De huizenprijsgekte is uitgebroken. Nederlandse huizen worden steeds duurder. Wonen in de grote steden is bijna niet meer betaalbaar en ook in de randgemeenten vliegen de huizenprijzen in 2018 verder omhoog. Gemiddeld steeg de prijs van woningen in de 15 grootste steden van Nederland in de afgelopen vijf jaar met maar liefst 40%. In Amsterdam stijgen de huizenprijzen zelfs met 65%!
Randgemeenten lopen vol
Is het speculatie, een huizenbubbel in de maak? In ieder geval zien we dat de huizenmarkt vastloopt. In ieder geval breidt de ‘olievlek’ van stijgende woningprijzen nu ook uit naar de randgemeenten. Huizenkopers wijken steeds verder uit maar lang niet iedereen is even kapitaalkrachtig. Toch willen we iedereen onder een dak. Bijna overal stijgen de huizenprijzen in Nederland nu. Alleen in de provincies Limburg en Zeeland blijft de stijging van de huizenprijzen achter.
Groeiende bubbel
Recent liet Hans Stegeman van Triodos Investment zich nog uit over de recente ontwikkeling van de huizenprijzen in 2018. Op RTLz schreef hij:
Het huis als beleggingsobject: Het gevolg is dat gewone mensen die een huis willen kopen om in te wonen, zich dit in steden als Amsterdam of Londen amper meer kunnen veroorloven.
Dit bellen blazen is zeer gevaarlijk. Het laat eens te meer zien dat financiële stromen zich niet laten bedwingen door regulering. Bovendien zijn die stromen een ideaal besmettingskanaal voor een volgende recessie: een stijging van de rente werkt snel door in de huizenprijzen wereldwijd.
Huizenbezitters die net een hoge hypotheek hebben afgesloten zitten met de gebakken peren. Als dit soort volatiliteit de aandelenmarkten treft, is dat tot daar aantoe: de negatieve effecten blijven grotendeels binnen het financiële systeem. De huizenmarkt, daarentegen, is reële economie. Daar moet niet mee worden gespeculeerd.
Ligt de oplossing in de Verenigde Staten?
Wellicht moeten we voor een oplossing voor betaalbaar wonen misschien wel naar de Verenigde Staten kijken. In de jaren tachtig kampte de toenmalige burgemeester van het Amerikaanse Burlington met een gelijksoortig probleem. Wonen werd onbetaalbaar voor de middenklasse. Samen met zijn adviseur richtte Bernie Sanders (in 2015 nog in de running voor kandidaat-presidentschap maar verslagen door Hillary Clinton) de zogenaamde Champlain Housing Trust (CLT) op. Deze non-profit organisatie verwerft gronden waarop huizen en appartementen gebouwd worden, die verkocht en verhuurd worden à rato van iemands inkomen! Wie koopt betaalt enkel voor de woning en niet voor de grond.
Een nieuw concept: CLT
Alleen je huis hoeven betalen, niet de grond, is dat een idee in sommige gevallen? In de VS bestaan momenteel meer dan 280 dergelijke CLT’s. Ze worden gefinancierd d.m.v. leningen, subsidies en donaties van zowel federale als lokale overheden en instanties. En beheerd door een comité samengesteld is door afgevaardigden van de bewoners, van omwonenden en van het stadsbestuur en verenigingen.
Gluren bij de buren & Tiny Houses
In de Vlaamse stad Leuven wordt wonen ook steeds minder betaalbaar, onder andere door het groeiende aantal studenten. Momenteel voert het stadsbestuur gesprekken met de Amerikaanse CLT om mogelijk in Leuven een soortgelijk initiatief te starten. Er bestaat in de onroerend goed markt in het algemeen een trend naar kleiner wonen. Tegelijkertijd is er vraag naar meer naar éénpersoons huishoudens. Een andere oplossing voor meer betaalbaar wonen was en is – ook steeds groeiend – het bouwen van zogenaamde TIny Houses. Maar dan is er niet veel ruimte voor gezinsuitbreiding.
