Nog niet zo geleden kwam Sprott met een merkwaardig rapport over goud. Hij gaf daarbij aan dat een nieuw onderzoek had uitgewezen dat de enorme verkopen van goud door de Federal Reserve in de afgelopen 21 jaar de goudprijs laag had gehouden. Preciezer gezegd de goudprijs was lager dan dat verwacht had mogen worden als de echte marktkrachten van vraag en aanbod hun invloed hadden kunnen uitoefenen.

Amerikaanse goudvoorraad

Sprott doelt daarmee op, wat in zijn ogen een feit is, dat als de markt niet onder druk van Federal Reserve geweest zou zijn, de goudprijs hoger zou zijn. Op zich best een logisch verhaal, maar wel één met een samenzwering ondertoon. Vooral ook omdat hij aangeeft dat volgens zijn onderzoek de conclusie moet zijn dat de Verenigde Staten in die afgelopen 21 jaar meer aan goud geëxporteerd heeft dan dat mogelijk was geweest, gezien hun gerapporteerde hoeveelheden goud. Sinds 1990 hebben de Verenigde Staten zo’n 8.100 ton goud in bezit en dat is in de loop der jaren nauwelijks veranderd. (In 1990 was er 8.146 ton en in 2012 zo’n 8.133 ton).

Wat Sprott gedaan heeft is eigenlijk 21 jaar goudproductie (nieuw gemijnd goud + scrap) op een rij zetten met daartegen over de vraag naar goud over die 21 jaar. Hij komt tot de slotsom dat ofwel het goud toch ergens vandaan moet komen, of de prijs zou enorm gestegen moeten zijn. Ook weet Sprott dit zelfs nog te kwantificeren en zijn schatting is dat er tussen 4.500 en 11.200 ton geëxporteerd zou moeten zijn door de Verenigde Staten. En de enige verkoper die hij zich daarbij voor kan stellen is de Amerikaanse regering, maar die heeft slechts een gerapporteerde ca. 8.300 ton goud tot zijn beschikking. Hoe kan dit nu en zijn de conclusies die hij trekt wel terecht? Is het niet zo dat beide plaatsgevonden hebben?

Waar komt dit goud nu vandaan?

Natuurlijk moet het goud ergens vandaan komen. Wat te denken van een beginvoorraad, die Sprott helemaal niet meeneemt in zijn verhaal. En dat is een verhaal dat we van een andere zijde min of meer kunnen verifiëren. De World Gold Council geeft statistieken over goud die wel zo´n 100 jaar teruggaan, al dan niet accuraat natuurlijk. Ik heb al eens aangetoond dat er volgens die statistieken een gat zit van zo´n 11.900 ton, ontstaan in de periode van WOII tot 1950. Het gaat daarbij m.n. om de verschillen van Engeland en de Verenigde Staten. Daar sluit het getal van Sprott redelijk op aan. En als we aannemen dat dit het goud is dat op de markt is gebracht in de loop van de geschetste 21 jaar, dan betekent het dat de Verenigde Staten nog steeds over zijn ca. 8.300 ton goud (getal dat Sprott noemt) zou kunnen beschikken. Er zit natuurlijk nog een maar aan en dat is het goud dat in 1968 ten tijde van de London Gold Pool in de markt verdwenen is hier theoretisch nog van afgetrokken zou moeten worden.

De prijs van goud is toch gestegen?

Voorts denkt Sprott dat goud dus gezien kan worden als een commodity en ook op diezelfde manier beoordeeld moet worden als het gaat om prijsontwikkeling. Wel, in ieder geval is de goudprijs aanzienlijk gestegen, dus daar kan het ook niet aan liggen. Maar Sprott gaat hier volkomen voorbij aan het aspect van de Stock to Flow ratio en die is voor goud nu eenmaal heel anders dan voor willekeurig welke andere commodity dan ook. Alleen zilver komt een beetje in de buurt, zij het op verre afstand. Zelf vind ik deze redenatie van Sprott om goud te zien en te beoordelen als een commodity een beetje kort door de bocht.

Aankopen Centrale Banken

Dan heeft Sprott het m.n. over de aankopen van Centrale Banken in 2012 die zo´n 535 ton belopen. Het gekke is dat ca. 410 ton daarvan in 2012 zeer waarschijnlijk bij de BIS vandan komt. Dus eigenlijk vestzak, broekzak. Als je de jaarcijfers van alle Centrale Banken ter wereld neemt, zoals gepubliceerd door de WGC dan kun je zien dat het totaal gewicht aan goud niet of nauwelijks veranderd is in al die jaren. Zo´n 10% verschil tussen hoogste en laagste stand vind ik niet om over naar huis te schrijven.

Wat mij nog het meest intrigeert is dat er sinds 1971 zo’n 78.000 ton goud gedolven is volgens het USGS en waarvan dus geen kilo terecht is gekomen bij de Centrale Banken, alle mooie verhalen over enorme aankopen ten spijt. Immers dan zouden de getallen van het WGC en het IMF wel heel anders luiden. En dan spreken we ook nog van min of meer officiële cijfers, terwijl de meesten die goud goed volgen weten dat er ook nog eens zo’n 10-30% van alle nieuw gemijnd goud illegaal gedolven wordt en beslist niet in de statistieken verschijnt. Maar voor wat betreft het IMF, USGS en WGC, wat niet is kan misschien nog komen en worden de cijfers ooit nog eens aangepast.