Hakuna Matata (Don’t worry)

Deze uitspraak, en wellicht herinneren sommigen van u dat nog, komt uit de Disneyfilm ‘The Lion King’ met muziek van Elton John. En wat die film inderdaad duidelijk maakt is het cyclisch gebeuren van het leven en alles wat daar mee samenhangt. Ook maakt het dan eigenlijk niet uit over welk onderwerp je het precies hebt. In principe zul je alle fases door moeten maken. Maar als je het specifiek hebt over financiële markten dan is deze cycle wel degelijk heel goed zichtbaar.

Grafieken

Ik heb wel eens het idee dat de grafiek hiervoor uitgevonden is, om dit soort omstandigheden te visualiseren. Immers de mens is van nature – zo heb ik me laten vertellen – nogal visueel ingesteld en voor mij gaat dat in ieder geval wel op. Eén van de assen uit een grafiek geeft bij alle zaken altijd de tijdseenheden aan, die natuurlijk van enkele (mili)seconden tot vele eeuwen kan lopen, al naar gelang wat men met die grafiek wil vertellen. Hoewel voor het dagelijkse gebruik in de financiële wereld dit vaak niet verder gaat dan enkele jaren en gebaseerd op dagelijkse koersen.

Chartisten

Grafieken lezen, hetgeen door velen tegenwoordig abusievelijk als Technische Analyse wordt beschouwd, stond in de tijd dat ik daarmee in aanraking kwam bekend onder naam ‘Chart Reading’ en werd bedreven door ‘Chartisten’. En dat was maar een vaag gebeuren, haast occult mag je wel zeggen. Grafieken werden bijgehouden op ruitjespapier en iedere dagelijkse verandering (vaak alleen maar de slotkoers) werd nauwgezet ingetekend. Al gauw bleek dat er zich een aantal vaste patronen in de koersgrafieken voordeden en men begon te zoeken naar verklaringen hiervoor.

Computers

En hier komt de moderne tijd om de hoek: het hulpmiddel ‘computer’ heeft hier veel aan bijdragen vanwege zijn grote rekenkracht, relatieve foutloosheid en mogelijkheden dit grafisch weer te geven. Zodoende werd de Technische Analyse geboren met alsmaar ingewikkelder en steeds meer indicatoren, waaraan men bepaalde eigenschappen toedichtte.  Deelgebieden dus. Men wilde immers weten waarom die patronen zich voordeden en als men aan de hand daarvan bepaalde koersbewegingen zou kunnen voorspellen, dan kon men daar natuurlijk ook op inspelen.

Wat ik persoonlijk als zeer positief aan de hedendaagse Technische Analyse ervaar, is dat men middels wiskundige formules net als in bijv. de natuurkunde, het fenomeen probeert te verklaren om daar dan ook nog een voorspellende waarde aan te kunnen toekennen. Dat houdt dan ook tevens in dat je vaak eerst deelgebieden wiskundig formuleert, alvorens je tot een soort van eindformule gaat komen, waarmee je alles kunt verklaren. Zolang die eindtheorie of eindformule er nog niet is, moet je je constant realiseren dat de indicator, welke je gebruikt, voor een bepaald doel is ontworpen en dus per definitie niet voor alles opgaat. Misbruik of verkeerd gebruik wordt vaak afgestraft.

Evolutie

U kunt zich voorstellen dat zich hieruit een heel nieuwe benadering ontwikkelde om het toekomstige koersverloop te kunnen voorspellen. En dit in tegenstelling tot Fundamentele Analyse, waarbij men zich puur op bedrijfsgegevens richt, die je over het algemeen uit de desbetreffende jaarverslagen en het nieuws haalde. Maar je moet bij Fundamentele analyse wel van heel goede huize komen om alles in een juist perspectief te kunnen plaatsen. Los daarvan moet je ook nog eens een visie hebben op te verwachten toekomstige ontwikkelingen. Technische Analyse daarentegen zegt dat alle relevante informatie in de koers verwerkt zit en dat die toekomstvisie in principe niet nodig is. De koers zal de weg wijzen. En het gekke is, dat is vaak ook zo, maar dat blijkt dan wel pas achteraf. Tenzij je natuurlijk de juiste indicatoren voor die bepaalde tijdsperiode kunt vinden en goed toepassen.

Beleggingscyclus

Nu wil ik hier geen discussie aanhalen over welke nu de juiste benadering is, dat moet ieder voor zich maar bepalen. Wel is het zo, dat welke lijn men ook volgt, vaak het persoonlijke sentiment een zeer belangrijke rol gaat spelen en om die weer te geven neem ik mee terug in de tijd en een heel mooie grafiek van: Dr. J.G.Post. In 1995 verscheen er in het beleggingsblad ‘Beleggingsvisie’ een grafiek van Dr. J.G.Post, die mij altijd bijgebleven is en die het hele verhaal m.i. tot de ware proporties terugbracht. Met humor omschrijft hij aan de hand van de grafiek de gemoedsgesteldheid van de gemiddelde particuliere belegger bij het voortschrijden van het koersverloop in de tijd. Maak niet de vergissing dat alleen de kleinere particuliere belegger op deze manier belegt, ook grote instituten – en dat is inmiddels wel bewezen dacht ik zo – maken dezelfde capriolen, zij het vaak op andere gronden. Bron grafiek: Dr. J.G.Post uit Beleggingsvisie 1995. Klik op de afbeelding voor een grotere weergave,