De hoge inflatie die bijna aanvoelt als hyperinflatie houdt de samenleving stevig in de greep. Vooral omdat de media er op is gedoken en langs de zijlijn verslag doet van een monetaire wedstrijd die alleen verliezers kent. Vergelijk het met een thuiswedstrijd van Ajax, de club die ik ten tijde van Cruijff en Keizer vanaf de tribune aanmoedigde. Ja, zelfs in Drenthe wonen Ajaxsupporters. De club boekte jarenlange successen met een goeie jeugdopleiding en slim aankoopbeleid. Er werden talentvolle spelers aangetrokken en opgesteld op de juiste plek. Dat gaat goed totdat er andere wind gaat waaien. Als een succesvolle trainer vertrekt en nieuwe spelers wisselend met de reservespelers moeten vechten voor hun opstelling. Nu worden in de competitie met veel moeite punten gepakt terwijl op het hoogste niveau in Europa de concurrentie ineens sterker blijkt te zijn. Het publiek gaat morren, er vallen lege plekken op de tribune en uiteindelijk zal de club zakken in de competitie. Eeuwige roem bestaat niet.
Tegenwind
Kijken we nu naar de monetaire beleidsmakers van de ECB die de euro moeten verdedigen en tegelijk de inflatie in toom moeten houden dan zien we dat hun beleid faalt. Het publiek in de eurozone wordt onrustig over de matige resultaten van de bestuursleden van de ECB. De euro verliest van de dollar terwijl het aankoopbeleid van schuldpapier en het rentebeleid niet het gewenste resultaat laten zien op het monetaire speelveld. En in de knip van de toeschouwers. Zelfs het tempo van renteverhogingen geeft niet het gewenste resultaat. De inflatie staat nog altijd veel hoger dan de rentestand. Het publiek wordt onrustig en het bestuur van de ECB nerveus. De Eigenwijze Centrale Bond die boven de nationale clubs staat slaat de adviezen van lokale bestuurders, zoals Klaas Knot, in de wind en gaat verder op de weg van zelfvernietiging. Dit is het beeld dat ik voor ogen heb van een gezaghebbend orgaan dat op het hoogtepunt van z’n roemruchte beleid kampt met flinke tegenwind.
Aanvaring
Je kunt niet altijd voor de wind varen en moet af en toe laveren en soms bij tegenwind de fok strijken om te voorkomen dat je omslaat. Ik voorspel dat binnen afzienbare tijd ook het grootzeil wordt gestreken om te voorkomen dat de boot omkiepert. Ook de Titanic ging ten onder door fouten van de kapitein en 1e stuurman. Wat betreft het foute monetaire beleid van de ECB zal uiteindelijk de wal het schip keren als de passagiers klagen over zeeziekte en de kapitein vragen naar de haven te varen. Door de paniek aan boord vaart de kapitein met veel risico snel de haven in. Een stevige aanvaring met de terminal op de kade volgt. De schok onder de passagiers is groot en de schade aan het schip en de terminal aanzienlijk.
Te licht anker
Hoe de ECB ook laveert, het monetaire beleid van de ECB zal falen als de economische natuurwetten tegenwerken. De turbulentie tussen hoge inflatie en lage rente leidt vaak tot een stormdepressie. Zowel ter land als ter zee maken bestuurders van voetbalclubs, schepen en centrale banken in noodsituaties altijd dezelfde fouten door overhaaste beslissingen. Een kat in nood maakt vreemde sprongen maar mensen doen exact hetzelfde. Als de bazin van de ECB langs het veld nerveus aan de renteteugels trekt om van team inflatie te winnen terwijl haar spelers zonder enig rendement spelen zal ze falen als coach. Ze heeft te lang voor de wind gevaren en de basisrente met het anker laten vieren tot zelfs onder de zeespiegel. Maar het renteanker temde de inflatie niet waardoor het schip los sloeg. Zoals iedere oceaanstomer krijgt ook de economie een keer te maken met flinke tegenwind. Altijd op het moment dat het heerlijk voor de wind ging. Echter zal een kapitein die niet tijdig z’n kaarten bestudeert, maar z’n tijd besteedt aan het dineren met gasten aan tafel, op een verkeerd moment tegen een ijsberg varen.
Voorkom rampen
Moraal van dit rampverhaal: het langzame tempo van renteverhogingen kan de snelheid van de ontspoorde inflatie niet inhalen. Om het verschil te verkleinen zijn drastische stappen nodig die ten koste gaan van het welzijn van bemanning en passagiers. Een oceaanstomer kan zelfs op volle kracht nog tekort komen om de enorme golven van een tsunami te trotseren. Passagiers vluchten naar de reddingsboten en verdringen elkaar. De ondergang van de Titanic staat nog altijd symbool voor economische rampspoed. Op zee kunnen passagiersschepen vergaan door slecht onderhoud en fout stuurmanschap, in het voetbal kunnen topclubs ten onder gaan door slechte wedstrijdresultaten en fout bestuursbeleid, in de echte economie kunnen welvaartslanden ten onder gaan door slechte handelsresultaten en fout regeringsbeleid. Passagiers en publiek zijn altijd het slachtoffer. Alleen door tijdig ingrijpen kunnen rampen worden voorkomen. De vraag is, zijn we niet te laat.
GW


