Rehypothecation & ‘shadow banking system’

Rehypothecation is het proces waarin onderpand van de gever direct wordt gebruikt door een bank of “broker” om aan derde partijen uit te lenen. AIG, de grootste verzekeraar van Amerika, in de periode tussen 2000 en het begin van de crisis in 2008 massaal kredietverzekeringen (CDS) uitgeschreven op zo’n beetje elk financieel product. Dit werd echter niet gedaan vanuit een wolkenkrabbers in het hart van New York, maar vanuit één van de chiquere wijken in Londen.

Joe Cassano stond toen aan het roer van AIG’s financial products unit, AIGFP. Er werd gehandeld vanuit Londen zodat AIG uit het zicht bleef van de Amerikaanse toezichthouders. Zelfs dagen voor de val van de verzekeraar werden er nog massaal Credit Default Swaps verkocht door AIG FP. Toen het echter kwam tot het uitbetalen van deze verzekeringen, was AIG niet in staat om aan de verplichtingen te voldoen en moest de Amerikaanse belastingbetaler opdraaien voor het roekeloze gedrag van slechts enkele bankiers.

Begin december maakte de ECB bekend dat het “lossere criteria zou hanteren voor onderpand”, dit is eigenlijk gewoon code taal voor het feit dat er amper goed onderpand in het internationaal bankwezen te vinden is. Het is niet voor niets dat voor het eerst sinds tijden het “shadow banking system” (een infrastructuur achter het traditionele bankwezen die opereren buiten het zicht van de camera’s zoals hedgefunds,”money market funds en SIV’s) al een tijd lang aan het krimpen is. Banken maken dan ook steeds meer gebruik van het ELA, Emergency Liquidity Assistence. Dit geeft hen de gelegenheid om geld te lenen zonder dat er ook maar enig onderpand tegenover hoeft te staan.

Omdat goed onderpand bijna nergens meer te vinden is komt het originele “Rehypothecation” proces niet goed meer op gang, dit geldt voornamelijk voor de Verenigde Staten. In het Verenigd Koninkrijk, waar er geen limieten bestaan, wordt er zo nog handig gebruik gemaakt van de regels. Alle Amerikaanse banken hebben het recht verworven in contracten om geld van cliënten te gebruiken voor activiteiten aan de andere kant van de Atlantische oceaan. Hierdoor kan het zo zijn dat jouw geld waarvan je denkt dat het alleen in New York wordt gebruikt, ineens onder Engelse jurisdictie valt. Een goed voorbeeld hiervan is Lehman Brothers, de beroemde investment bank die failliet ging in September van 2008.

Het besluit van Hank Paulson, toentertijd Amerikaans Minister van Financiën, om de bank failliet te laten gaan had door het proces hierboven beschreven implicaties over de hele wereld. En aangezien veel landen pas geconfronteerd werden met het faillissement nadat het was uitgesproken, zie Christine Lagarde in de documentaire Inside Job, had het een wereldwijde chaotische uitwerking. Amerikaanse hedgefunds kwamen er achter dat hun bezittingen niet meer waren te vinden bij Lehman Brothers Inc, maar bij Lehman Brothers International Europe (LBIE).  Door diezelfde regelgeving werd duidelijk dat hun bezittingen al meerdere malen waren uitgeleend en hierdoor simpelweg waren verdwenen.

Deze vergelijking valt dan ook uitstekend te maken met MF Global. De overeenkomst die klanten tekenen met MF Global staat de bank dan ook toe om alle praktijken uit te voeren die hierboven beschreven staan: “You hereby grant us the right, in accordance with Applicable Law, to borrow, pledge, repledge, transfer, hypothecate, rehypothecate, loan, or invest any of the Collateral, including, without limitation, utilizing the Collateral to purchase or sell securities pursuant to repurchase agreements [repos] or reverse repurchase agreements with any party, in each case without notice to you, and we shall have no obligation to retain a like amount of similar Collateral in our possession and control.” Rien ne va plus, het geld is niet meer van u.

@RubenvdGun