Dat is zo ongeveer de titel van het maandelijkse rapport over de Europese economie. De Monthly Financial Stability Review voor november 2020 vanwege de Europese Centrale Bank. In mensentaal betekent dit: het gaat de verkeerde kant op mensen! Met die Europese economie. ´Blame it on Corona´ is een terechte, valabele verklaring in het algemeen. Maar het is tegelijk de perfecte uitvlucht, de reuzeparaplu waaronder zowat alles wat slecht loopt gestopt kan worden. Want die ´financiële kwetsbaarheid´ – die was er lang voor het Coronavirus uitbrak begin 2020.
Hogere risico´s
We mogen als Europese gemeenschap vooral de financiële stimuli niet te snel afbouwen, luidt het in het rapport. De banken zien zich voor drie mogelijke problemen gesteld: de kwaliteit van wat op hun boeken staat, de winstgevendheid zeker in het oog houden, en aanhoudende ´structurele problemen´. Europese bedrijven vervolgens, ook weer vertaald en uitgedrukt zodat iedereen het kan begrijpen (!) Obligaties en aandelen riskeren een correctie vanwege de hoge noteringen. Zowel bedrijven, burgers als overheden gaan gebukt onder teveel schulden (waar hebben we dat nog gelezen…op Biflatie.nl misschien?) Verder verslechteren de condities voor de arbeidsmarkt. Dit laatste staat net ook prominent op Biflatie´s homepage. Tenslotte riskeert ook de huizenmarkt een correctie. Dat wordt dan geformuleerd als: ´Risk of property market correction´.
´The euro area economy faces a fragile and uneven recovery, notwithstanding considerable policy support´
Natuurlijk is een groot deel van de huidige economische achteruitgang te wijten aan de Coronacrisis. Maar die kon niet op een slechter moment vallen, omdat de Europese, en bij uitbreiding de wereldeconomie reeds erg kwetsbaar was. Daarmee is het Coronavirus/COVID-19 de druppel die de spreekwoordelijke emmer deed overlopen. Het gedeeltelijke herstel, voor zover daar sprake van is, is erg oneven. De economische vooruitzichten zijn ook verslechterd vergeleken met de voorspellingen van april 2020:
klik hier voor de ware grootte
Commercieel en residentieel vastgoed
Daarvoor zijn de risico´s ook toegenomen, aldus de ECB.´The risk of correction in tangible asset markets – namely residential and commercial property markets – has also increased.´ In het rapport wordt hier ook weer dieper op ingegaan, wat we kunnen vertalen als: de huizenprijzen staan hoog, mogelijk té hoog. Commercieel vastgoed is dan wel het meest kwetsbaar, omdat de economische activiteit in dit segment aanzienlijk is afgenomen. Wanneer de economische terugval langer aanhoudt dan verwacht, riskeert deze markt terug te vallen. Terwijl ze momenteel zich nog sterk houdt. ´A longer than expected economic shock, coupled with preference shifts arising from the pandemic (e.g. lower demand for office space), could prompt an extended decline in the euro area CRE market.´
Nederlandse huishoudens: teveel schulden
Specifiek over de hushoudens in de Eurozone toont het rapport onderstaande grafiek. Daaruit mag afgeleid worden dat vooral de schulden van de Nederlandse gezinnen te hoog zijn, in vergelijking met het ´GDP´, Bruto Nationaal Product, alles wat in een land in een jaar aan goederen en diensten geproduceerd wordt. Een gewaarschuwd Nederlander is er twee waard…?
Met uitzondering van kosten voor bijvoorbeeld voedsel lijkt het erop dat we inderdaad in een tijdelijke periode van deflatie aangeland zijn (zie ook laatste ECB rapporten). Opmerkelijk, omdat er sprake is van massale geldverruiming die dus niet of nauwelijks bij de gewone burger belandt.
Mogelijk dat deze deflatie komt door de massale geldverruiming, omdat ze zombie-bedrijven in stand houdt en er dan bij producenten van diensten en goederen sprake is van overaanbod / overproductie met als gevolg, bij de inzakkende vraag, deflatie. Creeert QE dan niet het tegenovergestelde van wat het beoogt?
