Als echte Gold Digger weet ik hoe het voelt om goudkoorts te hebben. In 2010 vond ik met mijn pikhouweel in een paar weken tijd 46,1 gram goud in de Australische Outback. Onthypen.nl duikt ook in het goud, ze gaan echter niet goudzoeken maar vragen zich af, Goud: Een hype of een slimme aankoop?  

Het vinden van goud wordt in veel culturen beschouwd als een teken van geluk. Toch is het bezit ervan vaak een teken dat je het ergste vreest. Natuurlijk zijn er mensen die het edelmetaal kopen omdat ze het mooi vinden, maar de typische goudbezitter is een belegger die verwacht dat ‘papieren’ rijkdom steeds minder waard wordt. Feit is dat de goudprijs in 10 jaar tijd 600 % is gestegen. Onthypen dook in de wereld die goud heet.

Goud is niet zoals andere grondstoffen. Zo is de vraag naar ijzererts afhankelijk van aardse zaken zoals hoeveel torenflats en bruggen in China gebouwd worden. De vraag naar goud is afhankelijk van abstractere overwegingen, zoals de vraag wat de gevolgen zijn van de Arabische Lente of de impact van de slippertjes van voormalig IMF-topman #DSK op het Griekse schuldendrama.   

Niet alle goudbeleggers zijn zo pessimistisch dat ze levensmiddelen hamsteren en een wapenvoorraad aanleggen. Maar de meesten van hen zijn het erover eens dat de wereld een gevaarlijke plek is. De eurozone is aan het wankelen, de Amerikaanse tekorten lopen alarmerend op en inflatie dreigt continu. Dergelijke angsten hebben de prijs van goud tot ruim 1500 dollar per troy ounce opgedreven, een stijging van bijna 600 procent in 10 jaar tijd.   De beurskoersen van goudwinningsbedrijven hebben opvallend genoeg geen geen gelijke tred gehouden met de koers van goud. Dit is een nieuw verschijnsel. De koers van goud en aandelenkoers van goudwinningsbedrijven lopen normaal gesproken gelijk. De afgelopen vijf jaar echter is de prijs van goud verdrievoudigd, terwijl de waarde van de bedrijven die goud winnen slechts verdubbeld is.

De winning van goud is steeds moeilijker en duurder. Erts moet steeds dieper gedolven worden en brandstof is duurder. Daarbij komt dat het goudgehalte in de gedolven ersten sinds 1999 met 30% is gedaald, volgens onderzoeksbureau GFMS. Tien jaar geleden kostte het 200 dollar om een ounce goud uit de grond te halen, nu maar liefst 857 dollar. Het vinden van nieuwe bronnen om uitgeputte mijnen te vervangen is ook steeds moeilijker. The Metals Economics Group, een mijnbouw consultancy, schat dat in 2002 500 miljoen dollar werd besteed aan de exploratie van goudmijnen. In 2008 besteedde men 3 miljard dollar, zes keer zoveel dus, maar werd er minder goud gevonden.  

Grote goudmijnbedrijven wenden zich tot overnames om hun reserves te vergroten. Zo kocht Newcrest in 2010 een Australische rivaal, Lihir Gold, voor bijna 9 miljard dollar. Gefuseerde ondernemingen willen kosten besparen, en geven gezamenlijk minder uit aan exploratie dan afzonderlijk. Dat maakt het nog minder waarschijnlijk dat ze meer goud gaan vinden.

Het grootste gevaar voor goudwinningsbedrijven vormen echter de exchange-traded funds (ETF’s) die ondersteund door fysiek goud, beleggers kansen geven om te speculeren op de goudprijs, zonder exposure aan goudwinningsbedrijven. De ETF’s zijn erg populair geworden: in minder dan tien jaar tijd vertegenwoordigen ze een waarde van zo’n 2200 ton goud, bijna de wereldwijde jaarproductie van goud.   De verschillen tussen de goud- en beurskoers van goudwinningsbedrijven zijn zo groot geworden, dat een hype niet uitgesloten kan worden. Vandaar dat we alvast met onthypen zijn begonnen. Desondanks verwacht GFMS dat de goudkoers dit jaar verder zal stijgen tot 1600 dollar per ounce.

Dennis Kroese, Onthypen.nl