Zullen de gargantueske, onvoorstelbare bedragen die in oliederivaten belegd zijn, opbranden? Of versnipperen en als zwarte sneeuw over ons heen dwarrelen? De hele wereld en zijn financiële markten met een dikke smurrie bedekken? Joost mag het weten. In ieder geval zagen we op maandag 9 maart 2020 de tweede grootste daling van de olieprijs in de geschiedenis! Min 30 procent op een gegeven moment, om even rust te nemen rond min 23 procent. Maar de futures voor dinsdag 10 maart gaan zelfs benéden de min 30 procent… Wat is er in hemelsnaam aan de hand en hoe belangt dat ons, de burgers aan?
To pump or not to pump, that is the question
OPEC, de Organisatie van olie-exporterende landen, is op 6 maart 2020 in Wenen samengekomen om de prijs van het zwarte goud te bespreken. Die was namelijk reeds flink gedaald door het Coronavirus. (Veel) minder economische activiteit betekent minder vraag dus daalde de marktprijs. Not good voor de landen die van de opbrengst moeten leven. De 14 lidstaten zijn ‘Iran, Iraq, Kuwait, Saudi Arabia, Venezuela, Libya, the United Arab Emirates, Algeria, Nigeria, Ecuador, Gabon, Angola, Equatorial Guinea, and Congo.’ Ze behartigen de belangen van hun industrie. Het afspreken van een gemeenschappelijke prijs verloopt vaak moeizaam. Sommige landen willen vaak méér produceren om op korte termijn meer geld binnen te krijgen. Andere verkiezen naar de lange termijn te kijken en argumenteren dat net minder oppompen de marktprijs hoger brengt. In 2016 werd OPEC+ opgericht. Dat zijn dan de genoemde 14 en hun allies, verwante landen. Geen echte leden maar invloedrijk genoeg om van tel te zijn in dergeljke onderhandelingen. Samen controleren ze meer dan de helft van de wereld olieproductie.
Machtsspel
Deze keer zijn het vooral de Saoedi’s die een productievermindering voorstaan. Bij die allies of gelieerden is ook Rusland. En Rusland wil niet meegaan in deze. Een bron stelt dat Rusland de landen in het Midden-Oosten zo wil dwingen om mee de rekening van Syrië’s heropbouw te betalen. (Welke heropbouw is dat dan wel, vragen we ons af?) Hier wordt dan op het hoogste niveau een machtsspel gespeeld. ‘Timothy Ash, senior emerging markets strategist at Bluebay Asset Management, said in a research note that Russian President Vladimir Putin “likely wants to take this to the brink, to maximise his own geopolitical leverage to get OPEC Middle Eastern countries coming to him begging to agree to cuts.”’ En: ‘“I guess then he will ask for concessions elsewhere, e.g. Gulf financing for Syria reconstruction,” Ash said.’ Een andere bron zegt dat Rusland zich niet kan permiteren tijdelijk minder inkomsten te verduren. In ieder geval: de miljoenen Syriërs die nog in hun land wonen, nog niet gevlucht zijn? (Gevlucht naar Europa of nog onderweg zijn, waar ze helemaal niét welkom meer zijn…) Ze moeten leven in erbarmelijke, mensonwaardige en levensgevaarlijke omstandigheden. De wereld staat erbij en kijkt ernaar… Rusland en Iran steunen president Assad, dictator van vader op zoon. Ach, ’t is erfelijk zeker? De VS onderhouden met geld en wapens dan weer de ‘opstandelingen’. (Een specimen zo genoemd tot ze eventueel ooit overwint, en dan worden het officieel vrijheidstrijders; what’s in a name…) Daarop volgde een daling van de ruwe olieprijs met wel 6.6% in Londen tot $46.70, de laagste sinds juli 2017. Dat was echter op 6 maart jl. en nog slechts een voorproefje van wat komen zou…
Olie oorlog
Maandag 9 maart 2020. Saoedi-Arabië en Rusland raken niet tot overeenkomst. Het Midden-Oosten land verlaagt dan plots drastisch zijn prijzen en zegt net méér te gaan oppompen. Een complete tegenstelling dus en volkomen onverwacht. In de zin van “Zo zo, jullie willen niet mee, mét ons zijn? Dan overspoelen wij de markt net, in plaats van onze productie te beperken!” Dat heet: de middelvinger opsteken. Door rapper Eminem ook wel genoemd: ‘flipping the bird’. Saoedi-Arabië kan immers tegen de bijna allerlaagst mogelijke prijs (na de Verenigde Arabische Emiraten) olie produceren, en zit daarmee in een comfortabeler positie. ‘Oil prices plunged to multi-year lows on Monday as tensions between Russia and Saudi Arabia escalate, sparking fears on the Street that an all-out price war is imminent.’ De markt vreest een prijzenoorlog, één om ter laagst. Cnbc.com: ‘WTI plunged 24.59%, or $10.15, to settle at $31.13 per barrel. It was WTI’s second worst day on record. International benchmark Brent crude slid $10.91, or 24.1%, to settle at $34.36 per barrel.’
