Op 22 september was het voor “Die Union”, de combinatie uit CDU/CSU, groot feest. Samen hadden ze bijna de absolute meerderheid behaald in het Duitse parlement. De kiezers gaven in groten getale hun vertrouwen aan Angela Merkel en haar beleid. Een dag na de verkiezingen, lijkt het echter allemaal wat minder rooskleurig. De politici van de nu nog regeringspartij, de liberale FDP, hebben een enorme dreun te verwerken gekregen. Hun geknoei in beleidsmatige en personele zin is ongenadig afgestraft. Men haalde niet eens de kiesdrempel en verdwijnt nu geheel uit het parlement. Merkel is daardoor haar mede-regeringspartij kwijt en staat voor de moeilijke opgave om toch tot een goed werkbare regeringscoalitie te komen.
De SPD met lijstrekker Steinbrück
De socialisten hebben zich tijdens de verkiezingsstrijd behoorlijk afgezet tegen het beleid van de regering Merkel. Op vele gebieden wilden zij het echt heel anders gaan doen. Samen met die Grünen zouden zij een alternatief gaan bieden waar de kiezers geen nee tegen zouden kunnen zeggen. Een prachtig voornemen waar echter weinig of niets van terecht is gekomen. Ook De Groenen kregen van de kiezers een fikse draai om de oren en de SPD deed het veel minder goed dan Steinbrück en de zijnen hadden gehoopt.
Welke combinaties zijn er mogelijk?
Nu Merkel het net niet alleen kan doen, moet er een mederegeringspartij worden gezocht. Dat zoeken hoeft niet erg lang te duren omdat er maar weinig combinaties mogelijk zijn. U kunt ze zelf wel uittellen. Het is óf Merkel met één of meer van de rest óf Merkel aan de kant zetten en met de drie “Linkse Partijen” een regering vormen. Lastig daarbij is dat “die Linke” door de anderen, tot nu toe, min of meer als besmet, als „nicht regierungsfähig“ wordt aangemerkt. Maar u weet de politici zijn als kauwgum, nooit kan gemakkelijk we gaan het één keer proberen of het kan niet anders worden vertaald.
Vechtkabinet of zwart-groen?
Merkel, met haar 311 zetels heeft feitelijk gezien maar vier zetels nodig om tot een meerderheid te kunnen komen. Ik kan mij daarom niet voorstellen dat zij zit te wachten op de 162 zetels van de SPD met Steinbrück als vice-premier. Steinbrück zal ook niet enthousiast zijn. Regeren met de CDU/CSU zal leiden tot een dagelijkse strijd wat het beleid en de macht betreft. Als het misgaat, zullen de daaropvolgende verkiezingen vast niet leuk worden.
Die Alternatieve für Deutschland (AfD)
De media spreken meestal over de anti-europartij als men het over de AfD heeft. Met 4.7% van de stemmen heeft de AfD nét niet de kiesdrempel gehaald maar wel behoorlijk wat hoop gekregen dat dit in de toekomst wel zal gaan lukken. Met een fikse kans om straks in het Eu-parlement te komen ontstaat er zo ruimte waarin de onvrede van nogal wat Duitsers als het gaat om Europa en de Euro gekanaliseerd en geformaliseerd kan worden. Ontwikkelingen waar de nieuwe regeringspartijen duidelijk rekening mee zullen moeten gaan houden.
Hoe gaat het verder?
Allereerst zullen er in Duitsland wat politieke koppen worden gesneld. FPP chef Rösler en met hem kennelijk het hele, uit 54 personen bestaande, partijbestuur mogen niet meer langs start. Ook bij de groenen zullen er diverse personen met de kop op het hakblok moeten. Het vormen van een nieuwe regeringscoalitie zal vast en zeker het begin van een spannende Duitse Borgen serie worden. Zwart met groen, zwart met rood? Of toch rood-groen-paars? De vorming van een regering is één, wat daarna komt, namelijk regeren, twee. Zal het net zo’n poppenkast gaan worden als in ons land? De komende weken en maanden zullen het ons leren.
Wat is de oorzaak van dat de kiezers in Duitsland nog wel massaal op christendemocraten CDU/CSU stemmen en bij ons het CDA laten liggen? En waarom stemt men in Duitsland niet massaal op de FDP, terwijl bij ons velen massaal op de VVD hebben gestemd?
Omdat Duitsers ook dom worden gehouden?
Goeie vraag maar in het kort niet te beantwoorden. Duitsland is cultureel gezien fundamenteel anders dan Nederland. Traditie, behoefte aan zekerheid en herkenbaarheid zijn belangrijke ijkpunten. De politieke partijen en stromingen kun je niet één op één met die in ons land vergelijken. Partijspelers, zie de persoon van de Kanzler, zijn vaak belangrijker dan de partij zelf. De alliantie tussen CSU en CDU biedt een breed kader van links, midden tot rechts. Het wordt niet voor niets een Volkspartij genoemd. Ons CDA is veel meer een partij van wijzende en vinger opstekende dominees.
De FDP heeft het wat personen en beleid betreft de afgelopen jaren denkbaar slecht gedaan. Partijvoorzitter Rösler, Westerwelle als Minister van Buitenlandse zaken en Brüderle, als voorzitter van de FDP-fractie in de Bundestag, miskenden de tekenen van de tijd en hielden te lang vast aan het bestaande. Geen aansprekende personen en geen aansprekend beleid. De rekening kwam als een mokerslag. Ook wat de SPD betreft, heel lang de grootste partij van Duitsland, kun je je afvragen of Steinbrück een aansprekende persoon is. Vergeleken met Schöder, Schmidt en Brandt, heeft hij het wat mij betreft niet echt. Mutti Merkel wint op alle fronten en dat is ook de angst die Steinbrück er momenteel van weerhoudt om enthousiast met Merkel en de haren zaken te gaan doen. Als het mis gaat dan krijgt de SPD daarvoor de rekening voorgehouden. Het blijft spannend.
Mooi he, taalgebruik. Een ‘anti-euro-partij’ bijvoorbeeld suggereert bij het onwetende publiek een soort over-datum anarchistische fastfood voedselvergiftiging.
De massamedia werkt samen met tbtf en politiek. Juristen, psychologen, bankiers; alles vloeit samen, gesteund door haar alleenrecht binnen het geweldsspectrum.
Persoonlijk hoop ik dat de tijd die ze willen rekken hen meedogenloos inhaalt.