In mijn artikel Amerika als voorbode van een economische winter? werd o.a. gesteld dat lastenverhogingen en het afbouwen van sociale veiligheidsmechanismen onze huidige  en aankomende problemen niet oplossen, ze zelfs groter maken. Alleen een structurele omwenteling, lagere basiskosten, een veel kleinere overheid, het wegstrepen van een enorm aantal regels en beperkingen, meer eigen verantwoording, terug naar de productie van tastbare, materiele goederen, en een leven gebaseerd op soberheid en respect voor alles wat is, zullen ons weer op de goede weg kunnen brengen.

Een van de lezers reageerde als volgt: “Een kleinere overheid? Zou best mogelijk kunnen zijn. Door minder regels? Wie  neemt de zorg voor haar rekening? Moeten we onze ouders weer in huis nemen? Infrastructuur? Defensie? Sociale zekerheid? Misschien is het een idee om daar in een ander artikel nog wat verder op in te gaan”  Vandaag een poging daartoe.

Op weg naar Utopia of het paradijs?

Al duizenden jaren stellen mensen zich de vraag of er een ideale samenleving mogelijk is, waar bij wijze van spreken altijd de zon schijnt, vreugde en geluk is, ieder de ander met liefde behandelt, er altijd gezondheid en een meer dan volle buik is.

Als we gewoon om ons heen kijken dan wordt  snel duidelijk dat in een materiële wereld een Utopia of het paradijs er niet inzit  en dat is maar goed ook. Alle dagen luilekkerland betekent nooit meer luilekkerland. Als er geen verschillen en wensen meer zijn, geen verandering, geen uitdagingen, geen lief én leed, dan is er geen leven meer omdat leven een voortdurende verandering en evolutie nodig heeft. Dus terug met de voeten op de grond op naar “zwaarwegende gewone vragen” als “Moeten we onze ouders dan weer in huis nemen?”

De overheid is machtshongerig

Veel van ons klagen dat onze regering, de EU, de ECB, het IMF etc. te veel macht naar zich hebben toegetrokken. Dat we als volk alleen zo nu en dan nog mogen kiezen, waarbij we inmiddels geleerd zouden kunnen hebben dat kiezen niets meer voor stelt omdat we absoluut niet weten wat daarvan het resultaat is of zal zijn. Wat we ook hadden kunnen weten is dat wie eenmaal macht verkregen heeft daarvan steeds meer wil. Het is dan nooit meer genoeg, er kan altijd nog wel wat bij voor de bestwil van… Ja van wie? Het antwoord moet natuurlijk zijn van de machthebbers.

Wie echter alle eigen verantwoording heeft afgegeven aan een overkoepelende overheid, waaronder de sociale zekerheid, de medische- en ouderenzorg, orgaantransplantatieregels, de kinderopvang, woningbouw, opleiding en vorming, het vervaardigen van regels en wetten, de handhaving daarvan, de veiligheid van het land en nog zo veel meer, die heeft geen recht meer van klagen!

Terug naar de eigen verantwoording

De oplossing voor de ervaren problemen van machtshonger van de elite, regeerders, politici, de EU en anderen is, gelet op het bovenstaande, relatief simpel namelijk het terug nemen van de eigen individuele verantwoording en zorg. Hoe we dat organiseren is helemaal aan ons zelf. Helemaal alleen, of in familieverband, in groepen, clans of welke vorm dan ook. Eigen verantwoording, vrijheid en risico. Daar horen ook vragen bij als hoe kom je aan eten, kleding en huisvesting, van opleiding en vaardigheden, de omgang met ouders en familieleden, en nog zo heel veel meer.

De vraag ”Moeten we dan onze ouders weer in huis nemen? ” is een hele cruciale. Niet om de vraag zelf maar om dat wat er achter zit. Behandel de ander zoals je zelf graag behandeld zou worden is een bekende levenswijsheid. Wij zijn de continuïteit van het leven uit het oog verkoren, delen het graag in vakjes op. Jong, oud, zelfstandig, hulpbehoevend, slim, dom, werkloos, niet werkloos etc. We zij er aan gewend geraakt om te benoemen wat iemand niet (meer) kan in plaats van alle waardevolle dingen te zien die nog wel kunnen. Oud en ouder is uit. We stoppen en kruipen ieder in aparte vakjes. Juppen in een juppenwijk, armen in een getto, zieken in een ziekenhuis, ouden in een verzorgings- of verpleeghuis, de creatieven in Silicon Vally.

