Investeerders die geld uitlenen aan probleemlanden als Spanje en Italië zijn volgens Draghi, president van de Europese Centrale Bank (ECB), veel te bang en vragen daarom te hoge rentes. Wie deze uitspraak eens goed bekijkt en op zijn tong laat smelten, die merkt dat er iets raars mee is. Krijgen wij immers niet regelmatig te horen dat marktwerking het ei van Columbus is? Als er veel aardappels zijn dan zakt de prijs en als de oogst mislukt dan schiet de prijs omhoog. Zo is het ook met geld. Wie van u zou graag geld aan zijn buurman uitlenen als die als een big spender bekend staat, graag mooi weer speelt, maar eigenlijk altijd een lege portemonnee heeft? Als je al geld aan hem zou willen uitlenen dan alleen als daar een flinke risicopremie tegenover staat.

Oneindige geldstroom

Als het om probleemlanden in Europa gaat dan moeten er kennelijk nieuwe spelregels worden ontworpen en die houden vanaf nu af aan in dat de ECB ongelimiteerd geld gaat creëren (uit het niets tevoorschijn halen) om daarmee schuldpapieren van landen aan te kopen. Nee zegt Draghi dat gaat niet zo maar gebeuren. Vertrouw mij. Deze landen moeten voldoen aan zeer strenge regels wat de huishouding  betreft. Flink bezuinigen, groeien, herstructureren en nog veel meer. In feite komt het er op neer dat dan ook in o.a Spanje, Italië en Frankrijk een technocratisch systeem, van EU- en ECB-bonzen moet worden ingevoerd, dat overkoepelend aan de politiek zijn werk zou moeten gaan doen.

Hollande en Monti

Wie denkt dat datgene wat Draghi en de EU-commissie willen gaan vormgeven in uitvoering simpel zal zijn die moet wel een hele grote optimist zijn. President Hollande van Frankrijk en premier Monti van Italië ruiken hun kansen en hebben nu al naar voren gebracht dat voor álle euro-probleemlanden de rente naar beneden moet, inclusief Griekenland. In feite vinden zij dat Europa middels de ECB zijn eigen financier moet worden en moet gaan zorgen voor rentes die de politici passend vinden.

Nadere uitwerking

De toezegging van Draghi dat er een oneindige hoeveelheid geld ter beschikking gaat komen zegt eigenlijk nog niets. Het echte probleem gaat komen als de spelregels moeten worden vastgelegd, uitgevoerd en gecontroleerd. Rajoy, Monti, Hollande, Samaras en anderen zullen hun uiterste best doen om de voorwaarden waaronder opgekocht gaan worden af te zwakken. Als het geld eenmaal stroomt dan zal net als bij Griekenland het grote gedraai gaan beginnen, om waar dat ook maar even kan onder de opgelegde c.q. afgesproken voorwaarden uit te komen.

Slimme strategie Duitsland

Weidmann, president van de Duitse Bank heeft kennelijk als enige tegengestemd en Kanzler Merkel draaide op een persconferentie in Wenen slim om de brij heen door te stellen dat zij “de voorwaarden” verwelkomt die de Europese Centrale Bank stelt aan het opkopen van staatsobligaties van probleemlanden in de eurozone. Volgens Merkel laat de ECB “duidelijk” zien dat de “toekomst van de euro afhankelijk is van beleid en acties waar voorwaardelijkheid” voorop staat.

Door het –nein- van Weidmann en de opstelling van Merkel komt de verantwoordelijkheid voor alle voor en tegenspoed helemaal bij Mario Draghi te liggen.  Draghi zal er zeker niet blij mee zijn omdat het gewicht van hun opstelling als een soort zwaard van Damocles boven hem komt te hangen. Er hoeft maar weinig fout te gaan of de vingers van Weidmann en Merkel zullen snel en priemend richting Mario gaan wijzen. Weidmann roepend “Heb ik het niet voorspeld” en Merkel met een prachtig zinnetje formulerend “ Ondanks vele kritisch geluiden vanuit  het Duitse parlement en de bevolking hebben wij volledig ons vertrouwen uitgesproken in de beloftes en toezeggingen van de president van de Europese Centrale bank. Nu blijkt dat….

Risicodragend kapitaal

Een punt dat op zich maar weinig aandacht krijgt is dat de Draghi niet alleen heeft toegezegd dat er een in principe oneindige hoeveelheid geld ter beschikking komt maar dat dit ook nog eens risicodragend wordt. De ECB krijgt daarmee geen voorrangspositie meer op private financiers. Als het mis gaat en er verliezen ontstaan dan mogen de deelnemend landen waaronder Nederland met de portemonnee klaar staan om bij te dragen.

En ze leefden nog lang en gelukkig is vaak het laatste zinnetje in sprookjesboeken. Of dit ook voor Europa en de Eurozone gaat gelden is meer dan een vraag. We zitten met zijn allen in een onbekende wedstrijd, waarvan de spelregels niet bekend zijn en waarvan we niet weten hoe lang het duurt. Er zal vast en zeker nog veel gaan gebeuren.