In veel artikelen die hier op Biflatie.nl voorbij komen wordt ons fiscaal klimaat ten tonele gebracht. Als zou belastingdruk te hoog zijn, te ingewikkeld, verspillend, en vooral teveel missers opleveren in de uitvoering. Kortom, heel veel aspecten die politieke aandacht vragen maar dan vooral daadkracht. Al jarenlang wordt er gekibbeld dat de uitvoerende overheidsdienst, de Belastingdienst er een puinzooi van maakt.
Puinzooi
Dat is nogal een makkelijke vingerwijzing naar een instantie die met handen en voeten gebonden is aan de opgelegde wet- en regelgeving. Bedacht door politiek Den Haag en telkens maar weer uitgebreid met de nodige aanvullingen. Wetswijzigingen en nieuwe regelgeving die na Prinsjesdag met de presentatie van de Miljoenennota altijd leiden tot een nieuw belastingplan voor het volgende fiscale jaar. Aangepaste tarieven en nieuwe regeltjes die de Belastingdienst weer moet meenemen in hun werkzaamheden en in de praktijk moet toepassen.
Foutje? Bedankt!
Ooit is in het jaar 2001 de nieuwe Wet Inkomstenbelasting ingevoerd met de bedoeling om een vereenvoudiging door te voeren van een veel te complex fiscaal stelsel. Bij de behandeling van de wetsvoorstellen zijn door de politiek nogal wat wijzigingen aangebracht om de diverse partijen met hun achterban tegemoet te komen. En weg was de vereenvoudiging. Zo werkt nu eenmaal een democratie met veel partijenstelsel, iedereen wil wat in de melk brokkelen. Jammer is dat. Hierdoor worden we opgescheept met teveel ingewikkelde regelgeving waardoor uitvoerende instanties slecht begrepen worden door hun “klanten.” Kijk eens naar de kolossale ministeries in Den Haag en hoeveel ressorterende overheidsinstanties zich wel niet bezig houden met de uitvoering en de naleving van onze democratisch tot stand gekomen wetgeving. Schieten we door misschien? Ik weet het wel zeker. Kijk maar eens hoeveel kritiek er wordt geuit op de overheid waar om de haverklap iets fout loopt met nare gevolgen voor de burger. Belastingdienst, Justitie en UWV staan daardoor onder hoge druk.
Geen tijd voor fiscale rompslomp
Nu ben ik een ervaringsdeskundige op het gebied van de uitvoering van (fiscale) wetgeving durf ik wel te stellen. Ik heb tijdens mijn ambtelijke diensttijd belastingplichtigen geholpen die met hun fiscale problemen aanklopten bij het loket. Als uitvoerende overheidsdienaar heb ik daardoor een beeld kunnen vormen van de problemen bij de burger. Het was meestal de complexiteit van de fiscale wetgeving die leidde tot problemen. Even niet goed lezen of een termijn vergeten en gelijk al een brief met waarschuwende woorden. In ons landje zijn veel burgers druk in hun maatschappelijk bestaan met werk, gezin, hobby, sport en invulling van de vrije tijd, want we hebben zoveel. We zijn druk, druk, druk. Een huishouden van bijvoorbeeld 4 personen met opgroeiende kinderen heeft alle tijd en aandacht nodig voor werk, inkomen, opvoeding, de gezinsbegroting en nog enige ontspanning. De vervelende blauwe brieven met beteugelende teksten zijn altijd weer sfeer verpestend want kost tijd en geld. Behalve dan de enkeling die nog wat loonheffing kan terug ontvangen vanwege aftrekposten, zoals hypotheekrente, zorgkosten, giften, etc.
Toeslagen, altijd weer teveel
De meest ellendige brieven van de Belastingdienst zijn misschien wel de witte enveloppen van de afdeling Toeslagen. Veel mensen vergeten om tijdig inkomenswijzigingen door te geven waardoor vooral bij de jongeren met een groeiend inkomen veel van die witte enveloppen op de mat vallen. De schrik slaat ze om het hart als teveel betaalde bedragen worden terug gevorderd. De bedragen van zorg- en huurtoeslag samen geteld liegen er meestal niet om. Bedragen hoger dan 1000 euro zijn geen uitzonderingen. Men mag in termijnen terug betalen. Over 24 maanden wel liefst. Een onderschat nadelig effect daarbij is dat bij veel jongeren in de eerste arbeidsjaren na hun studie fiscale schulden ontstaan door onoplettendheid. Ook de nadelige invloed op de gemoedstoestand moet niet worden uitgevlakt. Ruzie tussen de toeslagpartners tot scheidingen aan toe. We hebben het te ingewikkeld gemaakt en misschien wel de maatschappij ontwricht.
Met dank aan…
Hoeveel accountantskantoren, (louche) adviesbureaus en administratiekantoren verdienen er niet hun brood mee doordat de overheid en samenleving wordt opgezadeld met complexe regelgeving. Bedacht door ijverige politici die graag willen scoren voor hun achterban. De praatzieke sluwe bestuurder die graag zijn naam ziet onder een amendement en later op zijn grafsteen een mooie tekst krijgt ingegraveerd: “Een toegewijd bestuurder met hart voor de samenleving.” Een lepe grafschenner die de tekst bewerkt en het woordje “met” weglakt en de letter d in “hart” wijzigt in een d. Veel eigenzinnige politici zouden die tekst, “hard voor de samenleving,” opgespeld mogen krijgen bij het afscheid van hun aardse bestaan. Maar dat terzijde. Het is een bekend feit dat veel overijverige bestuurders graag een stempelafdruk nalaten.
