Mijn laatste deel van dit drieluik, of hoe je mijn kladderachtige omschrijving van de meest grillige economische situatie ooit maar wil omschrijven. Je krijgt er geen hoogte meer van. Ik steun op een aantal pijlers waarmee ik tracht een analyse te maken van de huidige economische situatie en de toekomstige. De coronapandemie wordt nauwlettend gevolgd door 17 miljoen virologen zoals vaak gekscherend de NL-bevolking wordt genoemd.
17 Miljoen meningen
Iedereen heeft er een mening over. Hetzelfde zien we met de voorspellingen van de economische ontwikkelingen. 17 Miljoen Nederlanders hebben daar een mening over. Die gedachten lopen net zover uiteen als de meningsverschillen over corona. Is het fake of is het een echte pandemie. De ene helft schaart zich achter de opgelegde coronabeperkingen en de andere helft heeft er moeite mee. De helft van de helft is het niet eens met de opgelegde beperkingen en begint zich te weren in demonstraties.
Weerstand groeit
De weerstand tegen de overheidsmaatregelen groeit. Ach ja, wat wil je, als in een grote kerk een dienst wordt gehouden met 600 kerkgangers, dan is het wrang om te constateren dat een voetbalwedstrijd in de open lucht zonder publiek moet worden afgewerkt. Zelfs bij de kleine amateurclubs. Hierover is nu veel lawaai, ook in de politiek. Zo zijn er steeds meer restricties die onvrede opwekken. Worden er illegale feesten georganiseerd waar de politie ingrijpt en durven families hun verjaardagsfeestjes niet meer te houden waar sommigen best wel verlangend naar uitkijken. De impact hiervan wordt onderschat. Maar deskundigen die de overheid adviseren vinden op hun beurt weer dat wij de pandemie onderschatten. Nu staat de winter voor de deur en neemt de angst voor overvolle ziekenhuizen met de dag toe. Spannende tijden.
Steun van de overheid
Dat is dus wat corona doet. Daarnaast is er grote twijfel over onze economie. Waar gaan we heen als we massaal consuminderen. Als straks bedrijven omvallen die geen overheidssteun meer ontvangen. Als er massaal werknemers worden ontslagen zoals momenteel in de VS volop gebeurt. Insiders weten dat de maatschappelijke ontwikkeling in de VS met enige vertraging wordt gevolgd in Europa. Heeft te maken met de economische verbondenheid van westerse economieën en met de stimuleringen van centrale banken, de FED in de VS, en de ECB in de EU. Behalve de stimuleringen van centrale banken, waarvan het geld grotendeels terecht komt bij de elite, wordt de bevolking in de westerse economieën voor een groot deel onderhouden door de tijdelijke overheidssteun aan bedrijven en ondernemers. Hiermee hopen we de economische neergang te overwinnen. Heel vreemd dat ondanks alle beperkingen in bewegingsvrijheid de economische bedrijvigheid nog volop door gaat. Ondernemers worden zelfs weer positiever in hun vooruitzichten en denken de crisis te overleven. De wens is de vader van de gedachte.
Grote EU-plannen
Waar men echter aan voorbij gaat is de enorm opgelopen mondiale schuldenberg. Veel overheden en bedrijven hebben zich al voor de pandemie tot over hun nek in de schulden gestoken. De schuldacceleratie sinds corona is onvoorstelbaar groot. Maar de rente is onvoorstelbaar laag, zo roepen beleidsmakers. Dus moet je er nu bij zijn, voordat het geld weer duurder wordt. Exact! Voordat de rente weer oploopt! Hierbij vergeet men een belangrijk punt. De wereld zit in een grote transitie. De overgang naar een het nieuwe groene tijdperk. Er komen erg veel dingen samen op het verkeerde moment. Je zou zeggen op het juiste moment omdat lenen goedkoper is dan ooit. In de overgang naar een nieuw gas- en kolenloos tijdperk waarin enorme investeringen in groene energie zijn gepland door onze eigen Frans Baardmans, de EU-commissaris die de EU-Green Deal heeft geïntroduceerd. Kost zomaar 1 biljoen. Daarnaast ligt er een plan voor het coronanoodfonds van 750 miljard! Dat wordt geleend en kost geen drol. Dit zijn EU-plannen waarvoor de lidstaten enorm moeten bijdragen. De één wat meer dan de ander. Zal wat worden als straks begrotingen van de lidstaten gierend uit de klauw lopen. Wie gaan die tekorten betalen? Zoete lieve Gerritje?
