassan en echtgenote geen twee keer overkomen. Handelaars in de Grand Bazaar zeggen dat ze alleen maar kopers zien, geen verkopers. Naar verluid zou er wel 3000 tot 5000 ton goud (!) onder ´s lands matrassen verstopt zitten. Oei, als dat president Erdogan maar niet op ideeën brengt het gele goedje te confisceren. Tot onwettig bezit te verklaren. Is al gebeurd hoor, onder president Roosevelt in 1934. Nu in Turkije de reserves van de nationale bank naar verluid bijna op zijn. Na talloze interventies in de geldmarkt om, tevergeefs zo blijkt, de munt te ondersteunen. Zelfs staatspropaganda door de toch officieel zo populaire Erdogan himself wordt niet meer geloofd. Goud, concurrentie, confiscatie misschien? Neen, moest ik de Turkse nationaliteit beziten en mijn…bezit wordt stelselmatig ondergraven en bedreigd? Ik zou eerder voor de digitale versie van goud kiezen hoor, wat u?