Al maandenlang wordt er voorspeld dat ons een economische ramp staat te wachten van apocalyptische omvang. De economische krimp over het laatste halfjaar was groter dan ooit tevoren dus zouden de gevolgen voor de samenleving enorm zijn. Talloze faillissementen en massa ontslagen worden voorspeld. Een logisch gevolg als iedereen de hand op de knip houdt. De omzetten in veel branches zijn keihard gedaald.
De grote klap wordt uitgesteld
Half lege hotels, lege kroegen, lege theaters en bioscopen, lagere omzetten detailhandel, enzovoorts. Deze opsomming is niet volledig en eigenlijk zou je er tegenover kunnen zetten dat er een flinke omzetstijging is geweest bij sommige ondernemingen die geprofiteerd hebben van de pandemie. “De één z’n dood is de ander z’n brood,” is een keihard gegeven. Niet dat ik hiermee wil zeggen dat het per saldo misschien wel meevalt met de economische schade. Dat is pertinent niet het geval. De grote klap wordt uitgesteld, ik leg het uit.
Faillissementsuitspraken extreem laag
Kijk maar naar het spaaroverschot bij de banken. Ondanks de lage rente hebben we massaal veel meer ingelegd dan opgehaald. Je zou denken een “coronabonus” als extraatje op je inleg te ontvangen. Echter niets is minder waar. We leggen er op toe. Na aftrek van bankkosten en inflatie halen we straks minder van de bank. Toch is er zomaar 20 miljard meer ingelegd over de eerste 5 maanden in 2020. Dit geeft duidelijk aan dat er angst heerst voor een flinke economische terugslag. Je wil graag wat achter de hand houden voor het geval de boel knapt. Maar opvallend genoeg zijn de faillissementsuitspraken nu extreem laag. Terwijl we een toename verwachten zijn er in augustus juist 42 minder faillissementen dan een maand eerder en 127 minder uitgesproken in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Een daling van respectievelijk 15 en 35 procent.
Wie betaalt de rekening
Nu zouden we ons kunnen afvragen of we hier hoop uit kunnen putten. Dat het allemaal wel meevalt, vooral door de gigantische overheidssteun die het kabinet momenteel uitdeelt aan ons MKB. Nou ja, ook de KLM en nog wat andere grote jongens delen mee. Het gaat natuurlijk om behoud van werkgelegenheid. Laten we niet al te kritisch kijken waar onze belastingcenten naar toe vloeien. Het gaat hier om de belastingopbrengst van de hardwerkende belastingbetalers die nu terecht komt bij de pijn lijdende belastingbetalers. Op deze wijze betalen we gezamenlijk de rekening. De overheid strooit momenteel met geld op ongekende wijze. Nooit eerder vertoond. Het gaat niet alleen om het derde steunpakket waarin bedrijven tot de zomer van 2021 steun kunnen aanvragen om door de coronacrisis te komen; het gaat ook nog eens om het verlenen van uitstel voor belastingbetalingen over het afgelopen jaar 2019 en het lopende jaar 2020. Goed beschouwd legt de overheid dubbel toe. Er vloeit beduidend minder de schatkist in doordat er uitstel voor betaling kan worden verleend voor alle soorten van belastingen van de Rijksoverheid.
Vraag uitstel aan
Ondernemers kunnen bijzonder uitstel van betaling aanvragen voor alle aanslagen inkomstenbelasting, Zorgverzekeringswet, vennootschapsbelasting, loonheffingen en omzetbelasting (btw), assurantiebelasting, kansspelbelasting, verhuurderheffing, milieubelastingen (opslag duurzame energie, energiebelasting, kolenbelasting, afvalstoffenbelasting, belasting op leidingwater), binnenlandse accijnzen (bier, wijn, tussenproducten, overige alcoholhoudende producten, minerale oliën en tabaksproducten) en verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken. Zo zegt de website van de Belastingdienst.
Het gaat knellen
Er is van alles en nog wat geregeld om te voorkomen dat een grote golf van faillissementen en ontslagen werknemers de samenleving overspoelt. Maar iedereen snapt dat de Staat der Nederlanden dit niet lang gaat volhouden. We zijn ook nog een lidstaat van de EU en hebben nogal wat verplichtingen aan het Europese Herstelfonds. De steun aan binnenlandse ondernemers wordt langzaam afgebouwd want volgend jaar is de bodem bereikt van de Schatkist. De Minister van Financiën heeft in korte tijd tientallen miljarden aan staatsleningen opgehaald die straks weer afgelost moeten worden. Tegelijk dwingt de deelname aan het herstelfonds de minister om de binnenlandse begroting te herzien. Dat wordt nog een dingetje. Als de coronasteun verdwijnt en de uitgestelde belastingbetalingen straks in 2021 op tafel moet worden gelegd dan wordt het knijpen. Komt alles tegelijk. Kijk naar de tekorten bij de gemeenten. Amsterdam voorop. Een recordbedrag aan lastenstijgingen komt op de NL-samenleving af. Flink hogere pensioenpremies doen de netto lonen dalen en ook de huurverhoging was hoger dan verwacht. Dat gaat knellen.
Niet roomser dan de Paus
Om de opgelopen coronaschade in te lopen moet er juist flink meer omzet gemaakt worden. Zeg maar gerust extra omzet vergeleken met voorgaande jaren. Zo kan er meer omzetbelasting in het laatje vloeien, althans zo luidt mijn theoretische gedachte. De praktijk zal zeker anders uitpakken. Belastingverhoging heeft de politiek bij voorbaat al afgezworen. Economen adviseerden om dat vooral niet te doen. Burgers moeten meer lucht krijgen om op adem te komen. Maar met een lastenverhoging en lagere netto lonen is dat een illusie. Er resteert nog maar één middel en dat is de staatsschuld. Gewoon verder laten oplopen, doen andere EU-lidstaten ook. Laten wij vooral niet achterblijven. Waarom roomser zijn dan de Paus? Als je minder schuld hebt dan je vrienden dan word je al makkelijk lief aangekeken om even voor te schieten.
Blaas de begroting op
Misschien is het beter om de rollen om te draaien. Zorg dat de staatsschuld juist hoger is dan bij de andere Europese vrienden. Dan kunnen we nog even flink bijlenen en de Rijksbegroting ophogen. Belastingen omlaag en vervolgens een verzoek aan Brussel om een bijdrage te ontvangen uit het EU-herstelfonds. We draaien de boel om. Niet geven maar nemen. Net als de centrale bankiers die met hun monetaire beleid en negatieve rentetarieven de financiële wereld op z’n kop gezet hebben. Dat kunnen politici vast en zeker nog beter doen. Blaas de begroting op en houd daarna je handje op in Brussel. Na jaren van geven wordt het tijd om te nemen. Hopelijk begrijpt u mijn cynisme en denkt u niet dat ik door draaf. Wees niet bevreesd, ik ben niet de minister van Financiën maar een kritische columnist die een stuk van de film heeft gemist. Dat ene stuk over gratis geluk. Zie hier, de Vrijbuiters zongen het al…
GW
