Het is Donald Amstad van Aberdeen Standard Investments die een sombere staat opmaakt van de toestand in de ‘developed market economies’. Het Hoofd der investeringsspecialisten Azië van de bank zet de situatie op de vier genoemde vlakken anno 2019 in perspectief. En keert daarvoor terug naar 1998. Zo’n 20 jaar geleden dus, ten tijde van de Aziatische financiële crisis. Want daar trokken de landen wèl lessen, zij het harde. Dit is tegenstelling tot ‘ons’ Westen. Wij zijn en blijven hardleers, en dat is heel iets anders…
Les geleerd
De verschillende landen daarbij toen betrokken wilden allemaal geld bijdrukken om zo te proberen uit de crisis te geraken. Néén, zei toen het IMF, want jullie willen toch niet zoals Zimbabwe eindigen, toch? Dus van Thailand tot Indonesië en van Zuid-Korea tot Maleisië beten overheden, bedrijven en burgers enkele jaren fors op de tanden. Banken en bedrijven die het niet redden, lieten ze ook bankroet gaan. Wat slecht was en eigenlijk nog slechts kunstmatig zou te redden vallen, werd uit de economie weggesneden. Als een voet reeds aangetast door gangreen. Uit deze economische as herrezen vervolgens veel sterkere economieën. En op enkele jaren was de economische crisis verteerd en vergeten.
Hardleers
Niet zo in het Westen, waar tijdens de Kredietcrisis van 2008 met man en macht getracht werd voornamelijk de bankenwereld te ‘redden’. Hier werd wèl het slechte van de economie behouden, op Lehman Brothers en wat kleinere banken na. Het Westen is met deze, haar vorm van gangreen wèl bljven leven. Op IJsland na misschien dan waar bankiers wel berecht werden voor financieel wangedrag. En slechte banken wel mochten, moesten bankroet gaan. Wij hebben willen ‘redden’, kunstmatig, wat ook au fond niet meer te redden viel. Daarom zijn wij als Westen ook nooit genezen en almaar zieker geworden. Vandaag, anno 2019, is niet alleen maar één voet aangetast. Het hele lichaam is ziek geworden, doodziek.
Litanie der rampen
Martin Wolf CBE, Associate Editor en Chief Economics Commentator bij The Financial Times, treedt Donald Amstad volop bij. De interviewer vraagt Wolf naar de risico’s voor 2020. Weinig kon de man (en wij als kijkers en luisteraars) vermoeden welke litanie van mogelijke of waarschijnlijke calamiteiten zou volgen. Wel anderhalve minuut aan één stuk met kleine en grote rampen op het gebied van financiën en economie, en sociale en politieke problemen. Hé, laat dat nu net de titel van dit stuk zijn…
Dit lezen we al zins de crisis van 2008.
Maar als er echt een crisis aankomt zoals 2008 of nog erger dan gaan er dingen veranderen.
De geschiedenis laad zien dat dit erg uit de hand kan lopen we moeten eerst met ze allen door een dal voor we weer gaan opbouwen de vraag blijft hoe diep wordt het dal en komen we er nog wel uit.
Het zijn de bekende cyclische correcties die leiden tot een reset van een verziekt monetair stelsel, gebouwd op een kredietberg. Hoe hoger de berg, hoe dieper het dal.