Naar aanleiding van enkele interessante discussies, zowel hier op Biflatie.nl als op feestjes, verzand ik soms wel eens in moeilijke situaties. Ik kom er dan niet meer uit. Nu is de discussie voor sommigen van jullie vast gesneden koek, maar ik vind het moeilijk. Vandaar dat ik hier mijn licht erover laat schijnen en dan mogen jullie losgaan in de comments. Het gaat over het vraagstuk van de aard van ons systeem. Wat is het voor systeem waar wij precies in leven?

Een gecontroleerd systeem

Voordat je kan vertellen wat het is, is het volgens mij belangrijk om bewust te zijn van het feit dat we in een door mensen bedacht, ontwikkeld en gecontroleerd systeem van instituten leven. Met wetten, regels en zogenaamde opgelegde normen en waarden om ons binnen de grenzen te houden. Zowel qua gedrag als gedachten. Met de media als grenzenbepalend middel om ons denken te sturen en in mijn ogen te beperken. Voor sommige mensen was dit overbodige informatie, maar voor sommigen misschien ook niet.

In wat voor systeem leven wij nu?

De discussie draait vaak om het volgende: leven wij in een socialistisch systeem, een kapitalistisch systeem, of toch in een systeem met een neoliberale manier van denken? Of is het van dit alles een beetje? Is communisme nu echt zo anders dan kapitalisme? Het draait uiteindelijk om één ding: macht. En macht wordt onder andere verkregen door geld. Of is deze gedachte te zwart/wit? De eerder genoemde discussies gaan hier vaak over en om de vraag te beantwoorden in welk systeem wij tegenwoordig leven verzanden we vaak in een wapenstilstand.

Verschillende systemen

Socialisme: draait om gelijkheid en het belang van het collectief. Zo weinig mogelijk verschil tussen arm en rijk, oftewel het einde van de klassenmaatschappij waar de macht bij het collectief ligt door middel van arbeiderszelfbestuur.

Liberalisme: draait om zoveel mogelijk vrijheid voor de burger binnen het idee dat de overheid alleen de taken heeft om grote projecten te regelen zoals het leger en de openbare werkzaamheden. Scheiding tussen kerk en staat en een vrije markt waarin de overheid terughoudend is. Vrijheid, zolang het de ander niet in zijn vrijheid beperkt.

Kapitalisme: Enkele speerpunten zijn de vrije markt, winstmaximalisatie en een zo groot mogelijke individuele vrijheid. Een quote via Wikipedia: “De politieke filosofie van het libertarisme ziet het kapitalisme als het logische gevolg van vrijheid. De vrije markt, ofwel het kapitalisme, is volgens deze visie een systeem waarin alle relaties tussen mensen (zoals die tussen werkgever en werknemer; koper en verkoper) vrijwillig zijn. Kapitalisme bevordert daarmee het ideaal van menselijke vrijheid. De oorspronkelijke betekenis in de 19de eeuw verwees naar een politiek en economisch systeem waarbij het kapitaal eigendom is van enkelen.“

Banken blijven buiten schot

Bovenstaande begrippen zijn kort samengevat toch wel vaak de pijlers van de discussies omtrent het soort systeem waar wij in leven. Maar wat het antwoord nou precies is? Als je wat verder kijkt dan deze bovenstaande punten, dan moet je ook nog een andere macht erkennen. Dit punt mis ik vaak in de discussie. Het zijn de banken. En al die andere instanties die daar zo omheen hangen: het IMF, Worldbank, BIS, JPMorgan en Rothschild Banking. Deze partijen hebben uiteindelijk toch veel meer invloed op de maatschappij dan een politieke partij of stroming? Sterker nog, vaak lijkt het erop dat deze instituten een paar kruimels brood naar de maatschappij strooien waarover al die politici en burgers dan mogen debatteren en discussiëren. Over één onderwerp gaat het (bijna) nooit: de banken zelf. En de macht die ze hebben.

De buitenste ring

Uiteindelijk is het voor mij niet van belang, ik zie het zo: de cirkel waarin wij leven bestaat uit enkele ringen. De buitenste ring, welke nooit veranderd en in de schaduw wordt gehouden, bevat het monetaire systeem met geld als belangrijkste machtsmiddel. Hoe kleiner de ringen, hoe minder macht het heeft op de mens maar waarover wel weer meer gepraat en gedacht wordt. Denk aan politiek, maar ook over andere onderwerpen waar de media over praat, schrijft of discussieert.

Democratie is niet mogelijk

Momenteel ben ik het nieuwe boek van Willem Middelkoop aan het lezen en waar ik me nog het meeste over verbaas, is over hoe vaak ik nog verbaasd ben. Het onderzoek en de uitleg over de manipulatie en bedrog van banken en de invloed dat dit heeft op onze samenleving… Het is niet uit te leggen hoe onbeschoft en respectloos deze instituties ons behandelen en hoe dit toch zo buiten schot blijft. Socialisme of kapitalisme, het zal me uiteindelijk een zorg zijn. Deze stromingen en gedachten bestaan zodat ze ons een idee van democratie en vrijheid kunnen geven, maar in mijn optiek is democratie in dit monetair systeem niet mogelijk.