De burger gaat minder betalen. Maar wanneer, en hoeveel, en hoe lang slechts?
Een analist van Goldman Sachs ziet zelfs de mogelijkheid dat de prijs tot in de twintig dollar kan dalen. We zullen dit aan de pomp kunnen voelen en in de prijs die we betalen voor stookolie. In principe. Want overheden zijn razendsnel doorgaans ingeval het verhogingen betreffen. Terwijl ze alle tijd nemen om prijsdalingen door te voeren en dan nog meestal slechts gedeeltelijk. Een groot deel van de prijs van benzine en stookolie gaat immers rechtstreeks naar de diverse schatkisten, u begrijpt. Die zwarte gaten dus, jawel…
De gevolgen
Good old George Gammon (70.000 volgers op zijn YouTube kanaal) spreekt van een bloedbad, reden waarom hij zijn rode Prada loafers heeft aangetrokken. Vergis u niet door de vorm en hoe hij e.e.a. presenteert, want deze man is héél intelligent. Het is ook niet het eerste staaltje van vindingrijkheid en doordenken dat we van hem zien. Alle gekheid op een stokje: zo’n lage olieprijs heeft nog consequenties. Hele andere, en ontzettend grote potentieel zelfs…
Ach en wee/Shock and awe
Die ontzettende, vooreerst economische gevolgen: miljarden winsten die plots verdampen voor de wereld oliemaatschappijen. Wat nog voor meer bloed op de aandelenbeurzen zal zorgen. Het stelt bijvoorbeeld ook de VS voor grote problemen, waar de olieproductie gebeurt tussen 57 en 75 dollar! Uncle Sam is definitely not happy; en dat vanwege een…decennialange bondgenoot?! Kijk op de video waar de lijst getoond wordt van wie tegen welke prijs produceert. Ook ondergetekende’s ogen gingen wijd open. Héél wat landen gaan in de héél grote problemen komen nu! Maar er is meer, en nog erger: de Amerikaanse kredietmarkten. Nu komen we stilaan tot de kern van ons betoog. (We dienden wel eerst de context schetsen.) En verantwoorden we gelijk de titel van dit artikel. Die US Corporate Bond Market, bedrijfsobligaties uitgegeven door ook de oliesector, staat genoteerd tussen AAA en junkbonds en alles daar tussenin. Oliemaatschappijen halen bijvoorbeeld op deze manier geld op voor uitbreiding en investeringen. Nu: here comes…taratataa…de Fed!
Hefbomen
Die is al tien jaar bezig de rente naar nul te manoeuvreren. Wat bijvoorbeeld voor pensioenfondsen problemen stelt, die alleen maar in investment grade (BBB) of hoger mogen beleggen. De vrees is nu: wat als die BBB’s nog worden afgewaardeerd? Door genoemde problemen binnen de Amerikaanse oliesector, lees: veel minder inkomsten. Zo zit er $400 miljard geïnvesteerd in die oliesector, oftewel 11 procent. Een andere kredietmarkt bevindt zich buiten de VS: de rest van de wereld. Die kochten en investeerden ook in dergelijke obligaties. En dat is erg hard gegaan sinds 2010/2012. Ondertussen zijn alle partijen zwaar ‘ge-leveraged’. Dat is een redelijk moeilijk te vertalen woord, afkomstig van ‘leverage’, hefboom. Encyclo.nl doet het beter dan wij:
‘Leverage. [economie] – Leverage is het gebruik van geleend geld (vreemd vermogen) om het verwachte rendement van het eigen vermogen te verhogen (in het Nederlands ook wel `hefboomeffect` genoemd). Leverage wordt gemeten als de verhouding van de totale rentedragende schuld t.o.v. de totale activa.’
