Dreigt corona het lontje in het kruitvat van het monetaire systeem te worden? Eén ding staat vast: dit fenomeen manifesteert zich op een buitengewoon ongelukkig moment! Intussen verkeren de centrale banken in de hoogste staat van paraatheid. Of de deze week wederom out of the blue neerwaarts bijgestelde goudprijs als een signaal van deze paraatheid geldt, zullen we (zoals gewoonlijk) nooit zeker te weten komen! Dat de goudprijs van de huidige ontwikkelingen heeft geprofiteerd, is evident.
Goudprijs
De grootste angst is en blijft dat een snel oplopende goudprijs als barometer van het monetaire systeem het nog resterende vertrouwen in het papieren fiatsysteem verder erodeert met als eindresultaat garende rapen. Immers, het gaat nu om het om zeep helpen van het allerlaatste restje reële koopkracht. Volgens onderzoeker Dan Oliver van Myrmikan Capital is de huidige gouddekking minder dan 6% of een fractie van wat deze had moeten zijn gezien de huidige staat van de Fed’s balance sheet. Dit percentage daalt verder naarmate er opnieuw meer staats- en ander papier (dood geld) wordt opgenomen.
Risico’s
Voorts staan de bankbalansen met hun miljarden aan riskante leningen- en derivatenrisico’s met HSBC en Deutsche Bank voorop er allerberoerdst voor. Het corona fenomeen verschijnt dan uiteraard op een buitengewoon ongelukkig moment, terwijl de economische activiteit al zwakkere tendensen vertoonde en juist nu verder dreigt te verzwakken. Tenzij er snel een afdoende medicijn op de markt wordt gebracht, kan dit tij worden ingedamd. De signalen logen en liegen er in elk geval niet om:
Let vooral op de snelheid van de uitslaande naald van 51 een week geleden naar 22 op de schaal en intussen de 30 ruim gepasseerd. Dat de schade niet alleen tot Wall Street beperkt bleef, moge o.m. blijken uit de chart beneden.
Bloomberg meldde o.m.: ‘The number of NYSE-traded stocks that retreated in the past two days has been the highest of the almost 12-year bull market… and worst breadth since Sept 2000… The big banks have been clubbed like baby seals, crashing over 10% in the last 3 days…’
Niet ingeprijsd
Tekenend is dat de Baltic Dry Index, die de mondiale droge vervoersstromen optekent, sinds 2011 nauwelijks meer enige opleving heeft laten zien. Nu zijn we sinds 2008 wel aan het een en ander gewend geraakt maar deze beelden roepen weer soortgelijke herinneringen op. Let wel: in dit geval was/is corona de oorzaak als gevolg van het feit dat de markten de negatieve gevolgen ervan nog niet echt hadden ingeprijsd. Naarmate het virus verder om zich heen slaat, zal dat in de eerste plaats effect hebben op de economie, waarvan de beurs de neerslag vormt. Ongetwijfeld zal het een enorme krachttoer voor de financiële beleidsmakers worden om “dit schip” nog enigszins op koers te houden.
Dekking
Op enig moment, ongeacht of dit gedurende deze of de volgende paniekgolf plaats vindt, zal de markt ontdekken dat het dweilen met de kraan wijd open is en dat veel van het verdiende maatschappelijk vermogen in de val zit van non-cash malafide investeringen. De belastinginkomsten zullen ongetwijfeld sterk terugvallen, terwijl het vermogen van de centrale banken ‘next-to-nill’ is gebleken. Dit vormt de ‘trigger point’ voor goud om alle barrières te doorbreken, waarmee de monetaire beer los is!
Crisis
Het is wellicht goed nog even in herinnering te roepen dat de gemiddelde gouddekking ten tijde van de “Great Financial Crisis in de jaren ’30 nog altijd ruim 50% was tegen thans <6%! Met de thans uitstaande schulden zullen we bij een dergelijke dekking dus minstens op tien maal de huidige voorraad goud moeten uitkomen. Afgezien van het prijsplaatje moet je je afvragen waar al dat goud zo snel vandaan moet komen?
Wijsheid
Na de crashes van voormalige ‘empires’ op soortgelijke wijze refereert de huidige toestand sterk aan een uitspraak van Will Durant, bekend van zijn indrukwekkende civilisatiestudies:‘despite the tremendous growth in knowledge over 5,000 years, wisdom has little changed’. Kennelijk zet ook hij grote vraagtekens bij een bevredigende afloop van de mêlee aan uitdagende problemen – klimaat, habitat, voedselketen en monetair systeem – waarvoor we ons anno 21e eeuw gesteld zien. Die uitdaging kunnen en mogen we niet langer bij ons nageslacht neerleggen. Hoe meer uitstel en vertraging, hoe hoger en pijnlijker de rekening! Robert Broncel
Ondanks de renteverlaging in de VS met zelfs een half procentpunt daalde de Dow Jones na een heftige sessie met bijna 3 procent. Er heerst dus grote twijfel bij beleggers over het effect van de renteverlaging. En beleggers houden niet van onzekerheid. Ben zeer benieuwd hoe de beurzen in Europa de komende dagen reageren na 2 dagen met abnormale koersstijgingen. Er zijn duidelijk tekenen van paniek. Men wacht nu op de maatregelen die de ECB denkt te gaan nemen. Renteverlaging lijkt bijna niet meer voorstelbaar. Nog meer negatief werkt vernietigend. Dan maar opkopen slechte leningen van bankbalansen misschien. Hadden ze al eerder moeten doen want de bankaandelen in Italië gingen vandaag(3 mrt 2020) met donderend geraas onderuit.
Wat centrale banken ook proberen, het zal niet helpen. Monetair beleid kan een virus nu eenmaal niet genezen. Er is sprake van een aanbodschok en tegelijk een vraaguitval. Om het nog erger te maken moeten we niet vergeten dat de mondiale schuldenberg groter is dan ooit. Deze kredietberg gaat dus enorm drukken op het BBP als het nationaal inkomen door economische krimp gaat dalen. Zo zijn er nog wat andere kwaaltjes zoals protectionisme, handelsoorlogen en de momenteel hevig ontregelde globalisering die een flinke duit uit het zakje halen. In plaats van in het zakje doen. Een recessie kan onder deze omstandigheden makkelijk uitdiepen naar een depressie.
Op https://www.ad.nl/economie/economie-en-beurs-krijgen-opnieuw-tikken~aeda7930/ “Economie en beurs krijgen opnieuw tikken” lees ik dat de Europese Commissie minder streng op begrotingstekorten van landen zal letten. Ook wel verstandig, want zo’n virus is een natuurramp.
Op https://www.rtlz.nl/business/video/5042706/wekelijks-gesprek-met-de-minister-van-financien-aflevering-7 “Hoekstra: gevolgen coronavirus kunnen ‘zeer substantieel’ zijn”.