100 Miljoen blijft liggen! Onlangs verschenen berichten in de diverse media dat een ongelofelijk aantal mensen(450.000) hun recht op toeslagen laten liggen. Een bedrag van 100 miljoen blijft liggen op de plank bij de Belastingdienst. Je zou haast denken dat het zo goed gaat in ons welvarende polderlandje dat je het toeslagensysteem beter kunt afschaffen. Echter is niets minder waar, veel mensen kunnen absoluut niet zonder.
450.000 Mensen vragen niets aan
Er zijn honderd duizenden huishoudens die daadwerkelijk een bedrag tussen de 200 tot 800 euro per maand aan verschillende toeslagen ontvangen. Dan reken ik de kinderopvangtoeslag niet eens mee omdat daar hoge opvangkosten tegenover staan en er dientengevolge meer sprake is van een specifieke tegemoetkoming. Een belangrijk deel van onze samenleving heeft een modaal of beneden modaal inkomen. Gezien de hoge levensstandaard in onze ‘welvarende’ verzorgingsstaat, waarin we voor alle voorzieningen een hoge prijs betalen kunnen zelfs mensen met een inkomen boven modaal niet altijd rond komen. De aanvullende inkomensafhankelijke toeslagen zijn daarom bitterhard nodig. Maar waarom laten dan maar liefst 450.000 mensen hun toeslagen liggen?
Zware belasting voor Belastingdienst
Het antwoord daarop durf ik wel te geven en redelijk onderbouwd vanwege mijn bevindingen uit mijn actieve diensttijd bij de Belastingdienst. In wat oudere columns heb al eens aangegeven moeite te hebben gehad met het toeslagensysteem als zodanig. Een systeem wat is bedacht doorde politiek en voor de uitvoering is neer gelegd bij de Belastingdienst. Een overheidsinstelling die goed was in het innen van gelden voor de schatkist. Toen in 2006 de Belastingdienst via een secundaire administratie ook bedragen moest gaan uitkeren betekende dat een flinke extra belasting voor de Belastingdienst. En daarmee bedoel ik geen heffingen.
Belastingplicht naast toeslagrecht
Als je van een belastingplichtige toeslaggerechtigde(huuhh?) bedragen moet innen aan bijvoorbeeld inkomstenbelasting en daarnaast bedragen gaat uitbetalen aan toeslagen dan lopen er 2 geldstromen langs elkaar heen. Ja hoor, je kunt naast een belastingplichtig persoon ook toeslaggerechtigde zijn. Hoe lastig wordt het dan als je van dezelfde persoon teveel betaalde belasting gaat teruggeven en teveel uitbetaalde toeslagen moet terugvorderen? De verrekeningen tussen 2 geldstromen, met vaak tussentijdse herberekeningen, leidt nog altijd volop tot misverstanden. Dat hebben veel collega’s en ondergetekende geweten.
Opgewonden standjes
Het kost namelijk veel tijd om een opgewonden gedupeerde uit te leggen hoe het precies in elkaar steekt. Vaak lagen er meer dan 10 blauwe(fiscaal) en witte(toeslagen) enveloppen op mijn bureau. Met daarnaast een pakje met 10 papieren zakdoekjes. Deze betaalde ik overigens helemaal zelf omdat ik deze ook zelf gebruikte. Voor mijn snotneus dan. Het huilen had ik al afgeleerd. Wat ik hiermee wil zeggen is dat het toeslagensysteem een dramatisch wangedrocht is door de ingewikkeldheid. Toeslagpartnerschap, fiscaalpartnerschap, scheidingen enzovoort. Meestal is uw echtgenoot of levenspartner uw toeslagpartner. Maar ook een inwonend familielid kan uw toeslagpartner zijn. Voer je een gezamenlijk huishouden met wat studenten dan kan het slim zijn om af en toe eens van partner te wisselen, afhankelijk van eventuele inkomsten of bijverdiensten.
Wie is mijn partner?
Is toevallig Truus je geliefde dan krijg je later de grootste heibel als je geliefde jouw persoonlijk gerichte brief van Belastingdienst/Toeslagen openscheurt en ziet dat niet Truus maar Tea als toeslagpartner staat vermeld. Kan allemaal natuurlijk als je niet getrouwd bent en een meerpersoons studentenhuishouding voert. Of wat voor leefgemeenschap dan ook. Zal niet de enige keer zijn dat een toeslagpartnerschap een liefdesrelatie verstoort. Hoe ver zijn we doorgeschoten met ons toeslagensysteem?
Formulierenangst
Een ander probleem is de angst bij veel mensen om een onjuiste aanvraag in te dienen. Veel mensen hebben een formulierenangst opgebouwd door de oneindige hoeveelheid brieven die er ’s avonds op de mat lagen. Vaak het gevolg van een definitieve afrekening met verrekening van teveel ontvangen voorschotten. Kom je thuis van een dagje hard werken en moet je je nog verdiepen in die ambtelijke taal. Een tekst proberen te begrijpen die met een berekening uitlegt dat je na wat verrekeningen onder de streep wat moet betalen. Of andersom, kan terug ontvangen.
