De hypotheekrente heeft opnieuw een daling ingezet. De eerste weken in augustus verlaagden de Rabobank, ING en ABN/AMRO en andere gespecialiseerde geldverstrekkers hun rentetarieven. Zou het dan toch gebeuren dat een verdere rentedaling het leengeld ooit gratis zal maken? We zitten er al dichtbij natuurlijk. De laagste rente krijg je momenteel bij de ABN/AMRO, daar wordt een annuïteitenhypotheek met Nationale Hypotheekgarantie met rentevaste periode van 10 jaar aangeboden met een percentage van 0,86 procent. Zie website Homefinance.
Woonruimte = leefruimte
We raken niet uitgepraat over de oververhitte woningmarkt. Huizenprijzen die nog steeds verder door het dak gaan door opnieuw dalende hypotheekrentetarieven. Veel experts waarschuwen al een tijdje dat de woningmarkt totaal ontspoort. Hoe kan het bestaan dat ondanks dat de ongerustheid toeneemt nog altijd puur misdadige prijzen worden gevraagd voor woonruimte. Let wel, ik schrijf nu WOONRUIMTE voor alle duidelijkheid maar even met hoofdletters. In wat voor tijd leven we eigenlijk? We praten over leefruimte voor gezinnen en starters die recht hebben op een menswaardig bestaan en willen beschikken over huisje, boompje, beestje en een paar koters voor de pensioenvoorziening van de huidige generatie. Zonder jonge aanwas raken de pensioenpotten een keer leeg. Hoewel een ander verhaal is mede om die reden een oplossing voor de huidige woningmarktcrisis dringend noodzakelijk.
Dichtbij de onderwereld
Het is toch werkelijk crimineel om voor een tussenwoning met 3 slaapkamers een vraagprijs te hanteren van soms ruim meer dan een half miljoen euro in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en andere ‘criminele steden.’ Ik durf hier echt het woord crimineel te gebruiken. Heel toevallig zijn het de steden met de hoogste criminaliteitscijfers waar de hoogste prijzen worden gevraagd voor een woonhut. Bedreigingen onder drugshandelaren, steekpartijen onder ontspoorde jongeren, af en toe een schietpartij en zelfs de meest heldhaftige misdaadjournalist P.R. de V. werd omgelegd in onze hoofdstad. Laat dit even doordringen. In steden met ‘verborgen’ geweld willen mensen nog het meest betalen voor een onderkomen. Is dat toeval of juist geen toeval. Is het de onderwereld? Oké, je kunt overdag nog zonder kogelwerende kleding en ongeharnast door de grachtengordel lopen of een rondvaart doen zonder overhoop te worden geschoten. Zou het ’s nachts niet meer proberen. Desondanks blijft wonen in de grote steden kennelijk aantrekkelijk. Maar voor wie, zo vraag ik mij af. Wie neemt het risico van een vergisontvoering, verdwaalde kogels of een forse prijsdaling van je minipaleis op de koop toe.
Crash-in-wording
Dat een forse crash in de woningmarkt aanstaande is, daar kun je op wachten natuurlijk. Het is nooit anders geweest in de Nederlandse huizenmarkt die evenals andere markten sterk beïnvloed wordt door mondiale economische ontwikkelingen. Na de kredietcrisis in 2009 gingen de prijzen fors omlaag om vanaf 2014 weer te gaan stijgen. En hoe! De stijging van de huizenprijzen ging parallel met de dalende hypotheekrentetarieven maar werd ook beïnvloed door bevolkingsgroei. Ook kwam daar de stikstofcrisis bij, ten gevolge waarvan minder woningen werden gebouwd. Ongelukkiger kun je het niet bedenken. De nare gevolgen voor onze jongste generatie heb ik al uiteen gezet in mijn vorige column. De ramp is niet te overzien als er een kredietcrisis zou uitbreken die vergeleken met die van 2009 veel meer schade zal aanrichten vanwege de recordhoge particuliere schuldenberg hier in Nederland. Financieel onderzoeksjournalist Arno Wellens heeft in zijn nieuwste video nog eens haarfijn uitgelegd hoe groot de risico’s op dit moment zijn. Aan de hand van het grafiekje hieronder valt heel duidelijk te zien hoe extreem de situatie op de woningmarkt momenteel is.
