‘Kicking the can down the road’, ‘buying time’, ‘uitstel van executie’. Terwijl de protesten in Athene gewoon doorgaan heeft de heer Juncker laten weten dat Griekenland waarschijnlijk een nieuwe bailout van Europa en het IMF zal ontvangen. Het was dat of het zaakje laten klappen. Maar aangezien de Europese banken (voornamelijk de Duitse en Franse banken) vuistdiep in het schuldpapier van Griekenland hebben belegd, is uitstel van executie vooralsnog de enige mogelijkheid. Eerder liet Leon Cornelissen, chief economist van Robeco, al weten dat hij de kans groot acht dat Griekenland voor 2012 te maken zal krijgen met een default.
Voor het tweede deel van de bailout van de EU en het IMF moet Griekenland wederom flink door het stof. Er zal zeven miljard euro extra moeten worden bezuinigd en dat betekent dat de belastingen nog verder moeten worden verhoogd en dat de Griekse overheid nog meer staatseigendommen moet gaan verpatsen. De Grieken zijn het er niet mee eens, vandaar de aanhoudende onrust in de straten van Athene. De Griekse opstandelingen hebben inmiddels het financiële ministerie ingenomen om hun onvrede over de nieuwe bezuinigingsmaatregelen te laten blijken. Ook halen de Grieken miljarden van hun bankrekeningen. Vorige week haalden bezorgde burgers in twee dagen tijd zo’n 1,5 miljard euro van hun spaarrekeningen.
En terwijl Griekenland wederom wordt gered door een Europees noodfonds, vliegen de downgrades je om de oren. Donderdag liet Moody’s weten dat de kredietwaardigheid van Griekenland fors naar beneden is bijgesteld tot een ‘junkstatus’. Er is volgens Moody’s 50% kans dat de Grieken de schulden niet meer zullen kunnen terugbetalen. De kredietwaardigheid werd teruggeschroefd van B1 naar Caa1, een dramatisch score voor een Europees land. Griekenland is nu even kredietwaardig als Cuba. Ja, u leest het goed. En ook de outlook van Griekse banken werden vrijdagochtend door Moody’s Investors Service onder handen genomen. De kredietwaardigheid van acht grote Griekse banken zijn verlaagd, in navolging van de downgrade van de Griekse overheidsschuld.
Hoeveel tijd er met deze nieuwe bailout wordt gekocht weet niemand. Een jaar geleden hadden ze waarschijnlijk niet verwacht dat ze een jaar later met nieuwe miljarden over de brug zouden moeten komen om Griekenland in de eurozone te houden. Ondanks de nieuwe bailout zal de herstructurering voor de overheidsschuld waarschijnlijk toch ooit gaan plaatsvinden en worden de miljarden nu in een bodemloze put gedumpt.
Ik kan me persoonlijk goed vinden in de visie van de hoogleraar financiële geografie Ewald Engelen. Griekenland is allang failliet, maar de EU probeert zo lang mogelijk een default uit te stellen, omdat dit funest is voor de Europese banken. Ewald van Engelen schrijft dinsdag 31 mei in de NRC Next, ‘Stop het Griekse piramidespel, laat de banken maar bloeden’. Daarin komt Ewald tot de volgende conclusie: ‘Ik zie voor Griekenland eigenlijk maar één uitweg: waardeer de staatsschulden af met tenminste 75% en laat Europese bankiers eindelijk eens bloeden voor hun eigen stommiteiten.’ De rente op twee-jarige Griekse staatsobligaties is wel licht gedaald door het nieuws van een tweede bailout. Waar Griekenland eerder 26% moest betalen is dat nu nog ‘slechts’ 24,5%. Griekenland blijft dus vooralsnog deel van de EU, maar net als vorig jaar is het uitstel van executie.
K. Dil
