Woensdag is de Italiaanse regering onder leiding van Mario Monti officieel geïnstalleerd. Het nieuwe ‘zakenkabinet’ dat voornamelijk bestaat uit hoogleraren, juristen en bankiers, kan snel beginnen met het doorvoeren van de benodigde hervormingen. Monti en zijn ministers blijven naar alle waarschijnlijkheid aan de macht tot de nieuwe parlementsverkiezingen die in 2013 zullen plaatsvinden.

De reacties onder de Italianen was verrassend negatief. Donderdag gingen er in Milaan duizenden woedende Italianen, voornamelijk studenten, de straat op. De Italianen vinden het schandalig dat de CEO van Intesa SanPaolo, één van de grootste banken van het land, Intesa SanPaolo, is benoemd tot minister van infrastructuur. Corrada Passera, de man in kwestie, is hierdoor in een klap verlost van zijn zware taak als CEO van de noodlijdende Italiaanse bank. Niet alleen Passera wordt gezien als bankier, ook Mario Monti zelf heeft een dubieus verleden. Hij is onder meer werkzaam geweest voor Goldman Sachs. Tevens is hij Europees voorzitter van de Trilateral Commission, een groep die streeft naar grotere verbondenheid tussen de VS, Europa en Japan.

Het is een trend, steeds meer hooggeplaatste technocraten nemen belangrijke politieke posities in. Ook de nieuwe ECB voorzitter Mario Draghi en nieuwe Griekse premier Lucas Papademos zijn oud Goldman Sachs werknemers en eveneens lid van de Trileteral Commission. De video van de alom geridiculiseerde Alessio Rastani dat Goldman Sachs, al dan niet indirect, overal zijn tentakels heeft uitgespreid lijkt dan ook steeds dichterbij de waarheid te geraken.

Het is dan ook de vraag of de Italianen nu ook echt geholpen zijn met deze zakenregering in plaats van Berlusconi. Italië heeft last van een wankelend bankenstelsel en de grote Italiaanse banken hebben sterke liquiditeitsproblemen. Nieuwe hulp en bailouts lijken dan ook onafwendbaar. Voornamelijk Unicredit en Intesa SanPaolo zijn het grootste slachtoffer van het wantrouwen onder banken. De balanswaarde van Italiaanse staatsobligaties overschrijdt al het totale eigen vermogen van beide banken. Faillissement, al is het maar gedeeltelijk, zou funest zijn voor beide giganten. Er schijnt dan ook al een verzoek te zijn uitgegaan naar de ECB met de vraag of het type onderpand van de Italiaanse banken kan worden versoepeld.

Niet alleen banken hebben enorme “funding” problemen, ook de staat heeft het niet makkelijk. Na de benoeming van Monti daalde de rente op Italiaans staatspapier tijdelijk, waarschijnlijk gesteund door Draghi via de ECB, maar inmiddels noteert de rente alweer rond de 7%. Het SMP team moet meerdere inkoopacties per dag inplannen, om de rente enigszins onder controle te houden. Volgens sommige handelaren is de ECB de enige partij die daadwerkelijk de Italiaanse obligaties opkoopt. (red: Volgens de Belgische krant De Tijd heeft de ECB heeft sinds augustus voor 82 miljard euro Italiaanse staatsobligaties aangekocht). Voor een land dat volgend jaar 440 miljard euro moet ophalen op de kapitaalmarkt is dat geen goed teken. Men heeft er uit voorzorg voor gekozen om de publicatie van de voorlopige groeicijfers van het land in het 3e kwartaal niet bekend te maken. Iedereen moet nog even wachten op de definitieve cijfers. Deze worden op 21 December 2011 gepubliceerd.

Gelukkig voor Italië zijn zij niet de enige met zorgen. De laatste dagen klimt de Spaanse rente ook gestaag richting de 7% en er zijn al meerdere interventies van de ECB nodig geweest om het onvermijdelijke op z’n minst uit te stellen. De tienjarige Italiaanse rente is vrijdagmiddag gestegen tot 6,85% en het is de vraag welke maatregelen het land zal nemen als de “magische” grens van 7% zal worden bereikt. Zal dan ook een Spaanse technocraat met Goldman Sachs achtergrond premier Zapatero moeten vervangen ? Dat de huidige machtswisselingen weinig met democratie te maken hebben, is de enige juiste conclusie. Mocht het bergafwaarts blijven gaan met Italië, dan zullen de kansen voor Silvio Berlusconi in 2013 niet eens zo slecht zijn. Hieronder nog een overzicht van de ontwikkeling van de 10y spread tussen de Spaanse en Duitse rente.

@RubenvdGun