In de problemen
Hoe dan ook, het is voor veel mensen een spannend moment om brieven van de Belastingdienst te openen. Ik durf te beweren dat onze overheid er flink aan heeft bijgedragen om formulierenangst te kweken bij een groot publiek aan de onderkant van onze samenleving. Veel mensen zijn daardoor in de problemen geraakt en bij schuldhulpverlening terecht gekomen. Zonder twijfel slachtoffers van een door en door complexe wet- en regelgeving.
Venten met belastinggeld
De twijfelaars zijn afgehaakt en vragen geen toeslagen meer aan. Dat zijn er met die 450.000 schrikbarend veel. Hoeveel signalen moeten er nog afgaan voordat politiek Den Haag wakker wordt. Een Belastingdienst die in problemen is geraakt door een veelheid aan ingewikkelde wet- en regelgeving die zelfs een deel van onze samenleving in financiële problemen heeft gebracht. En dan al diegenen die uit angst niets durven aan te vragen en gewoon hun geld laten liggen op de plank bij de Belastingdienst. Gekker kun je niet bedenken. Een overheidsdienst die loopt te venten met belastinggeld wat als toeslagen de andere kant op moet.
Het kan veel eenvoudiger
Er zijn wat politieke partijen die roepen dat het eenvoudiger kan. Duurt wel erg lang voordat men in het Haagse pluche wakker wordt. De echte oplossing weet ik wel. Heel simpel. Zorgtoeslag er af, zorgverzekeringspremies naar beneden. We hebben toch de inkomensafhankelijke ZVW-premie nog? Deze is procentueel en dus naar draagkracht. Huurtoeslag er af. Huren sociale sector omlaag. De miljarden aan huurtoeslag rechtstreeks verdelen onder de woningbouwcoöperaties. Kindgebondenbudget overdragen naar de SVB en toevoegen aan de Kinderbijslag.
Inkomenspolitiek
Inkomenspolitiek kun je bedrijven via de inkomstenbelasting. Heel eenvoudig, met het schijventarief als draagkracht element. De heffingskortingen misschien ook maar afschaffen; gewoon in het kader van de eenvoud. Kan het schijventarief voor de loon- en inkomstenbelasting een flink stuk naar beneden. De inkomstenbelasting afschaffen voor iedereen in loondienst, uitkeringsgenieters en gepensioneerden. Loonheffing wordt dan eindheffing. Geen gedoe meer met afrekenen via voorlopige en definitieve aanslagen inkomstenbelasting.
Aangifte alleen voor ondernemers
Alleen de ondernemers doen nog aangifte. Scheelt ook weer wat ambtenaren. Of beter nog, zet ze in voor begeleiding in het fiscale onderdeel van de administratie bij ondernemers. Geen boekenonderzoek achteraf maar bijsturing in de actualiteit. Toezichthouders dus. Kan de ondernemer zijn spaarzame tijd steken in datgene waar hij goed in is.
Koopkrachtverbetering
Wat ik hiervoor beschrijf klinkt als een ordinaire belastingverlaging maar leidt natuurlijk wel tot koopkrachtverbetering. Veel netto inkomens van lagere loonschalen en uitkeringstrekkers gaan dan omhoog maar minder dan de afgeschafte toeslagbedragen. De inkomensval van deze inkomens kan worden opgevangen door de onderste schijf van het huidige schijventarief extra te verlagen. Voer naast de vereenvoudiging een algehele belastingverlaging in. Door de koopkrachtverbetering zullen de omzetten in detailhandel, MKB enzovoort stijgen en dientengevolge ook de omzetbelasting.
Minder belasting en toch meer belasting
Uiteraard brengen hogere winsten bij het MKB meer inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting in het laatje. Dit alles compenseert voor een deel de lagere opbrengst uit de loonbelasting. En wat te denken van de lagere bruto loonkosten voor onze werkgevers. Verbetert direct de concurrentiepositie t.o.v. buitenlandse productie, dus meer export, meer binnenlandse productie, meer werkgelegenheid en minder werkloosheid. De allermooiste optelsom in een tijd van een neergaande economie. Ik zou zeggen direct doen.
Kan ik helpen?
Omdat “mijn” belastingvereenvoudiging veel politiek geharrewar met zich meebrengt en de toeslagen daardoor niet zomaar zijn afgeschaft plaats ik voor de twijfelaars en angsthazen onder jullie hier de link naar deze eenvoudige rekentool. Indien u na gebruik van de tool toch nog een gevoel van onzekerheid hebt dan bied ik als ervaringsdeskundige graag mijn hulp aan. Kosten? Ongeveer het bedrag aan toeslagen wat u zult ontvangen. Ik bedoel maar. Adviesbureaus, boekhouders en administratiekantoren hebben er een leuke boterham aan. Ze helpen u graag. Dat is waar we goed in zijn in ons kleine polderlandje. Het belastinggeld als een carrousel rond laten tollen zodat iedereen een graantje mee kan pikken. En daarom vrees ik dat “mijn” vereenvoudigingsvoorstel het weer niet haalt.