Ambtelijke oplossing
Mooi niet. Net zoals iedereen in de EU zal ik hinder ondervinden van een krimpende economie. Als straks de tekorten worden afgewenteld op de belastingbetalers. Niet alleen de overheidstekorten maar vanaf 1 januari 2021 de tekorten van de Nederlandse gemeenten die schreeuwende tekorten zien. De Rijksoverheid leent zich suf op de kapitaalmarkt. Positieve analisten vergeten dat de bevolking vanaf volgend jaar wordt geconfronteerd met de tekorten bij lagere overheden en dat de aflossingsverplichting van de mondiale schuldenberg begint te knellen. Juist op een moment dat er flink geïnvesteerd moet worden in de “EU Green Deal” van Frans Baardmans. Er liggen veel investeringen op stapel die ook de economie overeind moeten helpen. Daar zijn EU-politici goed in. Mooie plannen maken, vervolgens laten uitwerken door de EC en het EP. Duizend ambtenaren die hun adviezen toevoegen en dan ligt daar een complex plan die de wereld gaat redden van de klimatologische ondergang. Kost wat, maar dan krijg je ook wat. Vergeten we even een financieel debacle door de schuldcumulatie. Ho wacht even, we hebben zoveel adviserende ambtenaren, die komen wel met een oplossing. Toch?
Deltaplan schuldenberg
Jawel, een dringende wens om ons te verlossen van de schuldenberg. De oplossing daarvoor weet ik ook wel. Ben ook ambtenaar geweest en heb gezien hoe makkelijk het is om van schulden af te komen die niet meer zijn op te brengen. Nou ja, makkelijk is al te makkelijk gezegd. Maar het kan. Met enige inspanning en wat pijn lijden. Er bestaat zoiets als schuldhulpverlening waarbij een schuldenaar wordt ontdaan van z’n schuldeisers in een tijdsbestek van slechts 3 jaar. Er wordt een bewindvoerder aangesteld die de boel gaat ordenen. Na 3 jaar begin je met een schone lei. Ik stel voor dat de EU eerst met een schuldendeltaplan begint alvorens de EU-Greendeal in te voeren. Eerst een schuldbemiddeling, schuldafschrijving en een dwangakkoord. Klinkt eenvoudig en is het ook als alle schuldeisers akkoord gaan. Echter gaan we daarmee de mist in. Schuldafschrijving is een normale handeling bij de schuldbemiddeling onder particulieren en failliete ondernemers. Zoeken we het een niveau hogerop dan is het ineens een heel ander verhaal. Praten we over bedragen die voor een normaal mens niet zijn te bevatten. Gaan bankiers en centrale banken steigeren. Gaat hun verdienmodel naar de knoppen.
Robin Hood of Donald Trump
Hoe kun je het bedenken, een schuldbemiddeling op het niveau waar juist krediet een verdienmodel was. Toch ligt hier de enige oplossing. We kunnen niet doorgaan met schuldopbouw terwijl de schuldaflossing het BBP doet krimpen en die arme Koning Alex er als een berg tegen opziet om ons volgend jaar de Troonrede voor te lezen. Als het echt moeilijk wordt hebben we de echte helden nodig. Een soort van Robin Hood. Een soort Donald Trump die als een olifant door de porseleinkast wandelt. Iemand die niet past in de elitaire wereld van regenten die boven het volk verheven staan en ons kosten verslindende plannen voorleggen. Het volk betaalt wel, maar hoe lang nog. Daar kunnen we op wachten, maar wachten duurt lang. Laten we het uitstellen, zo wordt vaak gedacht in de politiek. Leg het neer bij de volgende generatie. Ach ja, wat mij betreft, mijn kinderen lezen mijn column toch niet.
GW