Een dubbele whisky aub!
George Gammon legt het allemaal klaar en duidelijk uit. Op dit moment van zijn betoog raadt hij ons aan echter om iets hartigs tot ons te nemen. Iets hartversterkends. Een flinke borrel dan nog! Om aan te kunnen hoe deze story verder gaat. Deze nachtmerrie in wording. De Amerkaanse pensioenfondsen moesten, moeten lenen om hun wettelijk verplichte rendement nog te halen. Tot wel 50 procent bijlenen om aan die opbrengst te komen. De pensioenen van talloos veel miljoenen hangen hier van af. Wanneer zij nu een obligatie van de oliesector bezitten, zeg ter waarde van 1000 dollar, als voorbeeld? Dan betaalden ze daar 500 dollar voor. De bank stak de andere 500 dollar toe. Die totale corporate debt market, by the way, is wel 7,5 trillion dollar groot; 7 en een half biljoen dus zoals dat in het Nederlands heet. Deze schuldenberg, want dat zijn het, schulden, is inderdaad van 2004 tot 2019 gegroeid van 2,5 biljoen tot 7,5 biljoen. Maal drie! (Dat is, tussen haakjes, wat fiatgeld doet, in se betekent. Een teveel aan geld in de markt leidt altijd tot uitwassen.) Wat als de waarde van deze schulden nu daalt, en fors ook? Wanneer het onderliggende pand, de belofte van toekomstige winsten, in waarde daalt? Dan komen niet alleen de pensioenfondsen in financiële problemen, maar ook de banken. (Nog eens…)
De ‘everything crash’
Dan wordt de ‘everything bubble’ de ‘everything crash’. Dixit Gammon. Zeker wanneer het Coronavirus blijft woeden (in de States lijkt het trouwens pas begonnen.) Die de olieprijs nog verder naar naar beneden drukt. Dit in combinatie met wat Saoedi-Arabië net deed, de prijs van olie unilateraal fors verlagen. En aanzeggen de productie te gaan verhogen? Het is als de perfecte storm… Maar we hebben het nu pas over 11 procent van die 7,5 biljoen aan bedrijfsschulden, bedrijfsobligaties. Wat als de overige 89 procent te zijner tijd wordt gedowngraded, lager gekwoteerd? Want dat kan een beurscrash, een crash van de betreffende aandelen vast en zeker veroorzaken! Vergeten we niet dat heel wat Amerikaanse bedrijven met geleend geld eigen aandelen hebben ingekocht. Omdat de rente zo laag stond, staat; ’t was als free money.
Over and out?
Free money? Ja, gratis, tot de rentevoeten beginnen te stijgen dan. Wat het geval zou of zal zijn als de waarde van hun schulden, obligaties, fors daalt. Daar komt het zo’n beetje op neer. Het beurs- en andere feestjes, schuldenfeestjes, kredietfeestjes; ze duren maar net zo lang tot de rente ooit stijgt. Denken we dan nog één stapje verder, buiten de distopie die Gammon voorspelt. Hetzelfde geldt ook voor de Amerikaanse regering zelf. Die $23,4 duizend miljard and counting, weet u wel? Wat als dààrvan de rente zou stijgen? Of van zelfs maar een fractie van dat duizelingwekkende, irreële, surrealistische bedrag? De kredietwaardigheid van de VS zelf in vraag zou worden gesteld…?! Tja, dat zou dan inderdaad wel eens ’the endgame’ kunnen betekenen. Het eindspel. Een crisis nog erger, vele malen ingrijpender dan de Kredietcrisis van 2008… Die Amerikanen, ze roepen toch te pas en te onpas (meestal te onpas) ‘God’ aan? So help us God; in God we trust; God be with us etc.? Wel, misschien is nu wel het moment aangebroken om écht tot God te bidden. Als vrezen we dat, met hun voorhistorie, God zich Oostindisch doof zal tonen…
Vandaag een flinke opleving op de financiële markten. Behalve aandelen gingen ook grondstoffen flink omhoog. De bekende reactie na een zware val. Er zijn namelijk wat beloftes gedaan van regeringen in diverse landen om de noodlijdende economie te ondersteunen met fiscale maatregelen. Ook madame Lagarde van de ECB zal donderdag wat opbeurende woorden spreken. Het opveren op de beurzen behoort bij het bekende stuitergedrag wanneer er grote twijfel heerst onder beleggers hoe lang de recessie(of depressie) nog kan worden uitgesteld. In ieder geval was er vandaag een overduidelijk signaal op de Repomarkt in de VS dat er gebrek is aan liquiditeiten: https://www.zerohedge.com/markets/funding-freeze-getting-worse-dealers-demand-record-216bn-liquidity-fed-repo