GW
Het is gewoon idioot dat zo’n bedrag op de plank ligt te kraaien, terwijl rechthebbenden misschien elke stuiver om moeten draaien.
Door een integrale toepassing van de gegevensverwerking bij overheden en diensten zouden de ins en outs van elke burger bekend moeten zijn, zelfs bij de Belastingdienst.
Het toekennen van een tegoed/toeslag hoeft daarom niet afhankelijk te zijn van de aanvraag door rechthebbenden, die daartoe vaak niet in staat (of onwetend) zijn, maar kan volledig geautomatiseerd gebeuren, zodat iedereen ‘vanzelf’ krijgt waarop hij recht heeft en geen geld ‘onafgehaald’ blijft liggen.
Het is vooral en nog steeds de onuitroeibare ambtelijke ‘eilandjesmentaliteit’ in dit land die de versnippering, verspilling, misinformatie, onrecht en falende controle in de hand werkt.
Citaat: “zodat iedereen ‘vanzelf’ krijgt waar hij recht op heeft en geen geld ‘onafgehaald’ blijft liggen.” M.a.w., je hoeft er niets meer voor te doen. Op deze manier laten we nog altijd belastinggeld erg makkelijk rondtollen. Ik zou er voor kiezen om de fiscale complexiteit er uit te halen. Kiezen voor de eenvoud met flink lagere tarieven en, zoals ik aangaf, lagere huren sociale sector en lagere zorgverzekeringspremies(met lager eigen risico). Hierdoor minder banen bij overheid, advisering, accountancy. Er zijn andere sectoren waar dringend personeel nodig is. Omscholen dus. In de maakindustrie, installatietechniek, MKB enzovoort. Het echte werk met de handen en uiteraard de robot. Werken aan productie en innovatie en investeren in nieuwe winstgevende projecten. NL loopt achter met digitale innovatie en robotisering. De financiële sector, zoals advisering en accountancy, is te groot en heeft alleen baat bij de herverdeling van belastinggeld. We moeten dringend investeren in nieuwe banen en vooruit lopen op de handelsoorlog met de aflopende globalisering. Het is juist nu interessant om de verloren gegane maakindustrie, deze is vertrokken naar de lage lonen landen, in eigen land nieuw leven in te blazen. Dat moet met nieuwe technologie van de nieuwe economie 4.0. Kortom, investeren en innoveren in nieuwe productie. Niet ons (belasting)geld laten rondtollen. Dat maakt de samenleving lui. En niet vergeten dat robotisering welkom is in een land waar de beroepsbevolking krimpt.
Zo heeft iedereen wel ideeën hoe het anders zou kunnen, móeten, zelfs bij de overheid.
Alleen jammer dat er niets van terecht komt. We doen een plas en alles blijft zoals het altijd (sinds Napoleon) al was.
Topic (in mijn reactie) is hier een ‘practical joke’ met ‘omgekeerde bewijslast’.
Prima hoor, laat ze de boel maar vereenvoudigen. Maar omdat het belastingstelsel niet elk jaar op de schop kan worden genomen, ga ik uit van de huidige, bestaande regels.
De burger betaalt de hele rataplan van A tot Z, zonder daarbij enige rechtstreekse inbreng te hebben. Zijn verplichtingen zijn duidelijk. Mag hij dan a.u.b. ook verwachten dat hij duidelijk en ongevraagd geïnformeerd wordt over zijn rechten, c.q. zijn wettelijke vorderingen?
De burger is doorgaans niet ‘lui’, maar onwetend (dom) als het om zijn rechten gaat en meer dan eens krijgen we de indruk dat dit vooral zo moet blijven.
Met een ruime persoonlijke ervaring in zowel bedrijfsleven als overheid weet ik waar ik het over heb. Weet ik ook dat het in en vanuit de overheid schrikbarend schort aan eerlijke, onafhankelijke informatie en voorlichting aan de burgers en een echt integrale toepassing van de kostbare automatisering.
Wat adequate basisinformatie aan burgers en bedrijfsleven betreft zou een kijkje over de grens bij het Duitse ‘Ordnungsamt’ verhelderend kunne werken.
Nederland, beste Gerrit, is een goed land voor degenen die op eigen houtje (desondanks) de juiste weg weten te vinden of zelf werkzaam zijn bij de overheid.
Het is ronduit belachelijk dat er huur- en zorgtoeslagen nodig zijn, omdat anders lage inkomens hun huur en zorgpremie niet eens kunnen betalen.
Tijd om per direct de huur- en zorgtoeslag af te schaffen. Dan worden woningcorporaties gedongen om de huren te verlagen en de zorgtoeslag kan vervangen worden door een toelage, of een heffingsvermindering op je loon of uitkering.