Goud: het geld van vrijheid en eerlijkheid

De val van twee grote banken in Engeland en de USA (Northern Rock en Bear Stearns) hadden ons eigenlijk al moeten waarschuwen en doen heroverwegen of het fundament van de financiële wereld nog wel intact was.

Nationalisatie van valuta’s

Toen de valuta’s in de wereld werden genationaliseerd bij het uitbreken van WO I, lag de reden voor de hand. Immers om die oorlog te kunnen financieren moesten de verschillende landen in staat zijn om hun eigen bankpapier te drukken zonder dat ze eigenlijk het geld daarvoor hadden. De betreffende wet die daarvoor in augustus 1914 in Frankrijk passeerde zei onomwonden: ‘De Franse Bank zal niet langer bankbiljetten inwisselen tegen geld’.

Het echte geld

Het geld in kwestie waarop gedoeld werd was goud en de bankbiljetten waren in beginsel promesses die recht gaven op een bepaald gewicht aan goud. De geldvoorraad was in die tijd direct gekoppeld aan goud. Alhoewel de staat een voorname rol innam in haar eigen valutasysteem – alle landen hadden immers Centrale Banken en het papiergeld was verplicht – was haar belangrijkste functie het in stand houden van de belofte een bepaalde hoeveelheid goud te leveren tegen inwisselen van het bankpapier. En zolang die belofte gestand kon worden gedaan kon je spreken van een gezonde valuta.

Goudwisselstandaard

Na de Eerste Wereldoorlog werden er pogingen in het werk gesteld terug te keren naar het vooroorlogse systeem, want dat werd beschouwd als onontbeerlijke basis van het financiële systeem en dus ook de wereldhandel. Hoe konden landen anders onderling vrij handel drijven als hun valuta’s maar steeds bleven fluctueren t.o.v. elkaar? Met dit in het achterhoofd werd de ‘gold exchange standard’ in het leven geroepen in 1922. Maar deze overeenkomst bevatte een fatale fout, die zou leiden tot een ineenstorting van het financiële systeem in 1933. Die fatale fout was dat twee valuta’s, het Engelse pound sterling en de US dollar werden genomen als equivalente waardes voor een bepaald gewicht aan goud. Andere valuta’s konden in dollars en pounds worden omgewisseld en zodoende dienen als onderpand voor hun verdere gebruik in de internationale handel.

Fatale fout

De fatale fout was dus dat in dit systeem een speciale privilege werd gegeven aan deze twee valuta’s. Dat privilege hield in dat er altijd vraag naar deze valuta’s zou zijn afgezien van hoeveel er in omloop zou zijn. De Franse econoom Jacques Rueff omschreef deze fout als een aanleiding die zou leiden tot ‘een handelstekort zonder tranen’. De US en Engeland konden in principe zoveel dollars of pounds drukken als ze wilden omdat ze wisten dat deze door andere Centrale Banken zouden worden opgekocht als reserves. De US en Engeland konden dit papiergeld gebruiken om goederen van elders aan te kopen en hun kapitaal daarmee te exporteren, zonder angst te hebben dat de toename van de geldhoeveelheid in hun eigen landen zou leiden tot inflatie.

Bretton Woods

Toen de Tweede Wereldoorlog ten einde liep en plannen werden gemaakt voor een nieuw naoorlogs financieel systeem, bleef het idee van vastgelegde wisselkoersen bestaan. Dit als gevolg van de goudwisselstandaard, maar niet als haar ultieme doel. Niettemin werd in Bretton Woods in 1944 dezelfde fout herhaald als die destijds in 1922 met dit verschil dat nu alleen de US dollar als valuta de ‘reserve’ status kreeg. En toen haar link met goud werd opgeheven in 1971 – de US moest geld drukken om haar oorlog in Vietnam te bekostigen – werd het toenmalige systeem losgelaten met als gevolg dat het systeem waarin nu leven, een systeem is waarbij valuta’s constant met elkaar fluctueren.

Oliecrisis

Wat we ons nu herinneren als de ‘oliecrisis’ uit 1973, was in feite niets anders dan een door ratio ingegeven antwoord op de ‘de facto’ devaluatie van de dollar (default op goud). De olieprijs steeg omdat haar prijs wereldwijd vastgesteld werd in een gedevalueerde valuta. De olieproducenten gaven aan olie te willen leveren tegen goud, d.w.z. in echt geld, als tegengesteld aan papiergeld. Zover is het nooit gekomen en olie bleef verhandeld worden in US dollars. Maar dit is tevens één van hoofdredenen waarom de US nog steeds profiteert van een ‘handelstekort zonder tranen’, een schijnbaar limietloos handelstekort, waarbij door de US betaald werd met een overvloed van dollars, die door andere landen gebruikt konden worden ofwel als reserves in hun Centrale Banken ofwel om olie mee te kopen.