De VS als voorbeeld van hoe het niet moet

In de tijd van Reagan en Bush zijn in de Verenigde Staten de belastingen voor de rijken voortdurend omlaag gegaan in de gedachte dat als er maar genoeg rijken zouden zijn, dit een fantastisch effect voor de samenleving als geheel zou hebben. Geert Mak schreef er in zijn Amerikaboek “Reizen zonder John” het volgende over: “Van de welvaartsoverdracht van de toplaag naar de middenklasse kwam helemaal niets terecht. Integendeel: tussen 1980 en 2005 ging meer dan 80 procent van de toename van het nationale inkomen naar de allerrijkste 1 procent van de bevolking. In 1960 verwierf diezelfde rijkste 1 procent één dollar van iedere tien dollar die er in het land werd verdiend. Tegenwoordig is dat één op iedere vier dollar.”

De tendens dat de rijken steeds rijker worden, elkaar de bal toespelen, zien we ook in Nederland groeien. Direct delen, tevreden zijn met een inkomen van bijvoorbeeld vier of vijf keer het minimum of nivelleren zijn geen zaken die de veelverdieners aanspreken.

Nog aan het begin van de grote verandering

Op dit moment verdampen er indirect miljarden Nederlandse euro’s  aan spaargelden, pensioenen, waardes van woningen en kantoren. Door lastenverhogingen en inflatie worden we in rap tempo armer. Iedere ondernemer is op zoek naar manieren om de kosten omlaag te brengen. Minder voorraden, uitbesteding, ontslaan van vaste krachten, minder investeren, minder risico’s nemen en verder. In de consumptieve sfeer vinden er ook vele veranderingen plaats. Tal van winkeliers adverteren al lange tijd met 20% korting, nul% BTW en drie halen twee betalen acties. Het wordt kennelijk steeds moeilijker om de consumenten over te halen tot de aankoop van niet strikt tot de dagelijkse levensbehoeften horende goederen.

Willen we het anders? Dan spijkers met koppen slaan!

Als we minder staat willen, minder EU bemoeienis dan is er maar één weg te gaan namelijk die van meer eigen verantwoording, meer vrijheid, meer risico, meer kansen, meer eerbied voor alles wat op aarde leeft en onder het woord aarde valt en vooral tevreden kunnen zijn met wat je nodig hebt om op een redelijke niveau dagelijks te kunnen leven en niet meer. Alleen is daarbij maar alleen. Samenwerking en samen organiseren zijn dus absoluut noodzakelijke grootheden. Groot en supergroot zijn echter uit. Als mensen elkaar niet meer kennen treedt er al snel misbruik en gemakzucht op.

Terug naar het begin van dit artikel en vragen als…

“Een kleinere overheid? Minder regels? Wie  neemt de zorg voor haar rekening? Moeten we onze ouders weer in huis nemen? Infrastructuur? Defensie? Sociale zekerheid? We zullen moeten kiezen. Een kleine overheid die zorgt voor veiligheid in de zin van  politie, rechtspraak en leger, misschien voor een basisvorm van sociale zekerheid,  infrastructuur en een basale geneeskundige zorg.  Of een almachtige overheid die alles wil en denkt te kunnen regelen, inclusief het marktdenken, die altijd maar wil groeien met als gevolg dat we als individu machteloos worden en ook nauwelijks meer een eigen verantwoording kunnen/willen dragen. Wat het ook wordt. Simpel zal het niet gaan dat is wel zeker.

Nog één ding gisteren las ik een artikel dat we steeds meer verpleegkundigen en dokters uit bijvoorbeeld Afrika bij ons binnen halen. Zij bleken een positieve invloed te hebben op ons herstel. Nee niet omdat ze over prachtige en geavanceerde apparatuur beschikken maar omdat zij tijd nemen om te luisteren, creatief weten te handelen, met weinig middelen grote resultaten kunnen behalen. Het wordt tijd dat we weer met beide voeten de grond raken en een groot deel van de zogenaamde welvaart opzij schuiven voor welzijn, niets alleen die van ons zelf maar ook van alles om ons heen, elke kip, koe, varken, van de bomen en het gras, het water en de lucht kortom van heel ons zijn.