B-Day: Brexit is een feit. Afscheiding VK van de EU op 31 januari 2020

Dat is: in de nacht van vrijdag 31 januari 2020 op zaterdag 1 februari 2020. Een Duitser zou zeggen: “Es ist erreicht” (tegen zijn zin dan als trouwe EU aanhanger). Een Engelsman daarentegen: “It is achieved” (ook afhankelijk van welke Engelsman, want de voorkeuren blijven sterk verdeeld). De Brexit is er officieel door op vrijdag 31 januari 2020 om middernacht Nederlandse tijd. Het einde van jarenlange disputen, discussies, gepalaver. Een einde…en een nieuw begin? Zowel voor het niet-meer-zo-Verenigd Koninkrijk dan, maar ook voor moeder EU. Die met lede ogen een zoon ziet vertrekken (wel altijd al een moeilijk kind geweest). Bestemming: onbekend. Maar de zoon gaat het Huis uit en dat huis wordt daarmee een ietsje leger. Gaan ze mekaar nog missen? En wat betekent die scheiding nu in praktijk voor beide?

Wat nu?

Rijksoverheid.nl: ‘Nadat het Europese Parlement instemde met het Brexit akkoord, treedt het VK uit de EU op 31 januari 2020  om middernacht Nederlandse tijd (23:00 uur GMT).  Vanaf dat moment geldt een overgangsfase, tot en met 31 december 2020. In deze periode blijven alle EU-regels en wetten voor het VK van kracht. Voor burgers en bedrijven verandert er vrijwel niets. Ze hebben dan meer tijd om zich voor te bereiden op de nieuwe afspraken die de EU en het VK gaan maken over hun toekomstige relatie na 31 december 2020. Als zowel het VK en de EU ermee instemmen kan deze overgangsperiode eenmalig met twee jaar worden verlengd tot en met 31 december 2022. De Britse premier Johnson heeft echter gezegd dat hij geen verlenging wil. Pas na de Brexit kunnen de EU en het VK onderhandelen over de details van hun toekomstige relatie. In die onderhandelingen spreken de EU en het VK af onder welke voorwaarden ondernemers na de overgangsperiode zaken kunnen doen in en met het VK. Ook gaan zij onderhandelen over rechten voor burgers en samenwerking op het gebied van veiligheid.’ De Engelse media spreken over ‘A leap into the unknown’ en ‘The biggest gamble in a generation’…

Historisch

Het is een historische stap, de Europese Unie van 28 (straks 27 dus) aangesloten landen verlaten. Een Unie die begon met 6 deelnemers en sindsdien alleen maar aangroeide. De EU vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en de Europese Economische Gemeenschap, in 1958 gevormd door zes landen (België, de Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland). In de jaren erna groeiden de Europese Gemeenschappen in omvang door de toelating van nieuwe lidstaten en in macht door het uitbreiden van hun zeggenschap. Het Verdrag van Maastricht vormde in 1993 de huidige Europese Unie. De laatste aanpassing aan de constitutionele basis was in 2009 met het (in 2007 ondertekende) Verdrag van Lissabon. (Wikipedia). Sinds 1973 is het VK een lidstaat geweest. Britse politici hebben in de afgelopen decennia vaak gemopperd op het centrale beheer dat Europese Unie heet. Is het tekenend, de Brexit, voor wat misschien wel andere historische tijden zijn, die van decentralisatie?

Kandidaten

Er zijn genoeg kandidaten die integendeel bij de Europese Unie willen aansluiten, zoals Servië, IJsland, Macedonië en Turkije. Maar het vertrek van Groot-Brittannië is vooral een psychologische klap en een afbraak van prestige en aanzien. Van macht ook natuurlijk, want het VK is toch een economisch belangrijk land. Het zal hoogstwaarschijnlijk nog meer aansluiting zoeken met de Verenigde Staten. President Trump heeft premier Johnson aanzienlijke en favorabele contracten beloofd.