Een ex-bankier(ster) van de Belgisch-Franse bank Dexia (nu Belfius) klapt uit de biecht. “Toen ik de ogen opende, zag ik waar ik mee bezig was: belastingontwijking, werken voor instellingen die het publiek in grote schulden staken… Dat beviel me niks.” Een vrouwelijke klokkenluider, klokkenluidster dus. Met dit verschil dat de dame in kwestie niét anoniem haar verhaal doet. Het is Française Aline Fares, die zich aan de top van de Europese bankenwereld bevond gedurende tien jaar. In 2012 kon ze haar opdrachten moreel niet meer aan en werd een fervent tegenstandster van de sector.
Knoniek van een voormalige bankierster
Mevrouw Fares sloot zich sindsdien aan bij allerlei soorten militantengroepen, die strijden en lobbyen voor meer en betere regulering van de bankensector. Ze produceerde een ‘Chronique d’une ex-banquière’, ‘een conference waarin ze met gevoel voor humor vertelt over haar ervaringen als bankier.’ Hier ziet en hoort u haar aan het woord.
Belastingontwijking versus belastingontduiking
Haar opleiding en begin carrière lag helemaal in de aard van wat zij noemt ‘Het was de school van het kapitalisme. Ik was geformatteerd in die gedachtelogica’. Ze begon bij Dexia te werken en later in het hoofdkantoor te Brussel. Ze spendeerde tien jaar ondergedompeld in maar één ding: de bank zoveel mogelijk winst doen maken. Op de tweede plaats kwam het voordeel van de klant, meest rijke, gefortuneerde privépersonen en bedrijven. Op de derde plaats kwam… Er bestond eigenlijk geen ‘derde plaats’. Want de regels, wetten, nationaal en internationaal, waren au fond bijzaak. Belastingontwijking en belastingontduiking, een wereld van verschil maar de scheidslijn was al dun. En is er met de jaren nog dunner op geworden, ondanks tal van nieuwe wetten, reguleringen, voorscrhiften, na de crisis van 2011.
Niets geleerd
In 2012 werd Dexia ‘gered’ met belastinggeld (!), net als op zovele plaatsen in de wereld. Al deze banken werd voortaan de les geleerd: u bent té groot om ‘om te vallen’. Too big to fail. Zo u nu of ooit nog eens later in de problemen komt, zullen wij (de Staat) u wel redden. Iets geleerd? Jawel, maar niet wat de bedoeling is en was. Namelijk met andermans (klanten groot en klein) geld omspringen ‘als een goede huisvader/huismoeder’. Alle wetten respecteren, zowel nationaal als internationaal. Mevrouw Fares trekt de conclusies eerst van binnen het wereldje, en daarna van buitenaf. Eerst als bankierster op topniveau, daarna als militante tégen het wangedrag (nog steeds) van haar vroegere werkgevers. Bij uitbreiding zelfs de ganse bankenwereld.
Typische annecdote
“Net nadat Dexia gered was – met ruim 6 miljard euro aan belastinggeld – werd een openingsavond georganiseerd van een nieuw filiaal in Monaco. Luxueus, dus. Ik was daar, en toen ik de dag erna op kantoor aankwam, lag De Morgen op het bureau van mijn baas, die razend was. Er waren twee journalisten aanwezig op die opening. Om aan de kaak te stellen dat al die bankiers zich zo rijkelijk amuseerden net nadat de belastingbetaler hun bank gered had.” Aldus Mevrouw Fares. De prominente Britse krant The Guadrian valt haar bij: “alsof we niets geleerd hebben van de Crash”.
Live
Op 1 december 2018 kunt u haar zien en horen met een performance op het NEXT festival te Kortijk, België. Een mondje Frans begrijpen is uiteraard welkom…
