We konden er op wachten natuurlijk. Na de VS zijn ook ongeregeldheden uitgebroken in ons kleine kikkerlandje. Net zoals in Amerika eerst alleen in een aantal grote steden. Nu kunnen we de ernst en de omvang niet vergelijken met de omvangrijke onrust in de grote steden van Amerika, want het is veel kleinschaliger, maar toch. De rellen zijn er wel degelijk en we kijken er niet eens vreemd van op. Alsof we ze al verwachten. Je wil al snel een parallel trekken met de rellen in de VS en een gemeenschappelijke oorzaak zoeken maar er zijn verschillende factoren die niet vergelijkbaar zijn met die in ons polderlandje. Zoals bijvoorbeeld de betogingen tegen racisme in de VS die zijn georganiseerd door de Black-Live-Matters-beweging en uiteindelijk tot een ongekende escalatie leidde.
Polderlandje is anders dan VS
De meest vernielzuchtige rellen sinds tijden veranderden behoorlijk wat binnensteden in een slagveld. Van New York(Manhattan), Chicago en Minneapolis tot aan Seattle. In veel Amerikaanse steden stonden de politiekorpsen machteloos tegenover grote rellende menigten. Het ging er raar aan toe daarginds toen de politie onder druk van veelal democratische burgemeesters soms nauwelijks mocht in grijpen. De ‘noodlottige moord’ door een agent op een zwarte crimineel leek, net zoals Corona de trigger was voor economische krimp, de trigger voor een opstand van de zwarte bevolking tegen de autoriteiten.
Wat hoog staat kan diep vallen
Een politiekorps dat vaak streng en hard optrad maar vooral deed voor eigen lijfsbehoud vanwege de zwaar bewapende criminelen. We kijken er niet heel raar van op. Het land van de cowboys en indianen dat veranderde in een land van diverse kleuren met veel immigranten die de ruimte in een enorm uitgestrekt land goed hebben benut om een land economisch te laten uitgroeien tot een wereldmacht. Met een machtig leger en een wereld reservemunt is de VS nog altijd een wereldspeler van formaat. Echter staat de tijd niet stil. Dingen veranderen nu eenmaal. Wat hoog staat kan diep vallen. En dat is het scenario wat zich nu voltrekt. De bekende optelsom van narigheden brengen een machtig land naar de afgrond. De pandemie, de polarisering tussen Democraten en Republikeinen, de opkomende macht van China, de deglobalisering, handelsoorlogen, de (tijdelijke?) daling van de dollar, de exploderende staatsschuld, kortom de rek is er uit. De boog kan niet altijd gespannen zijn.
Dit kan alleen in Amerika
De spanning ontlaadt zich en begint altijd aan de onderkant van de samenleving. Net als een ondergrondse veenbrand. Als deze niet meer onder controle is gaan de vlammen uitslaan. En dan gebeurt wat onvermijdelijk is. Als een grote brand wordt bestreden met grote middelen dan slaan de vlammen alle kanten uit. Als de brandbare ondergrond en gevaarlijke stoffen nooit zijn verwijderd dan zijn diepgrondige maatregelen nodig om de ontregelde structuren en systemen weer te herstellen. In de VS stuurde Trump de federale troepen naar de grote steden waar een ware revolutie was uitgebroken. Waar voornamelijk democratische burgemeesters politiekorpsen ontbonden om een escalatie van het geweld te voorkomen. Barricades werden opgeworpen en in achterstandswijken werd een zelfbestuur ingesteld. Amerikaanse toestanden die alleen daar voorkomen. Toch?
