Het einde nadert. Nou ja, van de wereldwijde kredietberg dus. Dat gaat nog een dingetje worden. Een mondiale schuld die zo de pan uitrijst zonder een noemenswaardige inflatie, dan klopt er iets niet. Precies in die landen waar de schuldenberg het meest is gestegen in de laatste 10 jaar is inflatie de laatste 12 maanden min of meer omgeslagen naar stagflatie. Economieën stagneren dus.
244.000 Miljard = 244 Biljoen
De schuldenberg bedraagt momenteel mondiaal 244.000 miljard (244 biljoen!) dollar, waarvan China de helft voor rekening neemt. Toch werkelijk onvoorstelbaar! Bij excessieve schuld zakt economische groei in doordat steeds meer geld wordt uitgegeven aan de rente- en aflossingsverplichtingen. Het geld uit de toekomst is naar voren gehaald. In de laatste tien jaar is de schuldenberg zelfs 3 x over de kop gegaan.
Einde kredietcyclus
Mondiaal verkeren we nu aan het einde van een kredietcyclus en duiken een nieuwe kredietcrisis in. De toekomst waaruit het geld naar voren is gehaald breekt dus nu aan. Er is simpelweg minder te besteden doordat meer mensen meer schulden hebben dan 10 jaar terug. Het mondiale besteedbare inkomen wordt minder door de rente- en aflossingsverplichtingen bij steeds meer mensen, bedrijven en overheden. Overal zijn signalen van inzakkende groei en teruglopend consumentenvertrouwen. Vreemd genoeg zijn de beurzen na de grote schrik in december 2018 in begin 2019 weer gestegen maar dat komt doordat beleggers zien aankomen dat centrale banken ze weer geen verrassen met een nieuw pakketje QE (kwantitatieve geldverruiming).
Wat is schuld?
Een schuld ontstaat door een lening aan te gaan bij een bank of andere kredietverlener. Hierdoor ontstaat een vordering op de balans van de schuldeiser en een schuld op de balans van de schuldenaar. De schuld moet worden afgelost conform de gemaakte afspraken, waarbij een vergoeding wordt betaald voor het risico en renteverlies van de geldschieter. Kortom, het geld moet terug. In de mondiale economie wordt heel veel schuld in de vorm van staatsleningen en bedrijfsleningen verhandeld op kapitaalmarkten. Ook de gebundelde hypotheken van banken worden daar verhandeld. Daarbij worden verzekeringen afgesloten om risico’s af te dekken. Veel staatsleningen en bedrijfsleningen worden afgelost met nieuwe leningen. Om die reden stijgt de mondiale schuld explosief. Het spelletje kan worden volgehouden doordat centrale banken de rentetarieven hebben verlaagd tot bijna nul. Echter wordt verzuimd om af te lossen. Wat wil je, de grote verleiding van bijna gratis geld. Nu gaat het knellen omdat steeds meer geld wegvloeit naar de rente- en aflossingsverplichtingen, waardoor economieën gaan krimpen. Centrale banken moeten dus opnieuw ingrijpen.
Als China niest, wordt de EU verkouden
Dat betekent nog lagere rente en opnieuw opkopen van slechte leningen. Niemand durft te voorspellen wat daarvan de gevolgen zullen zijn. Balansen van centrale banken worden opgeblazen en de pas opgerichte Europese Bankenunie bezit nog te weinig geld om grote (slechte) banken, zoals DB (Deutsche Bank) straks overeind te houden wanneer de boel helemaal uit de klauw loopt. Italiaanse banken lopen voorop natuurlijk. O wee, o wee, als beleggers later inzien dat de hele bende gaat schuiven. De groei in China zal verder afremmen doordat het land onverantwoord veel heeft geleend. De invoer van VeeWeetjes en BMWeetjes is daar zover terug gevallen dat Duitsland een recessie staat te wachten. Komt puur door teveel schuld bij de Chinezen. Als we weten dat China de laatste jaren de grootste groei had, ja wat wil je met zoveel geleend geld, dan kun je nagaan dat Europa flink last krijgt van de krimp in China.