Gelukkig profiteren we dan nog een beetje van deflatie als het niet om onze eigen lonen gaat.
Het gekke is dat QE voor de nu heersende elite juist de voeding is voor het monster van hun eigen ondergang. Vandaag stond er op Zerohedge een interessant artikel over professor Peter Turchin die zegt dat door te weinig plekken bij de heersende elite een grote groep van opgeleide mensen met geld een counter elite gaan vormen, omdat er voor hen geen plaats is bij de gewone elite. Die counter-elite zorgt voor onrust en revoluties.
Nu is mijn stelling na het lezen van dat artikel dat diverse counter-elite hun politieke macht en plek in het hogere bestuur op willen en kunnen eisen, omdat ze rijk geworden zijn op basis van speculatief geld (vastgoed bijvoorbeeld of zombie-bedrijven in technologie). Wellicht eender dat in Holland gebeurde vlak voor de Gouden Eeuw met de opkomst van de Burgerij. Voorbeelden van rijke mensen die geen plaats kregen bij de gewone elite: Trump, Bannon, Kanye West, etc…
Doorgaan met QE en geldverruiming maakt dus diegenen rijk die niet werken / besturen, maar op rendement en speculatie leven. Deze outsiders gaan vroeg of laat hun politieke inspraak opeisen.
Van werken en produceren word je namelijk in deze samenleving niet (meer) rijk. Als het je doel is om rijk en machtig te worden.
Er is inderdaad de vraag of QE niet contraproductief is. M.a.w dat je het tegendeel bereikt van wat je voor ogen had. De totale schuldgraad blijft in reële termen stijgen waardoor de economie een voorschot heeft genomen en de toekomstige groei wordt gehypothekeerd. Wat men aan schulden zal moeten aflossen kan niet meer dienen voor toekomstige consumptie of investeringen. Zo kan je een economische krimp in de hand werken waardoor het nog moeilijker wordt om de schulden terug te betalen. De mensen die geprofiteerd hebben van de vermogensinflatie moeten dan vrezen voor vermogensdeflatie.
“There are two ways to conquer and enslave a nation. One is by the sword. The other is by debt.” – John Adams
Emile zegt:
“Doorgaan met QE en geldverruiming maakt dus diegenen rijk die niet werken / besturen, maar op rendement en speculatie leven. Deze outsiders gaan vroeg of laat hun politieke inspraak opeisen.
Van werken en produceren word je namelijk in deze samenleving niet (meer) rijk. Als het je doel is om rijk en machtig te worden.”
Een beetje zoals de nu gaande twist tussen Toyota en Tesla van Elon Musk dus.
Ja precies Modern Talking, Tesla maakt nog geen 5% van de hoeveelheid auto’s die Toyota maakt. Het bedrijf is in het merendeel van zijn bestaan totaal niet winstgevend geweest. In mijn straat in Amsterdam Nieuw West (met louter rijtjeswoningen uit begin jaren negentig) staan meerdere Tesla’s continu geparkeerd en dan denk ik: “als je in een middenklassewoning woont, waarom koop of lease je dan een auto met voor dat enorme bedrag een zeer beperkte actieradius en mogelijk hoge toekomstige onderhoudskosten omdat het nog erg nieuwe technologie is die zich nog moet bewijzen”. Mijn vermoeden:”Dit zijn allemaal groene rijders die deze auto niet zelf hoeven te betalen, hoge ambtenaren bijvoorbeeld”. Je zou zeggen dat een dergelijk van subsidies afhankelijk business model vroeg of laat tegen Tesla gaat werken. Bovendien zie je dat ze in China tegenwoordig al bijna zo ver zijn dat ze concurrerende elektrische auto’s kunnen maken, NIO bijvoorbeeld.
Aandeel Tesla koop je wellicht alleen op basis van computeralgoritme of technische analyse, maar niet op basis van yield curve of SWOT analyse van het bedrijf.
Mensen gaan voor een positief, optimistisch verhaal desnoods een sprookje. Ze kijken niet naar de keiharde cijfers die ze vaak een totaal ander beeld laat zien. Negatieve dingen willen ze niet horen/zien, dat verstoord hun “ideale toekomstbeeld” en perspectief.