Petrodollar

In de laatste ongeveer 20 jaar werd deze politiek agressief uitgevoerd. De Federal Reserve, een private organisatie met het voorrecht dollars te mogen drukken, maar eigendom van private banken, heeft het Amerikaanse en het wereld financiële systeem overspoeld met goedkoop krediet. Dit is de hoofdreden van de enorme prijsverhogingen van aandelen en obligaties, maar ook inflatie. Andere zaken die ook enorme prijsstijgingen doorgemaakt hebben zijn bijvoorbeeld vastgoed en natuurlijk olie. Het financiële systeem als geheel mag dan geholpen zijn bij deze toename van krediet, maar de economie en de gemeenschap lijden hier onder.

Goedkoop krediet

Dit komt dan omdat kunstmatig goedkoop krediet een inkomen voor de banken genereert door dat te gebruiken o.a. voor langlopende leningen, zoals hypotheken en staatsleningen. En dan zal een stijging van de geldhoeveelheid extra winst voor de banken betekenen, maar zal tevens de prijzen voor iedereen anders opdrijven. En speciaal voor een doorsnee familie zal een stijging van het vastgoed (een item dat onvermijdelijk in prijs stijgt als papiergeld minder waard wordt) grote problemen veroorzaken, net zoals trouwens voor de gehele economie.

Gevolgen

Door het achterblijven van de lonen kan men zich niet meer kinderen veroorloven; en die terugval in bevolkingsaanwas voorspelt moeilijkheden in de toekomst voor zaken als zorg en pensioen. Maar het is ook een aanjager voor immigratie, wat op haar beurt weer andere problemen veroorzaakt, zoals misbruik van sociale voorzieningen wat dan weer op haar beurt de belastingen opdrijft, waardoor er weer meer geld uit de zak van de gewone werkende burger verdwijnt.

Fiatgeld

Samengevat, een systeem dat bestaat uit fiatgeld, makkelijk toegankelijk krediet en hoge belastingen verwoest de natuurlijke orde in een samenleving. Het zorgt ervoor dat sociale contracten verbroken worden en betaalt voor het heden met een claim op de toekomst. Het financiële systeem zal onder dergelijke omstandigheden opbloeien. Banken maken winst vanwege het goedkope krediet omdat ze dan meer kunnen uitlenen. In hun jacht op steeds grotere winsten hebben de banken de Westerse economie overspoeld met krediet. De ‘subprime’ hypotheekcrisis was slechts het topje van de ijsberg. Het was heel makkelijk om grote leningen op te nemen, tot vele malen iemands jaarsalaris op basis van niets. Er hoefde nauwelijks bewijs van inkomen overlegd te worden.

De eerste haarscheurtjes

Op het moment dat er moeilijkheden gaan ontstaan bij het terugbetalen van die leningen komt het hele systeem op losse schroeven te staan. Immers het inkomen uit dergelijke leningen maakt weer onderdeel uit van het onderpand dat voor nog ingewikkelder financiële operaties gebruikt wordt. Maar als de basis onderuit valt dan zal het domino-effect daarvan erg ver doorijlen, omdat dit het kenmerk is van die ingewikkelde financiële constructies, zoals opties, futures en andere financiële instrumenten, die grote sommen geld betreffen en vele malen geleveraged zijn. Dit alles wordt aangemoedigd door de bank die centraal staat in deze gebeurtenissen, de FED, die zelf nooit zijn eigen schulden terugbetaald heeft en dit klimaat van gemakkelijk krediet aanmoedigt, dankzij de ‘reserve’ status van de dollar.

Wanneer komt de val van het huidige systeem?

De echte val van de financiële wereld zal gebeuren als landen en olieproducenten beginnen hun affaires af te wikkelen buiten de US dollar om, waarvan inmiddels de eerste tekenen zichtbaar worden. En omdat de US door blijft gaan met het drukken van dit groene papier, de dollar, zal het de vraag ernaar op de één of andere manier aan de gang moeten zien te houden. Olie is een veelgevraagd product en één van de redenen van de val van Saddam Hussein en Gadaffi was dat zij hun olietransacties in andere valuta of goud wilden afwikkelen. Het verband tussen fiatgeld en militarisme (oorlogseconomie) kan niet ontkend worden. Als besloten wordt de dollar buiten spel te zetten, dan zal de US niet langer in staat zijn om te betalen voor haar schier oneindige import met niet langer geaccepteerde dollars. En als de olieprijs enorm zou stijgen, zou ook het leven in de US totaal ontwricht worden, aangezien de gehele US helemaal is ingericht rondom de olie.

Belangen zijn groot

Omdat de gevestigde belangen zo groot zijn, zullen de Centrale Bank van de US en die van de andere landen alles doen om deze georganiseerde zwendel zo lang mogelijk te rekken. Ze kunnen daarin nog een tijdje succesvol zijn, maar de financiële wereld parasiteert op de samenleving en verarmt deze. Dit druist in tegen de natuurlijke orde de dingen en vroeg of laat zal deze natuurlijke orde haar plaats weer innemen. (Bron: John Laughland)