Gelekt rapport: Wereldbank waarschuwt voor run op landbouwgrond

Uit een rapport van de Wereldbank, dat afgelopen week werd gelekt naar de Financial Times, blijkt dat investeerders op grote schaal landbouwgrond aan het kopen zijn in landen waar de wetten en regels voor de aankoop van grond onduidelijk zijn. De investeringen worden gefocust op de landen met een ‘weak land governance’. De investeerders beloven om de grond productief te maken, zodat dit voor werkgelegenheid zorgt en tevens houden ze de overheden voor dat er door de aankoop van grond ook ander investeringen zullen volgen, bijvoorbeeld in de infrastructuur. Deze beloftes worden echter vaak niet nagekomen of zijn ‘ongegrond’. In veel gevallen is de aankoop van landbouwgrond voor investeerders een vorm van pure speculatie.

Voor grote investeerders is het namelijk in sommige landen zeer lucratief om grond als bezitting te hebben. Hierdoor houden ze de belastingen laag en is de kans groot dat de waarde van de landbouwgrond stijgt. Het rapport van de wereldbank, genaamd ‘ The Global Land Rush: Can it yield sustainable and equitable benefits?’ is een brede studie die ingaat op de zogenaamde ‘farm-land-grab’. Uit het rapport blijkt ook dat lang niet alle aankopen van grond door investeerders te maken heeft met speculatie. Een aardig deel van de investeringen in landbouwgrond is om de voedselvoorziening voor de toekomst te garanderen.

Ook wordt er in het rapport ingegegaan op de successen die zijn behaald, met nieuwe regelgevingen in voornamelijk Latijns Amerika en Tanzania. Het overgrote deel van het rapport dient echter als waarschuwing dat landbouwgrond in de toekomst niet verandert in een beleggingsproduct. Dit zal namelijk hogere voedselprijzen en vanzelfsprekend meer honger tot gevolg hebben. In de Financial Times worden een aantal statistieken van landbouwtransacties bekend gemaakt: Tussen 2004 en 2009 hebben investeerders in Sudan bijvoorbeeld 3,9 miljoen hectare landbouwgrond opgekocht en 1,2 miljoen hectare in Ethiopië.

Aan het rapport wordt volgens de Wereldbank nog steeds gewerkt. De gelekte versie is volgens het instituut, die in mei 2008 het Global Food Crisis Response Program (GFRP) heeft opgezet, niet volledig en er zullen nog veranderingen worden doorgevoerd. Naar verwachting zal het uiteindelijke rapport pas eind augustus 2010 beschikbaar zijn.

Koen Dil