Wanneer gaat het afschrijven beginnen?
Het estafettestokje van een krimpende economie wordt doorgegeven. Banken worden straks nerveus en durven minder krediet te verstrekken. En juist krediet was de grootste aanjager van onze schuld-gedreven economie. Het gaat dus mis. Onze kredietberg gaat schuiven. Het grote afschrijven gaat beginnen. Misschien al volgend jaar of anders zeker in de zeer nabije toekomst. Dit is geen lesje economie maar een lesje nuchter nadenken. Door de globale economie worden ook wij verkouden als China niest. Krijgt Europa de griep en de VS Chinese koorts.
Helder stuk Gerrit. Alleen is het moeilijk te voorspellen wanneer de schuldenberg begint te schuiven. Tegenwoordig is men heel creatief in het verzinnen van spelletjes om het schuldenprobleem te traineren. Straks komen ze nog op het idee om een deel van de schulden om te zetten in 100-jarige staatsobligaties tegen 0 procent rente om maar met iets aburds voor de dag te komen. Veel mensen begrijpen het probleem niet en gaan ervan uit dat het wel weer goed komt. Ik hoef alleen maar om me heen te kijken en zie mensen onverantwoord handelen en kijken raar als het niet zo gaat als zij zouden willen.
De grote vraag is natuurlijk hoe lang beleidsmakers blijven door morrelen aan een failliet systeem. Wat je opmerkt over het uitzetten van een 100-jarige staatslening tegen 0 procent rente zou naar de huidige maatstaven zo maar kunnen als bijvoorbeeld de ECB straks Italië moet redden. Wat ik mij vooral afvraag is hoe lang de nul-rente gehandhaafd kan blijven. Het verdienmodel van banken kan op de huidige wijze met steeds lagere rentetarieven niet overeind blijven. Hoe lager en hoe meer negatief hoe meer verliesgevend voor ons spaargeld en voor beleggers in obligaties. Er is al een stukje wantrouwen ontstaan jegens het bankenkartel en dat gaat natuurlijk groter worden bij aanhoudende kapitaalvernietiging door negatieve rente. Zo simpel is dat, het is pure kapitaalvernietiging bij diegenen die geld hebben uitstaan. En vooral wij, de Jantjes Modaal met relatief weinig spaargeld, worden het meest gepakt en gaan dat binnenkort ontdekken wanneer we merken dat we steeds meer moeten bijstorten om het kapitaaltje op niveau te houden. En dan is het de massa die langzaam wakker wordt. Hoe langzaam of hoe snel dat proces verloopt dat is een kwestie van afwachten.
Schuldenfobie is niet nodig. Dat bewijst Japan. Op twee na grootste economie van de wereld. Staatsschuld 200% bbp. Tientallen jaren zombieland met deflatie. Nulgroei, stilstand, na 5 jaar intensieve QE door BoJ.
Nu voorzichtig herstel (groei) en terugkeer inflatie, vooral door aantrekken binnenlandse consumptie. De krapte op de arbeidsmarkt heeft daar geleid tot hogere lonen voor arbeiders.
Voorzichtig optimisme over stap voor stap normaliseren van monetair beleid
(zolang de rente maar ongemoeid kan worden gelaten).
Dat kunstje heeft Japan trouwens al eerder geflikt vlak voor een nieuwe mondiale recessie/
Een schuld is niet erg, maar je moet je schuld wel aflossen. Overheden, banken en andere grote financiele instituten zijn lotsgenoten. Het bestaan van de financiele sector bestaat nu bij de gratie van de nationale overheden, en visa versa. Als 1 van de 2 omvalt, valt de ander mee.
