Het kan verkeren. Binnen hetzelfde kalenderjaar zien we een bijna crash op de beurzen in maart en daarna een wederopstanding naar ‘all time highs.’ Tegengesteld is de massa in de mondiale samenleving echter in een diepe mineurstemming geraakt door een virus dat de status van pandemie kreeg uitgereikt. Hoe kan het bestaan dat financiële markten profiteren in een fantastische financiële bubbel terwijl de samenleving wordt opgesloten in hun eigen bubbel. Veroordeeld om zich te vermaken in eigen kleine kring en nauwelijks in staat om deel te nemen in de consumptiemaatschappij die de westerse economieën hadden opgebouwd.
Maatschappelijke spanningen
Er wordt minder geld uitgegeven, omzetten in het MKB dalen, banen verdwijnen, en veel bedrijven met hun werknemers geraken aan het infuus van de overheid. Zie hier een economie die uitermate slecht presteert en zie de financiële markten die presteren op topniveau. Hier is duidelijk sprake van een onnatuurlijk verschijnsel, er wordt een enorme beursbubbel opgeblazen. Om in de natuurwetenschap te blijven, als er grote verschillen in luchtdruk ontstaan dan is er storm op komst. Deze beweging zien we ook terug in een complexe maatschappij die bestaat uit vele lagen in de samenleving die onderling verschillen. Als een economie uit balans raakt dan ontstaan er maatschappelijke spanningen. Kijk goed om je heen.
De geldpers bestaat niet
Als nuchter analist denk ik dat de huidige happening niet lang meer kan bestaan en gaat escaleren. Je hoeft geen econoom te zijn om te snappen dat enorme scheefgroei in de samenleving fout loopt. Oplettende burgers zien dat centrale banken biljoenen aan stimuli hebben uitgestrooid over de financiële markten en dat multinationale beursgenoteerde bedrijven met hun eigenaren/beleggers de grootste profiteurs zijn. Tegelijk zien we de overheden hetzelfde doen in de richting van hun burgers, de belastingbetalers. Dat is mosterd na de maaltijd. De overheid kan geen geld creëren door een eigen drukpers aan te zetten, die heeft de overheid niet. Alleen centrale banken kunnen de geldomloop stimuleren door het opkopen van schuldpapier en verlagen van de rentetarieven. De geldpers wordt alleen gebruikt om oude versleten bankbiljetten te vervangen door nieuwe. Het letterlijk bijdrukken van geld is bij wet verboden omdat de geschiedenis heeft geleerd dat zulks tot hyperinflatie leidt. Wil hierbij wel opmerken dat de mensheid vaak vervalt in z’n oude fouten. Echter, in tijden van nood kunnen wetten zomaar gewijzigd worden. In no time hebben we nu te maken met de Coronanoodwet die per 1 december van kracht werd. Het weer is beter te voorspellen dan de verrichtingen van politici.
De rekening komt later
Gezien de beschreven omstandigheden anno 2020 mogen we concluderen dat er behoorlijke spanningen heersen in een verdeelde samenleving. Een pandemie heeft de samenleving in grote vertwijfeling gebracht. De sociale onrust neemt snel toe. In de VS loopt de situatie volledig uit de hand. De beelden van oproer in grote steden en lange rijen voor de voedseluitgifte komen dagelijks voorbij op de sociale media. Zelfs 1 op de 6 Amerikanen zou honger lijden als de pandemie aanhoudt. De dollar daalt al een tijdje doordat het vertrouwen wegzakt door de enorme schuldexplosie van de VS maar ook onder de bevolking. Het zijn zorgelijke beelden die geheid overwaaien naar Europa vanwege de economische verwevenheid. Hoe lang kunnen overheden nog doorgaan met hun steunpakketten, die uiteindelijk door de belastingbetaler opgebracht moeten worden. Begrotingsgaten worden gedicht met staatsleningen die zelfs een negatieve rente genereren en daarmee o.a. de pensioenfondsen treffen. De rekening komt later wel, maakt u zich geen zorgen.
Allemaal een spuit en we gaan er weer op uit
We gaan eerst de bevolking vaccineren en daarna doen we de tent open. Gaan we de schade inhalen en ons opgepotte geld weer uitgeven. De onduidelijkheid rondom de vaccinatieprogramma’s wordt vanzelf weg genomen door aandoenlijke voorlichtingsprogramma’s van de overheid. Allemaal een spuit en we gaan er weer op uit. In de VS een nieuwe president. Joe Biden heeft mooie plannen. Als op 5 januari ook de Democraten een meerderheid behalen in het Congres dan gaat zijn belofte om de vennootschapsbelasting met 33 procent te verhogen in werking. Dalen de bedrijfswinsten met zeker 10 procent of meer. Maar geen nood het beurskapitaal kan wel wat inleveren. Vergeet het addertje onder het gras. Vergeet de enorme schuldenberg die onder de multinationals is gecreëerd door het goedkope geld op de kapitaalmarkt. Vergeten we voor het gemak dat de mondiale schuldenberg meer drukt dan ooit en de economische groei afremt. Komt dat even mooi uit. We gaan consuminderen omdat we minder CO2 moeten uitstoten. Kijk naar de lage uitstoot tijdens de lockdowns, komt dat even goed van pas. We gaan ons opmaken om bij te dragen aan het EU-klimaatplan van onze ‘Hans Timmerfrans.’ Kost een bak geld en drukt de economische groei. Dat is waar we naar toe moeten. Consuminderen. “Mag het een beetje minder,” wordt de nieuwe slogan voor het komende decennium.