Bron: video Arno Wellens
Iedereen straatarm
In 1990 betaalde iemand met een modaal inkomen van € 19.059 een bedrag van € 73.900 voor een gemiddelde woning in NL. Slechts dertig jaar later in 2020 betaalde Jan Modaal met een inkomen van € 36.000 een bedrag van € 335.000. Dat is bijna 10 x zoveel dan in 1990. Het is bijna onvoorstelbaar dat de prijzen nog verder stijgen terwijl de meeste inkomens maar weinig bewegen vanwege de coronacrisis. Sommige mensen zien de huidige woningmarktcrisis echter als een luxe crisis. Dat zijn veelal de senioren met eigen woning zonder of met een resthypotheek. Ze rekenen zich steenrijk maar worden straatarm. Ze gaan meer betalen voor de onroerende zaakbelasting, de inkomstenbelasting en de waterschapheffingen die afgeleid worden van de jaarlijks stijgende WOZ-waarde. Ik zou nog kunnen aanvullen de hogere milieuheffingen, energiebelasting en nog wat andere ongemakken die ons staan te wachten als een nieuw kabinet zich gaat buigen over de nieuwe Rijksbegroting voor volgend jaar. Of zullen we gokken op een mislukte formatie en straks opnieuw naar de stembus lopen. Ik word nu al moe van de gedachte hoeveel partijprogramma’s ik dan weer helemaal opnieuw moet bestuderen.
GW
Opnieuw naar de stembus? Weknee. Het politieke kartel heeft het vakantiereces goed besteed. Door in achterkamertjes een degelijke coaltie te smeden. Rutte en Kaag zijn de voortrekkers en dat willen en zullen ze ook blijven.
Waarom ook niet? ’t Gaat prima met de natie: voor het eerst in 50 jaar zijn er meer vacatures dan werklozen!!
We hoeven niet naar de stembus. Hoe langer ze demissionair door regeren des te langer kunnen ze niet naar huis gestuurd worden en doen wat ze willen. Voor Rutte en Kaag is dit het politieke walhalla. “Nu hebben we eigenlijk meer macht” zei Rutte dan ook. Of ze wachten tot vlak voor een financiële collapse en dan zal het zo’n zootje worden dat ze zeggen dat een wereld regering of desnoods Europa toch echt de enige oplossing is. The Big reset van Schwab zal dan een feit zijn en Rutte en Kaag zijn daar tenslotte dikke vriendjes mee.
Als ik de prijs van een gem huis in 1990 in goud vergelijk met de prijs van een huis in 2021 dan zien we dat huizen eigenlijk niet veel duurder zijn geworden.
https://sdbullion.com/gold-prices-1990
In 1990 ca 400 usd voor een ounce, anno 2021 ca 1780 dus ca 4.4 x gestegen is
de goud prijs.
In 1990 een gem huis E 73900 x 4.4 maakt ca E 325000.
Wat zo frappant is dat het gem salaris zo achtergebleven is. Vandaar dat er zoveel twee verdieners zijn anders valt een huis eigenlijk niet meer te kopen.
Daar goud echt geld is kunnen we wel stellen dat de gulden/euro gewoon flink in waarde zijn gezakt tov goud en vaste waarden. Dus ik verwacht in Nl eigenlijk geen huizen crash en wel om de volgende redenen: nog steeds massa immigratie, duurdere grondstoffen, verdere ontwaarding euro, krapte op huizenmarkt etc, etc.
Helemaal mee eens. Ik zeg ook altijd tegen mensen die opscheppen met hoeveel hun huis meer “waard” geworden is dat het nog steeds dezelfde hoopje stenen is, en dat slechts het geld minder waard is geworden.
Overigens verwacht ik wel een huizen crash omdat op een bepaald punt er gewoon niet genoeg kopers zullen zijn die deze absurde prijzen kunnen of willen betalen, en dan houdt de muziek vanzelf op met spelen. Vooral in een markt waarin veel beleggers met een onbeperkte hoeveelheid geld actief zijn is dit het geval. Zij moeten nog steeds de huur kunnen vangen die nodig is om om hun aankoop rendabel te maken. Eens dat ze merken dat dit niet het geval is rennen ze met z’n allen tegelijkertijd naar de uitgang en dan heb je de crash.
Ik denk ook dat we naar vraag en aanbod moeten kijken. Als straks een groot aantal baby boomers overlijdt (zowel man als vrouw), dan komen er weer veel huizen op de woningmarkt.
Vrouwen worden gemiddeld 83, dus 45 + 83 = 2028. Weet niet hoeveel jaren in verpleeghuizen doorgebracht worden… Met name in krimpregio’s in Nederland zou dat wel eens tot prijsdalingen kunnen leiden. De immigranten kunnen wel heel veel geld lenen / schulden maken om de economie vlot te trekken, maar zij kopen liever in eigen land dan in Nederland. Druk op sociale woningbouw blijft immens. Ik denk dat dus toch bij sommige typen huizen er een behoorlijk aanbod gaat komen. Bovendien geldt dat straks ook voor huizen die niet meer aan de isolatienormen / van het gas af voldoen… Die dalen denk ik ook in prijs.