“Ik wil absoluut duidelijk zijn. Er zal niet meebetaald worden door depositohouders. Deze kwestie staat niet eens open voor discussie”. Dit waren de befaamde woorden van de nieuwe Cypriotische president Anastasiades eind februari nog toen de redding voor het land in de maak was. Vrijdagnacht kwamen EU leiders tot overeenstemming en moest ook deze staatsman zijn woorden inslikken. Met een historisch akkoord, waarbij depositohouders voor het eerst sinds de vijf jaar durende financiële crisis zullen gaan meebetalen aan de redding van het land en zijn banken, zijn de troika (EU, ECB en IMF) en Cyprus tot een deal gekomen. Bankrekeningen met meer dan €100.000 zullen 9,9% belast zijn, terwijl rekeningen met minder ineens 6,75% van hun tegoeden kwijt zijn. De maatregel zal naar verwachting 5,8 miljard euro opleveren voor het land wat zich aan de rand van faillissement begaf, waarmee de totale reddingskosten verlaagd worden naar €10 miljard. Daarnaast zal de vennootschapsbelasting verhoogd worden van 10 naar 12,5%, terwijl wetgeving omtrent witwassen opnieuw bekeken zal worden. Het IMF zal van de 10 miljard euro naar verwachting €1 miljard bijdragen.

Bank Holiday

De Cypriotische minister van Financiën Michalis Sarris (hier rechts op de foto met EU commissaris Olli Rehn) gaf na de 10 uur durende onderhandelingen aan dat banken te maken krijgen met een ouderwetse bank holiday. Banken zullen tot dinsdag gesloten zijn, terwijl elektronische betalingen ook niet meer mogelijk zijn. “Deze beslissing is niet ideaal, maar we moesten in het achterhoofd houden dat mochten we dit niet gedaan hebben, wellicht nog veel meer geld verloren zou gaan indien de banken of het hele land failliet zou gaan.”

De uiterst controversiële beslissing heeft niet alleen een praktisch voordeel, de reddingskosten worden verlaagd van 17 naar 10 miljard euro, ook politiek gezien moet de redding een signaal afgeven. Met aantijgingen dat het land vooral geldt als witwasparadijs voor Russische miljardairs moesten Europese leiders wel een signaal afgeven aan de binnenlandse politiek die zal opdraaien voor de kosten. Het is dan ook afwachten hoe Rusland zal reageren op de genomen maatregelen.

“Dit is een bijzondere situatie, met specifieke bankproblemen in zowel structuur als grootte, die vraagt om een bijzondere redding”, zei Jeroen Dijsselbloem zaterdagmorgen. Daarnaast gaf Dijsselbloem aan dat deze maatregel niet noodzakelijk wordt geacht voor andere landen die reddingspakketten hebben ontvangen van de troika.

Precedent

Maar juist hier zit de crux. De quote van de Cypriotische president geeft precies aan waar het probleem zit voor de eurozone. Met afspraken en doelen die telkens herzien worden hebben EU leiders hun geloofwaardigheid verspeeld. Afspraken die gemaakt dienen te worden bij een eventuele redding van Spanje of Italië kunnen wellicht opnieuw voor pijn bij spaarders zorgen; het precedent is geschapen.