Andere tijden
Er wachten ons andere tijden. Niet moeilijk om te voorspellen. Natuurlijk komen er andere tijden, wat geweest is geweest. Dat was de opbouw van een schuldenberg van hier tot Tokio. Nu volgt de afbouw, helaas op een verkeerd moment. Dat hadden we van te voren niet bedacht. Dat we moeten aflossen met het inkomen van de toekomst. Moet dat mondiale inkomen natuurlijk wel hoger zijn dan in het verleden. Hoe lastig wordt dat als de groeiverwachtingen belangrijk lager zijn. En hoe lastig is het dan om de aangekondigde kostbare klimaatplannen te verwezenlijken. Gelukkig zijn onze politici van nature optimisten. Ze presenteren mooie plannen voor een mooie toekomst. We moeten op hun vertrouwen dan gaat het goed komen. U proeft mijn cynisme. Het zal anders worden in de komende jaren, dat is wat ik voorspel. Zal niemand mij kunnen betwisten. Hoeveel anders dat laat ik aan onze politici over. Ligt er aan op wie u stemt.
“It’s all in the game”
Er was laatst een partij op rechts met mooie bedoelingen. Met andere beloften dan de mooie bedoelingen van de partijen op links. De snelheid waarmee een politieke partij zichzelf vernietigt is veelzeggend over de huidige politiek en de maatschappelijke ontwikkelingen. De polarisatie in de politiek is pregnant en paradoxaal. “It’s all in the game.” Als voetballiefhebber houd ik van een spannende wedstrijd, maar ik wordt boos als er gemeen wordt gespeeld. Alleen een onpartijdige scheidsrechter kan escalatie voorkomen. Helaas zijn deze zeldzaam in onzekere tijden.
GW
Citaat uit artikel van Nu.nl over terugdringen broeikasgassen voor 2030 met 68 %, Groot Brittannië : “Johnson onthulde vorige maand al hoe hij dit voor elkaar wil krijgen. Zo pleit hij voor “een groene industriële revolutie” die 250.000 banen zal creëren en ondersteunen. Het plan bevat een verbod op de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto’s, verviervoudiging van offshore windenergie en opschaling van de waterstofproductiecapaciteit.”
Op dit moment brengen 3 tot 4 banen in de gas industrie, dezelfde hoeveelheid energie op als 100 in de zonne/windenergie. Gaan dus voornamelijk miezerig betaalde baantjes worden.
Het gros gaat allemaal naar onderen getrapt worden met de bijbehorende sociale consequenties.
Gerrit zegt: “Hoeveel anders dat laat ik aan onze politici over. Ligt er aan op wie u stemt.”
De grote agenda’s worden helemaal niet door overheden bepaald, dat is maar wat gerommel in de marge. Daarnaast democratisch is het al lang niet meer, sinds partijen worden uitgesloten. Plus het hele Coronanoodwet verhaal maakt al helemaal dat je niet meer weet wat je moet stemmen. Gelukkig stem ik al meer dan 10 jaar niet meer, dus dat is al weer een probleem minder.
Je stukken worden steeds beter Gerrit, trouwens. Goed bezig.
Dat mijn stukken beter worden is aan de lezer. Zal te maken hebben met voortschrijdend inzicht. Ik zou eerder denken dat ze beter gelezen worden om reden dat men, net als ik, langzaam aan begint te begrijpen wat er speelt. Heeft mij al wel meer dan 400 columns gekocht.
Omwille van de actualiteit is het misschien interessant om te melden dat vandaan bekend werd dat er in november in de VS 245.000 banen bijkwamen, tegen 610.000 in oktober. Daarmee is de groei van de werkgelegenheid gedaald naar het laagste niveau in zes maanden en is al vijf maanden achtereen sprake van afzwakkende banengroei. Desondanks gaat Wallstreet omhoog.
De reële economie doet er niet meer toe. Beleggers kijken reikhalzend uit naar nieuwe steunpakketten van de overheid en stimuleringen van de FED. Besef goed wat hier gebeurt? De enorme sociale ongelijkheid doet er niet meer toe. Hoogmoed komt voor de val.
Een groot gedeelte gelooft in luchtkastelen. Je moet dan wel geen e-bike hebben maar een luchtfiets. Ik heb ze nog nooit gezien in de echte wereld. Hoe lang gaat dit nog goed?
Voor een aandelenbelegger mag het goed gaan, maar ook niet te goed. Dan krijg je oververhitting en stijgingen van de grondstofprijzen en de lonen, wat schadelijk is voor de bedrijfswinsten. Dat we mogelijk nog heel lang met deflatiedreiging en lage interesten zitten is dus een welgekomen signaal voor de aandelenbelegger. De eeuwige optimist Mark Mobius blijft aandelen kopen https://economictimes.indiatimes.com/markets/expert-view/mark-mobiuss-mantra-dont-stick-to-a-theme-be-diversified/articleshow/79261576.cms?from=mdr De man schreef trouwens onlangs een boek over de inflatiemythe https://www.markmobius.com/books/the-inflation-myth
“Mag het een beetje minder?” voor het komend decennium zou wel eens een enorm understatement kunnen blijken als de uitgeholde piramide van Pomzi het binnenkort begeeft. Vraatzuchtige termieten en killervirussen hebben hun werk grondig gedaan. Met een epische bail-in tot gevolg.
Om te ‘minderen’ moet het paard in de zandbak en de consumptiemaatschappij op rantsoen. Geen ‘geordende rest’. Als na een verwoestende wereldoorlog wordt de schade opgemaakt en de kiel gelegd voor een nieuw begin.