Het moment voor het ophogen van de noodfondsen zou weleens op het juiste tijdstip kunnen komen voor Europa. We lieten al eerder weten dat niet Italië, maar Spanje tegenwoordig de grootste zorg is voor Europese leiders. Vrijdag maakte de Spaanse regering, onder leiding van de nieuwe rechtse premier Rajoy, de nieuwe bezuinigingsronde bekend. Met deze bezuinigingen, van maar liefst 27 miljard euro, moet het Europese doel voor 2012 alsnog gehaald worden. Het gaat om een uitgebreid pakket aan maatregelen, waaronder bevriezing van salarissen voor ambtenaren en het terugdringen van budgetten van ministeries met 16,9%.
“We hebben hier te maken met uitzonderlijk moeilijke omstandigheden”, aldus Vice-premier Soraya Saenz de Santamaria. “Dit is het moment voor uitzonderlijke maatregelen om uitgaven te verlagen en structurele hervormingen door te voeren, zodat de economie weer zal groeien en banen worden gecreëerd”, vervolgt zij. Economen betwijfelen echter of de huidige beslissingen voldoen aan de wensen uit Brussel. Premier Rajoy moest vorige week nog in Brussel komen om zijn budget van 2012 te bespreken. Hij liet weten te werken aan het tekort over 2012. Het gaat om het terugdringen van het tekort van 8,5% naar 5,3%. Een helse opgave.
De stakingen van afgelopen donderdag laten zien dat de eigen bevolking de bezuinigingen zeker niet zien zitten. Tienduizenden Spanjaarden gingen in Madrid de straat op om tegen de voorgenomen bezuinigingen te protesteren. In Barcelona liep het zelfs uit op een clash tussen demonstranten en de politie. Burgers zien de bui al hangen nu de nieuwe bezuinigingsronde ongetwijfeld voor nog meer werkloosheid en minder inkomsten zal zorgen. De werkloosheid die nu al rond de 23% ligt is het hoogste percentage van Europa. De helft van de Spaanse jongeren zit zonder baan. De vraag is dan ook gerechtvaardigd of je de toch al erg zwakke Spaanse economie niet kapot bezuinigd met deze nieuwe maatregelen.
De rede van de stijging van de 10jarige rente lijkt ook niet zozeer te zitten in de financiën van het land, maar eerder in de groeiende onzekerheid over de stabiliteit van de banken, vastgoed en het groeiperspectief. De kredietverzekering (CDS) op Spaanse banken zijn de duurste van Europa en de VS, terwijl investeerders ook twijfels hebben over de waardering van de vastgoedportefeuilles van de banken. Wanbetalingen op leningen staan op het hoogste punt van de afgelopen 18 jaar. Hiermee komt de focus te liggen op de zeer uitgebreide portfolio van Spaanse banken met voor in totaal 1,8 biljoen euro aan vastgoed. Analisten denken dan ook dat er de komende tijd nog veel meer geld in de Spaanse banken gestoken zal moeten worden.
Het zijn echter niet alleen de banken die problemen hebben. Ook Spaanse provincies zitten diep in de schulden. De grafiek hierboven laat zien dat de schuldenbergenvan Spaanse provincies minimaal verdubbeld zijn in de afgelopen 5 jaar. Over de hele linie is de schuld van de verschillende provincies van 60 miljard euro in 2006 gestegen tot 140 miljard euro vandaag de dag.
Dit is echter niet het enige probleem. Op Madrid na hadden bijna alle grote Spaanse provincies een hoger tekort dan verwacht. Een zo mogelijk nog belangrijke zorg is de korte termijnduur van de schulden. De grafiek hieronder laat de herfinancieringsbehoefte zien van de Spaanse regio’s, waarbij wordt geïllustreerd hoeveel er in de komende 2 jaar moet worden opgehaald.
De voornaamste kopers van regionale schuld zijn de al in moeilijkheden verkerende Spaanse banken. Dit is eens te meer het bewijs van de besmetting van de schuldencrisis. Het hele Spaanse financiële stelsel kampt met schuldenproblemen. Met de interconnectiviteit tussen regionale schulden, de huizenmarkt en het bankenstelsel zal de Spaanse overheid de komende tijd waarschijnlijk nog banken en leningen moeten nationaliseren en garanderen om de crisis te bezweren.
Deze foto, dit plaatje, heb ik al diverse keren gezien.
Kijk als een domino effect zo gaat, valt het allemaal nog wel mee. Met andere woorden, we hoeven ons geen of weinig zorgen te maken. 🙂
De EU komt zeker in de problemen als de banken een spel hebben verzonnene om te cashen op de dalende waarde van de spaanse staatsobligaties. Dat spel zagen we ook met Italie.
27 miljard. Dat is bijna drie keer zoveel als we in Nederland moeten wegpoetsen. Ga er maar aanstaan. Niet zo gek dat er massa stakingen en protesten zijn. Die worden pas grimmig als de prijzen gaan stijgen. En dat gaat eens gebeuren door de QE.