Sommige economen beweren dat we een V-vormig economisch herstel mogen verwachten na de coronapandemie. Daarentegen kwamen er gaandeweg het verloop van de pandemie ook andere geluiden die beweerden dat het misschien een W-vormig herstel zou worden. Hoe dan ook de economische groei zou vanzelf weer aantrekken als iedereen na een lockdownperiode z’n opgespaarde centen weer zou uitgeven. Dat is een makkelijke analyse lijkt mij. Alle beweringen ten spijt, ik zie het niet gebeuren.
Heropleving coronavirus/Wel of geen herstel
Vandaag(6 juni) maakte het CBS bekend dat het vertrouwen van de NL-consument in de economie in de tweede helft van juni nauwelijks is veranderd, men blijft negatief. Wel zien we al een maand of 3 een opgaande lijn op de financiële markten waarmee de beurzen lijken aan te geven dat ze een sterk economisch herstel verwachten. Toch zien we al een paar weken een heropleving van het virus in belangrijke werelddelen. Juist daar waar veel mensen wonen zoals India, Zuid-Amerika en de VS. Slecht voor de wereldhandel dus. Ook in andere landen komen regionale brandhaarden voor. Wat we gaan zien is dat mensen opnieuw terughoudend worden in hun vakantieboekingen en in het doen van duurzame uitgaven. Zie ook het enorme spaaroverschot van de laatste maanden. Men vertrouwt het nog lang niet. De verhalen over een vaccin dat binnen een jaar op de markt zou komen worden door deskundigen tegen gesproken. Het kan nog even duren voordat het virus onder controle is en we weer vrij kunnen bewegen. En vliegen naar andere continenten.
Financiële markten bedriegen ons
De verhalen over een snel vaccin waren voornamelijk bedoeld om de beurswaardes op te krikken van ongeveer 200 farmaceuten die aan de slag gegaan zijn in hun laboratoria. En van schrik waren de FED en de ECB begonnen om de financiële markten van liquiditeiten te voorzien door waardeloos geworden schuldpapier op te kopen. En deed de regering Trump z’n uiterste best om de bevolking van wat extra geld te voorzien. Dus zouden de financiële markten maar ook de onderliggende economie vanzelf weer moeten opleven. Echter bedriegen de beurzen ons met hun opgefokte rally. Een rally die puur kunstmatig wordt gevoed door de stimulerende middelen van de centrale banken. De onderliggende reële economie bedriegt ons niet. Die laat ons zien dat er onvrede en chaos heerst onder de mondiale bevolking. In veel landen zijn aanhoudende protesten die dreigen door te slaan naar anarchie. Mensen raken hun werk kwijt en zien aankomen dat er nieuwe afgrendelingen dreigen.
Zonder vaccin geen herstel
Als de winter nadert en het griepseizoen weer begint terwijl er nog geen vaccin is dan gaan we nog wat beleven. Ook al zou er een vaccin op de markt worden gezet, dan nog moet de massa er van overtuigd zijn dat het vaccin deugdelijk is zonder onduidelijke bijwerkingen. De complottheorieën over mogelijk gemanipuleerde vaccins overspoelen de sociale media. Kortom, er zijn nog volop onzekerheden onder de bevolking, maar (nog) niet op de beurzen waar beleggers hun vingers aflikken van al het lekkers van de centrale banken. Beleggers zijn zich nog niet bewust dat een economisch herstel wel eens helemaal niet kan komen. En dat de ingezette krimp aanhoudt met af en toe een wipje en direct weer een dipje. Economische groei blijft beneden peil en zal mogelijk jarenlang niet terugkomen op het niveau van eind 2019/begin 2020. Ook al zou er snel een vaccin zijn, die aankomende winter zijn rondje gaat doen, dan nog krijgt de economie te maken met de nasleep van de enorme schuldcreatie van centrale banken die in zeer korte tijd biljoenen dollars hebben bijgeschreven op hun balans.
Centrale banken: “lenders of the last resort”
Een balans met een recordlengte aan opgekocht schuldpapier dat weer terug moet naar de financiële markten. Hun rol als “lender of the last resort” moet wel geloofwaardig blijven. Dat zou het niet zijn als ze blijven stimuleren. Net zo goed als in de samenleving drugsverslaafden vanwege hun overlast verplicht moeten afkicken. Niet behandelen en aan hun lot overlaten geeft een zombiewereld. Precies hetzelfde geldt voor de financiële markten. Daar is overigens al een terugtrekkende beweging gaande van slimme beleggers die hun winst nemen en het voor gezien houden. Het zijn nu nog de gokkers en de nieuwkomers die hun geld zien wegrotten op de banken die geen rente vergoeden. Het (eind)spel van de centrale banken wordt doorzien als ze niet snel aangeven dat het afgelopen moet zijn met de superstimulering. Dat betekent dat een tweede rondje Corona zeker roet in het eten zal gooien. De beurshausse zal omslaan naar een beurscrash. Vertrouwen slaat om naar wantrouwen. Niet alleen bij beleggers maar meer nog in de samenleving die niet opgewassen is tegen een nieuwe lockdown. Zowel geestelijk als financieel niet.