De schuldenaar en schuldeiser zijn verwikkeld in een doodsgreep. De politici en bestuurders van de overheden zal het een rotzorg zijn of de schuld groeit, zij voelen zich niet verantwoordelijk, omdat het geld niet van hun is en de uitgaven van de Staat is het gevolg van verkiezingen en politieke ideologien. Overheden geven het geld uit, wat afkomstig is van andere mensen.
Schulden afschrijven, zal het einde zijn van de banken, pensioenfondsen, ECB en de munt zelf. De euro stond ooit op nummer 1, als wereldmunt, maar na cyprus is de munt afgezakt naar de 6e plaats. De bail in, oftewel het vermogen van de spaarders werd opgeofferd om de banken te redden, heeft een backlash gehad, een hele grote. De vermogende medemens en de wereldwijde opererende financiele instituten zaggen, dat vermogen in Europa, niet veilig is. Sindsdien is er ongeveer 2,5 triljoen dollar teruggegaan naar amerika.
Daarnaast zijn grote, vooral, amerikaanse bedrijven begonnen hun productielijnen te verplaatsen naar amerika en latijns amerika. Dit is een van de redenen waarom de groei in china afremt.
Tevens heeft zich een tweede belangrijke wijziging voorgedaan. Vanaf 2020 is amerika energie onafhankelijk dankzij schaliegas en schalie olie, welke gefinancieerd wordt, door het teruggevloeide geld. Tevens is amerika voedsel onafhankelijk en vreemd genoeg zullen zij wereldleider worden in wind- en zonne energie. Daarnaast heeft amerika een grote interne markt.
Dit betekent dat Amerika bij de volgende crisis minder last zullen hebben van een wereldeconomie die in een recessie verkeerd.
De energie en voedsel onafhankelijkheid van amerika heeft grote gevolgen voor de wereldhandel. Amerika is er namelijk niet afhankelijk van, de wereld heeft de amerikaanse markt nodig, maar andersom niet.
De schuldenpositie en de energie politiek van Europa zijn enorme bedreigingen voor vrede en stabilieit van Europa. De krimpende bevolking van Europa, Rusland, China, Japan zullen voor grote veranderingen zorgen in de productie van goederen en diensten, maar ook veiligheid is in het geding. Tenslotte, het leger bestaat uit mensen van 20 tot 45 jaar. Binnen 10 jaar gaan er heel veel mensen van de genoemde landen met pensioen. Duitsland zal straks een krimpende economie hebben, maar een groeiende groep pensionado’s, betalen andersmans staatschulden etc. Wat denk je wat er gaat gebeuren, als de duitse bevolking straks geconfronteerd wordt met minder welvaart en minder rijkdom.
Ik zie geen directe oplossingen van onze politici, die schuiven de problemen alleen maar op.
Ik heb wel een oplossing, de verzorgingsstaat afschaffen, geen subsidies of aftrekposten, de overheid drastisch verkleinen, minder regels, en meer vrijheid voor mensen en bedrijven. Wij moeten weer gaan leren zelfstandig en zelfredzaam te zijn. Zo niet, zal er stagnatie optreden en bedrijven trekken weg uit europa.
De wereld keert weer terug naar een oude maar beroerde situatie, namelijk van de begin 19e eeuw. De handelswegen komen onderdruk te staan, omdat er nieuwe machtsblokken komen, en omdat Amerika zich terugtrekt. De nieuwe politiek begon al voor Trump. De Amerika gaat zich concentreren op China, dus Azie, Latijns amerika en Australie. Europa bindt zich politiek aan rusland. Daarnaast heeft europa, Amerika al 25 jaar lang afgezeikt. Dit gaat nu gevolgen hebben.
Ik ben bevreesd dat Europa voor onmogelijke keuze staat, daarom vind ik de Brexit helemaal niet vreemd. Waarom zou je je verbinden aan een bankroet en rottende continent, genaamd Europa.