Terwijl Europa en de Verenigde Staten er alles aan doen om hun enorme financiële instituties overeind te houden laten sommige landen zien hoe het anders kan. IJsland was misschien wel het beste voorbeeld van een land waarin financiële innovatie de overhand kreeg in het begin van de 21ste eeuw. Het land dat in zijn traditie met vissers ineens overging tot ‘haute finance’ moest een enorme prijs betalen, maar ziet inmiddels wel licht aan het einde van de tunnel.
Met een totaal BBP (Bruto Binnenlands Product) van 13 miljard dollar is IJsland met ruim 300.000 inwoners slechts klein duimpje op het internationale podium. De enige manier om goed en snel geld te verdienen is dan ook om te groeien. Zo snel mogelijk. De drie grootste banken van IJsland, namelijke Kaupthing, Islandsbanki en Landsbankinn, gebruikten dan ook hoge hefbomen en buitenlands kapitaal dat op het toppunt de bankbalansen bijna 10 keer zo groot maakten als de gehele IJslandse economie. In de ‘boom’ periode van ruim 5 jaar gingen aandelenprijzen met een factor 9 omhoog en verdubbelde de huizenprijzen. Toen het fout ging in 2008 waren de gevolgen echter desastreus, voornamelijk voor de bevolking van IJsland. In 6 maanden verdriedubbelde de werkloosheid en gezinnen raakten al hun spaargeld kwijt.
Icesave
Niet alleen in IJsland zag men het geld in rook opgaan. Ook in Groot-Brittannië en Nederland verloren spaarders massaal hun vermogen toen zij, op zoek naar de hoogste rente, bij de internetspaarbank Icesave terecht kwamen. Nog altijd is het afwachten of de garanties gesteld door de verschillende overheden aan spaarders wel terecht en voldoende waren. En is het daarnaast niet onrechtvaardig om een volk voor $5 miljard te laten opdraaien waar zij part nog deel aan hadden?
Economische groei
In IJsland zelf had men immers ook weinig geld over. Met een krimp van 6,7% in 2009 maakte het dan ook een diep dal mee. Het antwoord van de regering op de crisis verklaart echter wel waarom de IJslandse economie in 2011 met 2,4% groeit. Toen in Oktober 2008 duidelijk werd dat de drie banken op het randje van de afgrond balanceerden werden binnenlandse banktegoeden afgeschermd en kregen internationale crediteuren nul op rekest. Daarnaast werden kapitaalcontroles ingevoerd om de IJslandse valuta, de krona, niet teveel te laten depreciëren. Tevens werden alle staatsbanken grondig hervormd. IJslandse Banken moesten in totaal $85 miljard “defaulten” en huishoudens mochten niet meer dan 110% schulden ten opzichte van de waarde van hun huis hebben, de rest werd kwijtgescholden. Deze maatregel betekende voor veel IJslanders een enorme opluchting, aangezien in 2008 dit percentage gemiddeld rond de 240% lag.
Bankiers vervolgd
Niet alleen werden banken letterlijk een kopje kleiner gemaakt. Ook juridisch gezien werden bankiers achterna gezeten. Een speciale groep van onderzoekers heeft al 90 mensen berecht, terwijl nog eens 200 personen, waaronder de top van de drie banken een aanklacht kunnen verwachten. De vergelijking met Europa en de VS hoeft niet eens gemaakt te worden. Amerikaanse banken staan bekend om hun schikkingen waarin zij “no wrongdoing” hoeven toe te geven.
Vooruitzichten positief
De vooruitzichten voor het land zien er dan ook positief uit. Volgens het OECD zal de economie in IJsland dit jaar ruim 2% groeien, terwijl men in Europa rond de nullijn blijft schommelen en veel Europse landen momenteel in een recessie zitten. Doordat IJsland sterk uit de crisis is gekomen en op dit moment blijft groeien (in 2011 groeide de economie met 2,9%), werd de kredietwaardigheid het land recentelijk naar boven bijgesteld door kredietbeoordelaar Fitch. De rating krijgt een upgrade naar BBB- en IJsland heeft naar alle waarschijnlijkheid de zwaarste tijden achter de rug. De kredietbeoordelaar roemde in zijn oordeel de ”zware onorthodoxe crisis maatregelen die succesvol zijn uitgevoerd door de regering”. Ook werd werd er vorige week nog een lening aan het IMF vroegtijdig afgelost ter waarde van bijna 500 miljoen dollar.
Uiteraard zitten nog veel IJslanders met zorgen en hebben weinig mensen een pensioen. Het uitzicht op een betere toekomst is echter dichterbij gekomen, nu er weer groeiperspectief is. Zo ziet u maar. Failure is an option.
Dat zouden ze moeten doen ja, die bankiers berechten en een tijdje opsluiten. Uiteindelijk komt het door macht en geld beluste individuen in de financiele sector, maar ook in de politiek, dat deze crisis is begonnen. De burger in de schulden en de bankiers krijgen bonussen, hoe grote bende ze er ook van maken. Het is oneerlijk. Dat hebben ze in ijsland goed gedaan en daar kan nederland en andere europese landen een voorbeeld aan nemen. Hier zetten we de printer aan om vooral veel geld naar de banken toe te schuiven, waardoor de bankiers hun derde boot kunne kopen. De enige bank die nog een beetje eerlijk oogt is triodos. Die van ING mag het gevang wel in van mij.
Edit- Reactie verwijderd // offtopic
Nog geen 20 minuutjes, dit interview van James Sinclair, maar onontbeerlijk qua achtergrond-info :
http://sgtreport.com/2012/03/u-s-has-launched-economic-nuclear-war-jim-sinclair-tells-ellis-martin/
A ‘Must Hear’ !!!
( bestaat die term eigenlijk wel ? )
Uh, en wat gebeurt er nu verder met die gepensioneerden die hun pensioen kwijt zijn????
@Jos: Die moeten weer gaan vissen!
Er zullen altijd een groep mensen de dupe worden maar die kunnen weer wel opgevangen worden door een sociaal vangnet.
IJsland laat zien dat een faillisement vaak het gezondste is. Hierdoor kun je de oorzaak veel makkelijker aanpakken en het kankergezwel er diep uitsnijden.
Diepe buiging voor het lef wat IJsland heeft getoond.
op welke poliitieke partij moet je stemmen als je dit ook in nederland wilt…???