Eerst vakantie vieren
Overheden zouden willen kiezen voor een voorzichtige aanpak maar die zal halfslachtig zijn. Zonder een vaccin moet je keiharde maatregelen nemen anders kom je er niet vanaf. De verhalen van Trump dat er eind van dit jaar een vaccin op de markt komt moeten we met een flinke korrel zout nemen. Voor het HIV-virus, en voor Sars, is er tot op heden nog steeds geen vaccin beschikbaar. Insiders uit de biotechsector roepen dat er maar 5% kans is dat er in de komende 5 jaar een vaccin gevonden zal worden. Stel je even voor dat er de komende winter een tweede golf komt. Hier in West Europa maakten we pas na de winter in maart kennis met het virus, dus maak je maar klaar. Tijdens de Spaanse griep waren er drie golven. De tweede golf bleek vijf keer zo groot als de eerste en begon dus in de winter. Maar eerst komt de zomer. Onze regering en de Tweede Kamer zijn 2 maanden met reces. Laten we dat vieren. GW
Amerika kan zich nog opmaken voor flinke problemen. Zal ook een uitstraling naar de rest van de wereld gaan krijgen na een tijd:
https://srsroccoreport.com/chart-of-the-week-the-collapse-of-the-u-s-oil-drilling-rig-count-spells-big-trouble-ahead/
Kijk ook even het laatste gesprek van Kees de Kort op Voor de Ommekeer/De nieuwe wereld, van gisteren. Hij plaatst dingen in dit gesprek ook behoorlijk in perspectief, dit keer.
Het is niet alleen de instorting van de schalieolie-sector in de VS, wat te denken van de record aantallen besmettingen. En wat te denken van die paar honderd wetenschappers die een brandbrief hebben gestuurd naar de WHO. Deze organisatie zou hopeloos achter lopen met hun verouderde richtlijnen voor infectiebeheersing. Dit bevordert de wereldwijde coördinatie om het virus onder controle te krijgen absoluut niet. Wat dat betreft is het nu niet anders dan ten tijde van de Spaanse Griep. Echter zijn we anno 2020 meer dan ooit aan onze vrijheden gewend en daardoor zou een tweede ronde desastreuze gevolgen hebben. Ach ja, we hebben dat al vaker geroepen hier, spannende tijden.
Op weg naar depressie?? Ik denk het nog steeds. Het is een wassen neus wat we nu zien economisch. https://www.cnbc.com/2020/07/06/gary-shilling-says-the-stock-market-could-see-a-1930s-like-decline.html
Zou zomaar kunnen!
https://uploads.disquscdn.com/images/b6f8e6be534e6ddbfd89a081b33c80cad539fb0288ee86ac300aecffc1ee06cf.png
De kans op eenzelfde scenario als in 1930 e.v. is heel groot. Kan gewoon niet anders. Lees zojuist dit artikel in de Telegraaf: https://biflatie.nl/hoezo-economisch-v-vormig-herstel-het-wordt-een-omgekeerde-w/ . De ABN AMRO is somber en zegt: “Over dit jaar is ABN Amro evenwel somber. De bank voorspelt een daling van de consumptieve bestedingen met bijna 7%, inzakkende investeringen met ruim 8,5% en een ingestorte export met maar liefst een terugval van 9%. „Dit is een internationale crisis en de wereldhandel ligt nog altijd op z’n gat.” En waar de auteur(Martin Visser) en de bank het niet over hebben is de enorm gestegen (staats)schuldenberg in de corona-periode. En de enorm verlengde balans van centrale banken die op gegeven moment hun opgekochte schuldpapier weer terug de markt in moeten duwen. M.a.w. de rente- en aflossingsverplichtingen van zowel overheid, bedrijven en veel particulieren is groter dan ooit. Dat betekent dat een groot deel van het nationaal inkomen niet gebruikt kan worden voor de broodnodige investeringen, maar voor aflossingen.
Het laatste decennium is de wereldwijde groei stelselmatig al lager geweest dan de tijdvakken er voor. Komt door de alsmaar stijgende kredietberg. De pandemie is dus de trigger die de boel doet schuiven. We zien het aankomen en zitten nog altijd met de armen over elkaar te kijken naar de overheid en centrale banken. Centrale banken die de beleggers een handje helpen en de overheid die de samenleving “helpt.” Hier zit het verschil en dat heb al vaak genoeg beschreven. Dat geeft ontevredenheid onder de massa. En zo blijkt nu op velerlei gebied. Kortom, alle ingrediënten zijn aanwezig voor een stevige depressie. Maar nu eerst de recessie.