Van paradigma naar paradogma/Debat is dood

De documentaire of docufilm is van de hand van Marijn Poels. Nederlander (geboren 1975) en onafhankelijk filmmaker. Een paradigma kennen we wel. Het is zoiets als een zienswijze, een soort model of theorie als we het goed hebben. Maar wat is een paradogma? We zochten het op maar tevergeefs. Dan kunnen we slechts veronderstellen dat het een term van eigen fabrikaat is. Die term bevat het woord ‘dogma’, en daarmee komen we al een heel eind. Een dogma kan voor velerlei staan en is meest vanuit religies bekend. Maar het is in ieder geval iets wat je als waarheid dient aan te nemen. Niet moet of mag onderzoeken. Een stugge aanname, iets waaraan zeker niet getwijfeld mag worden. Wanneer we deze definitie dan combineren met de betekenis van paradigma, komen we tot een soort van wereldbeeld dat, zoals dat in het Engels heet, is ‘set in stone’. In steen gebeiteld en voor eeuwig. Geen afwijken meer van mogelijk. Oef, en nu de docufilm zelf bekijken, minstens om te weten hoe ver we er naast zitten. Of misschien wel recht erop?

Debat is dood

Een korte samenvatting blijkt als introductie van de weergave op YouTube te staan. De première dateert trouwens van heel recent, op 11 juni 2020. Toepasselijker en meer welkom dan in deze tijd uitkomen is niet mogelijk! Temidden van verwarring en onbegrip en vooral extreme verdeeldheid. ‘Paradogma thematiseert de polarisering in onze westerse maatschappij en de demonisering van het andere geluid. Poels gaat op zoek naar antwoorden achter dit fenomeen dat het debat lijkt te verstikken en het volk te verdelen in links, rechts, goed of slecht’. Haha, dat klopt helemaal. Niemand luistert nog echt naar de ander. Er wordt meest gesproken voor eigen publiek en elk debat is volledig zoek. Er ligt ook een kloof tussen spreken en praten, zoals ook tussen horen en luisteren. Het moeten in de media ook vooral korte berichten zijn, hapklaar; snel geschreven en nog sneller gelezen. Dan gaan al gauw vluchtigheid en onzorgvuldigheid heersen. Want geen tijd voor gedegen research en grondig feiten checken. Titels gaan prevaleren op inhoud. Op televisie en radio idem dito. Oneliners dan vaak, vooral een uitdaging voor politici, van nature breedsprakerig. “U heeft dertig seconden en die gaan nù in”…

Communicatie

Tegelijkertijd is er veel tevéél ‘communicatie’. Maar dan van het verkeerde soort. Zovéél stemmen, zoveel geluiden. Vaak tegenstrijdige boodschappen en daar zit ook nog eens dat beruchte ‘fake news’ tussen. Vroeger hoorde je zelden wat, vernam je heel weinig. De moderne tijd van internet en (a)sociale media hebben voor een kakofonie gezorgd. Men praat (en roept) oorverdovend en continu, maar zegt weinig substantieels en beklijvends. Er is ook nooit tijd om ergens diep(er) op in te gaan. Zoveel willen we doen, horen, lezen, zien; en best nog tegelijkertijd. Communicatie is een vak. ‘Communicatie kun je ook leren’, zo merkte een lezer op biflatie.nl net nog op. Persoonlijk vind ik dat op Biflatie wel nog de tijd wordt genomen om dieper op zaken in te gaan. We zijn ook geen echte nieuwssite waar kort, staccato, het ene na het andere nieuwsfeit op verschijnt. Dan moet je eerder op Nu.nl zijn. De tijd dus om te luisteren naar onze lezers. Open te staan ook voor andere meningen. Wat u? Ook daarom hebben wij bewondering voor kanalen waar mensen, gasten, geïnterviewden nog hun zeg kunnen doen. Niet zeventien keer onderbroken worden ook. Zo noemen we volgende, waarvan we ook af en toe een uitzending tonen. De Bitcoin Show. Blue Tiger Studio. Cafe Weltschmerz. En De Nieuwe Wereld.

Trilogie

Verder nog maar nu met die intro op de docufilm. ‘Wie zich kritisch uitspreekt of vragen stelt over bepaalde vraagstukken wordt al snel weggezet als verdacht of gevaarlijk. Dat ondervindt documentairemaker Marijn Poels in zijn tweede documentaire Paradogma. Waarom eigenlijk? Poels gaat op zoek naar antwoorden achter dit fenomeen dat het debat lijkt te verstikken en het volk te verdelen in links, rechts, goed of slecht. Hoe vrij en liberaal is het westen eigenlijk en moeten we andere perspectieven negeren of juist omarmen? Een kritische en persoonlijke reis langs oeroude conflicten in een nieuwe tijd waarin wereldbeelden met elkaar botsen, en het vrije woord steeds verder onder druk lijkt te staan’. Nog even dit meegeven: ‘Vanaf eind mei tot aan september zal de complete trilogie van onafhankelijk documentairemaker Marijn Poels via het YouTube Kanaal van ON exclusief worden uitgezonden in het Nederlands’