Een dringende invoering van QE(kwantitatieve versoepeling) van de FED is absoluut noodzakelijk om een echte crash te voorkomen. Maar waar praten we dan over? Een nieuwe kredietcrisis in ‘optima forma.’ Banken durven nauwelijks nog leningen te verstrekken en let op, binnen de kortste keren valt de hele boel stil. Minder investeringen en terughoudend consumptiegedrag, versterkt door het virus. En ook nog eens versterkt door de prijsoorlog in olie met omvallende oliereuzen. Kredietcrisis slaat over naar bankencrisis, enzovoort, enzovoort. We wachten geduldig af, wordt vervolgd. Hee Joost, schenk mij maar een dubbele whisky in…
Is er nu al echt sprake van dat t.g.v. de ingestorte beurskoersen en de ingestorte olieprijs banken elkaar geen leningen meer durven te verstrekken? Als dat nu het geval is, zal RTL-Z dat vast wel moeten melden.
Lees net in een nieuwsbrief voor beleggers dat de banken in de VS voor $700 miljard aan leningen hebben uitstaan aan de olie- en gassector. Bij te lage olieprijzen gaat deze sector ten onder en gaan de andere dominostenen vallen.
leuke selfie, jEUst en gerrit
jullie staan er echt leuk op
https://cdn.quotesgram.com/img/42/56/1550931371-Waldorf_und_statler_4.jpg
Olie domineert niet alleen het bedrijfsleven maar ook het politieke leven. Landen als Rusland en Saoedi-Arabië hebben dankzij olie een enorme geopolitieke en economische macht. De globale oliemarkt is niet alleen ontzettend belangrijk, maar ook immens groot.
De wereld heeft nog steeds een ongelofelijk grote hoeveelheid olie nodig … iedere dag.
De oliemarkt heeft een marktkapitalisatie van zo’n $1.700 miljard. Dit is immens in vergelijking met andere grondstoffen:
Goud: $170 miljard
IJzer: $115 miljard
Koper: $91 miljard
Aluminium: $90 miljard
Zink: $34 miljard
Nikkel: $21 miljard
Zilver: $20 miljard
Andere metalen: $67 miljard
Andere grondstoffen komen samen maar net boven $600 miljard. De oliemarkt is met $1.700 miljard dus bijna 3 keer zo groot als alle andere grondstoffen samen deze cijfers zijn uit 2016.
De strijd rondom de olie kan wel belangrijker worden dan de strijd tegen een virus. Een crisis die in gang wordt gezet door 2 triggers is teveel van het “goeie.” Zo blijkt vandaag weer dat alle mooie woorden van politici en centrale bankiers maar kort hebben gewerkt. Na een fikse sprong naar 513(hoogste stand vandaag) zette om 12:00 weer een dramatische daling in en sloot de AEX zelfs lager dan gisteren op 484 punten. De beurskrach wordt voortgezet.
Als hierdoor uiteindelijk een kredietcrisis, annex bankencrisis in gang wordt gezet dan zal een zicht op het einde van de coronacrisis te laat zijn. De kapitaalvernietiging breidt zich als een olievlek uit over het totale financiële systeem. Lees net in een nieuwsbrief voor beleggers dat de banken in de VS voor $700 miljard aan leningen hebben uitstaan aan de olie- en gassector. Bij te lage olieprijzen gaat deze sector ten onder en gaan de andere dominostenen vallen.
Zal een nieuwe kredietcrisis de bestrijding van het Coronavirus dan helemaal onmogelijk maken?
De bankensector in Italië stort in. Vandaag op de beurs weer dramatische verliezen. Gemiddeld daalden de verschillende Italiaanse banken ongeveer 6 procent. Op 1 dag. Over de voorbije weken tientallen procenten. Er zal op termijn een reddingsactie op gang gezet moeten worden. Klusje voor de EU-Bankenunie denk ik. Benieuwd hoe die zaken zich gaan ontwikkelen.
Het YT kanaal van George Gammon is mijn favoriet!