Sociaal-economisch zwakke wijken in NL
Kijken we nu even naar de rellen die een aantal wijken in ons land in vuur en vlam zetten. Rellen die ontstaan in de achterstandswijken in Den Haag en Utrecht. Kunnen we hier een parallel trekken naar de rellen in de VS? In een zeker opzicht misschien wel, maar qua volume niet. De rellen in onze steden zijn veel kleinschaliger maar kennen in zekere zin een zelfde oorzaak. Hier relt voornamelijk de jeugd in de achterstandswijken. Wijken met sociale huurwoningen waarvoor de bewoners huurtoeslag kunnen aanvragen. En zorgtoeslag en alle andere tegemoetkomingen die er te halen zijn. Er wonen veel autochtonen met een sociale uitkering, meestal van Turkse en Marokkaanse afkomst. Dat is zo ongeveer de bevolkingssamenstelling van de volksbuurten in onze grote steden. Wat m.i. niet vergelijkbaar is met de VS is dat de rellen hier niet worden veroorzaakt door discriminatie. Hier zien we rellende jeugd die de coronabeperkingen zat zijn en grotendeels behoren tot de Turkse en Marokkaanse gemeenschap. De jeugd die moeite heeft met inburgeren en elkaar in innige verbondenheid opzoekt. Vaak zonder werk en makkelijk beïnvloedbaar door het criminele netwerk dat in tegenstelling tot de buurtvaders en sociaalwerkers makkelijker contacten weet te leggen dan de sociaal werkers die de overheid vertegenwoordigen.
Kansloze jeugd
Het gaat hier om probleemwijken waar de sociale problemen zich nog meer opstapelen zolang de economische neergang aanhoudt. Wat dat betreft zijn de vooruitzichten weinig rooskleurig. De overheid is het niet gelukt om de inburgering van immigranten succesvol te laten verlopen. Integendeel, een hele generatie jongeren dreigt te ontsporen nu de vooruitzichten op een goeie baan, en daaraan vooraf een gedegen opleiding, mede door Corona de grond in worden geboord. Maar ook de NL-overheid treft schuld. Al jarenlang kon men aan zien komen dat de rellen in de probleemwijken worden veroorzaakt door kansloze jeugd van buitenlandse afkomst. Niet voor niks zijn er inmiddels 2 politieke partijen in Den Haag die luidkeels aangeven dat die problemen zich opstapelen i.p.v. te worden opgelost. Ook in NL zal de polarisering in de landelijke politiek toenemen al naar gelang de sociale onrust in de volkswijken verder escaleert. Het is hoog tijd dat er eendrachtig maatregelen worden genomen om de foute structuren in achterstandswijken op te lossen.
De oplossing: wegkijken
Hoe we dat doen? Geef alle jongeren zonder werk een baan. Laat ze zinvol werk doen. Laat ze meebesturen in hun wijk, geef ze sleutelposities, geef ze geen uitkering maar een beloning. Een beloning voor de (weder)opbouw en herinrichting van hun eigen leefomgeving. Niet vrijwillig maar verplicht. Oké, makkelijk gezegd, dat snap ik. Maar wat dan, als we niets ondernemen in die richting? Nog meer politie en meer ME in de buurt vraagt om verdergaande escalatie en brengt uiteindelijk nog meer geweld. Het zwakke optreden van theedrinkende politici in de buurthuizen helpt geen moer. Inburgeringscursussen die niet worden gevolgd, spijbelende leerlingen die thuis filmpjes bekijken van drillrappers, de scooterjeugd die de buurt onveilig maakt en elkaar voorzien van verboden genotmiddelen. Het is inmiddels een normaal beeld geworden. Maar ja, ik woon niet zelf in zo’n wijk en u misschien ook niet. Net zoals de meeste andere Nederlanders. We zien het nog steeds als een kleinschalig probleem, maar wel in onze grote steden. We zijn goed in wegkijken, laat de politiek het lekker oplossen. De oplossingen die ik hier heb benoemd worden makkelijk weg gewuifd als volkomen belachelijk en onuitvoerbaar. Ach ja, wie ben ik. Een fantaserende columnist die ook weer de problemen doorschuift naar de politiek. Snapt u ‘m?
GW