Tijd voor fiscaal oproer
Het is tijd dat eens wordt onderkend dat ons kleine polderlandje is overstelpt met fiscale wet- en regelgeving met een kosten verslindend ambtenarenapparaat. De popie-jopie-politicus roept dan snel dat er moet worden bezuinigd op het ambtenarenapparaat maar vergeet dan dat de complexe wet- en regelgeving door hem en zijn collega’s zijn afgeroepen over het volk. Dus vandaar mijn dringende oproep: wil de echte hervormer, de reformator, de nieuwe Maarten Luther dus, opstaan in de politieke kerk. Een modern schisma met een afsplitsing van de gruwelijke politieke besluitvorming. Of is het gewoon tijd voor een revolutie. We hebben al een scholierenstaking tegen het klimaat, een boerenprotest tegen het stikstofbeleid, nu nog een burgerprotest tegen het fiscaal klimaat. GW
Onder mijn vorige column: https://biflatie.nl/teveel-bubbels-geblazen-tijd-om-te-ontluchten/#comment-4643041908 heb ik onder een reactie van een lezer het onderstaande commentaar geplaatst. Is in de context van deze column natuurlijk 100 procent van toepassing.
De Belastingdienst was 48 jaar lang mijn broodheer en als werkgever gewoon een goeie. Als uitvoerende instantie van de opgelegde wet- en regelgeving kwam de Dienst steeds vaker in opspraak door falende systemen etc. De werkelijke oorzaak daarvan moet worden gezocht in de complexe regels en wetteksten die opgestapeld in systemen moeten worden verwerkt. Systemen die in de voortschrijdende tijd steeds vaker werden ingezet om via internet gegevens uit te wisselen met andere en lokale overheden. Dit vereist snelle innovatie en flinke investeringen. Echter is de Belastingdienst als uitvoerend apparaat afhankelijk van de “giften” uit Den Haag en als zodanig een sluitpost op de Rijksbegroting.
De Belastingdienst werd gekoesterd vanwege zijn incassotaak met een kasstroom waar zelfs de Shell jaloers op zou zijn. Maar als de Dienst voorzichtig aangaf dat vele miljarden nodig waren om de achterblijvende automatisering te reorganiseren dan was men in Den Haag niet thuis. Want er waren nog wat andere zeurende instanties die ook centjes nodig hadden. Wat ik hiermee wil zeggen is dat onze complexe wet- en regelgeving uit de hand is gelopen. Er zijn heel veel uitvoerende (overheids)instanties die constant moeten investeren in dure ICT om bij te blijven met voortdurende veranderingen. Overheidsinstanties lopen altijd achter als het gaat om innovatie, lopen altijd achter op maatschappelijke ontwikkelingen, lopen altijd achter omdat politieke besluitvorming veel tijd neemt. Zo werkt nu eenmaal onze democratie. Medewerkers bij overheidsdiensten krijgen vaak de zwarte piet toegespeeld terwijl de oorzaak van falen meestal wat verder gezocht moet worden. Regeltjes, regeltjes, en nog eens regeltjes. Daarvan raken we van de regel.
zo oud en dan toch nog in sprookjes geloven, das toch mooi he
https://www.youtube.com/watch?v=EWw_VR6NQGE
Copy/paste van ”Teveel bubbels geblazen…”
Niemand zal u persoonlijk iets kwalijk nemen, als voormalig belastingambtenaar.
Niettemin heeft de ervaring mij (vooral op het gebied van informatica, in de
meest ruime zin), niet alleen bij belastingen, geleerd dat vooral de
‘eilandjesmentaliteit’ in ambtelijke kring het grootste struikelblok
vormt voor een zo integraal (en dus doelmatig) mogelijke toepassing.
M.a.w. de in het bedrijfsleven meest logische overwegingen en oplossingen
worden bij de overheid vaak om een soort ‘statusbehoud’ gedwarsboomd.
Blijkbaar onder het motto: waarom makkelijk (en transparant) als het ook moeilijk (en duur) kan?
Geen tijd om iets meteen echt goed te doen, maar vervolgens alle tijd om het x-maal opnieuw te doen.
Teveel regelgeving, teveel ministeries, teveel overheden, teveel ambtenaren, levert teveel managers met teveel managementslagen met eigenzinnige eilandjesmentaliteit. Klopt. Oplossing: minder regelgeving enzovoort… Daarom terug naar de eenvoud.
jaja
https://youtu.be/qpcfZzx8xY0
Of eenvoudiger: ‘No cure no pay’ ook van kracht verklaren op de overheidsdiensten.
No cure no pay is Engelsvoor ‘geen oplossing geen betaling’: hiermee wordt bedoeld dat een dienstverlener slechts wordt betaald als hij de dienst tot een goed einde heeft gebracht.
In feite is er bij no cure no pay sprake van een resultaatverplichting, dit in tegenstelling tot een inspanningsverplichting (Wiki).