“Is de crisis voorbij?”

Dat vraagt professor doctor René Tissen, hoogleraar economie zich af in een column op RTLZ.  Het is echter een retorische vraag die hij stelt.  In de pers wordt er nauwelijks nog aandacht besteed aan de (euro)crisis : de eerste licht positieve berichten verschijnen (behalve dan over bijvoorbeeld Nederland), zelfs over de grootste probleemlanden zoals Spanje en Griekenland.  De uitlatingen van diverse politici zijn eveneens behoorlijk rozig.  Als we nu eens met z’n allen zouden zeggen (en het maar hard genoeg zouden geloven ook) : de crisis is voorbij! Zou dat helpen?

Doen alsof er niets aan de hand is

Ironisch gaat de professor verder dat we dan drie zaken met elkaar moeten afspreken : aan de geldgroei hoeft helemaal geen einde te komen; aan het verder schulden maken ook niet; en dat geld beschikbaar komt en blijft voor iedereen.  Laten we net doen alsof er niets aan de hand is en ooit nog zal zijn, aldus Tissen.  Natuurlijk heeft de professor gelijk.  Met cijfers en statistieken kan alles en het tegendeel bewezen worden.  En dan nog : denkt u dat 26 miljoen werklozen (and counting) in Europa blij zijn dat er ergens, bv. in Nederland, 0,1 % groei werd gerealiseerd? Dat is dan tot en met september 2013; met het CBS kijken we dus vooral achter ons.  “Het is ook een cijfer met de nodige afrondingen, want het is maar één cijfer achter de komma. Dus met één flinke tegenvaller, een paar faillissementen, of een wegvallende grote bedrijfsorder, een bezuiniging van de overheid en de plus is weer een min. Met andere woorden, het dubbeltje had net zo goed de andere kant op kunnen rollen en dan was Nederland in de recessie blijven hangen”.

Herstel zonder banen

Wij blijven bij onze stelling : als deze minieme groei al doorzet zal het voor ons land, maar zelfs voor Europa en de VS, een jobless recovery blijken.  Een omvangrijke en diepgaande Amerikaanse studie van economen uit Texas en Californië die eerdere recessies bestudeerde in de VS, West-Europa en Canada naar het waarom – waarom trekken de westerse economieën zo moeizaam aan – komt met weinig zeggende resultaten.  Demografische, economische en zelfs culturele factoren werden bestudeerd.  “De mensen vertrouwen elkaar niet meer” dus is er sociale isolatie (ondanks Facebook en Twitter!) en vinden ze geen werk meer in hun netwerken.  “De mensen migreren te weinig” (dit dan typisch voor de VS).  “De monetaire politiek zit fout” en “de bevolking vergrijst snel”.  De Washington Post die de studie aanhaalt concludeert : “The end result of the research was more mystery”.  Het artikel heet dan ook veelzeggend : “Jobless recoveries are here to stay…but it’s a mystery why”!

Nochtans zijn de oorzaken én de mogelijke oplossingen wèl duidelijk voor anderen.  Dat vertellen we u in het tweede deel van dit artikel : “Het probleem van het overaanbod”…