Uit diverse bevragingen blijkt dat wij Nederlanders behoorlijk somber zijn over de economische- en politieke ontwikkelingen in Europa, in de wereld en ook in ons eigen land. Nee het gaat daarbij niet over personen en partijen maar over een dieperliggend zeurend gevoel dat we met zijn allen op de verkeerde weg zitten. In het programma Tegenlicht is er aandacht voor de weg terug naar kleinschaligheid, naar ons kent ons, en we doen het samen op basis van vertrouwen.
Revolutionair antwoord?
We hebben allemaal, vooral de laatste decennia, kunnen meemaken dat alles groter moest. Efficiënter, effectiever en beter waren de theoretische slogans. In de praktijk betekende het dat we –op tal van terreinen- te maken kregen met call centers, telefoonmenu’s, wachtrijen, grote nieuwe gebouwen met veel glas en bestuurders die hun eigen beloning niet eens meer kunnen dragen. In Tegenlicht wordt in de aflevering van 8 oktober een beweging geschetst terug richting kleinschaligheid met als voorbeelden de energievoorziening en een onderlinge “inkomensverzekering bij ziekte” voor zelfstandigen.
Energievoorziening
Wie op straat goed rondkijkt die ziet tal van voorbeelden waarin de decentrale energievoorziening een rol speelt. Zonnepanelen, windmolens, biogasinstallaties en meer. Kernpunt in alle drie opties is enthousiasme. Wie mee gaat doen, ook al is het maar met één paneel, die verandert, gaat anders naar het weer, het eigen energieverbruik en de mogelijkheden kijken. Een gesprek met de buurman die ook meedoet wordt dan opeens weer leuk en interessant en voor je het weet ontstaan er groepjes, wordt er over netwerken en groei gepraat én worden de handen uit de mouwen gestoken. Samen een windmolen financieren, een wijk van zonnepanelen voorzien, mede door gezamenlijke inkoop en installatie. Er ontstaat passie, blijheid, gedeelde verantwoordelijkheid en zorg.
Energiemaatschappijen en ook de overheid zijn helemaal niet blij met dergelijke initiatieven. We krijgen steeds te horen dat het allemaal problemen geeft in het net en dat als er geen zon of wind is we weer terug willen kunnen vallen op de centrale energievoorziening. Wat ze er niet bij vertellen is dat ook conventionele centrales veel flexibeler zijn we geworden en dat het eigenlijk helemaal niet moeilijk is in deze tijd van computerbesturing en –prognoses om efficiënt bij te sturen. Ook had men al lang kunnen kiezen voor moderne kleinere centrales met elkaar verbonden via een geavanceerd netwerk. Kernpunt van de –stiekeme- weerzin tegen burgerinitiatieven blijft eigenlijk de voortdurende strijd om macht en zeggenschap, zowel bij de energiemaatschappijen als onze nationale overheid zelf.
Inkomensverzekering bij ziekte
Als tweede voorbeeld wordt ingegaan op het “Broodfonds”, een inkomensgarantie voor zelfstandigen. Hierbij zorgt een groepje van twintig tot vijftig mensen onderling voor een beperkt inkomen in het geval van ziekte van één der deelnemers. Men stort maandelijks een bedrag per persoon op een eigen aparte bankrekening. In geval van langdurige ziekte betaalt iedere deelnemer uit die aparte rekening, een klein bedragje aan de zieke, die daardoor toch aan een beperkt inkomen komt. Alles gaat op basis van vertrouwen en dat kan volgens de deelnemers ook heel goed omdat de groep klein is en de deelnemers nauw met elkaar verbonden zijn. Op de afbeelding laat één van de deelnemers, die drie-en-een-halve maand ziek is geweest, zien dat er door een veelheid van stortingen van 20 euro per maand toch een bedrag van zo’n 750 euro binnenkwam, waardoor ze net rond kon komen.
Spaanse regio’s
De behoefte aan kleinschaligheid gaat al veel verder dan door Tegenlicht in enkele voorbeelden wordt getoond. De Spaanse regio’s hebben altijd al gevochten voor onafhankelijkheid. Nu echter Europa meer en meer zijn stempel aan het drukken is op Spanje, wordt als tegenkracht ook de behoefte aan eigenheid nieuw leven in geblazen.
Naar een algehele ommezwaai?
We kennen het allemaal woningbouwcoöperaties, Pro-Rail, ziekenhuizen, banken, verzekeraars, energieopwekkers en -leveranciers, netbeheerders, telecomleveranciers, van een lokale- naar een regionale- en nu een landelijke politie en nog veel meer. The Sky is the limit. Groot is beter. Nog groter nog beter. De praktijk toont echter anders. In mijn werk heb ik talloze fusies en reorganisatie mogen meemaken en er mede leiding aan mogen geven. Terugkijkend is het er nooit echt beter van geworden. De voordelen konden absoluut niet opwegen tegen de nadelen. Als het mijn keuze zou mogen zijn zou ik zeker kiezen voor een “teruggang” richting kleinschaligheid. Samenwerken en samen verantwoordelijkheid dragen. Delen. Kiezen voor welzijn en duurzaamheid. Zorgdragen voor je kinderen en kleinkinderen, voor de omgeving, de medemens, dieren en planten en de aarde als geheel.
Groot en supergroot is niet goed en vooral niet beter, zeker als je alle elementen meeneemt. Weg met alle absurde beloningen en bonussen en eigen gekroonde grootheden. Nederland te klein voor uw enorme capaciteiten? Nou zoek dan een nieuw stekje in Opper Volta, Mongolië of Siberië. Veel geluk! Ook zonder u zullen we het vast wel redden, misschien zelfs wel een stuk beter. Hieronder de hele uitzending van Tegenlicht.
Op youtube staat ‘ie ook, mocht je geen silverlight willen/kunnen downloaden.
http://www.youtube.com/watch?v=Y3fiCxQvqXo&feature=youtube_gdata_player
Ahum, kom je op hetzelfde uit, sorry…
Herkansing
http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1294724
@houtskool
Thanks. Want op een appeltje werkt [u]Microsoft[/u] Silverlight niet.
@artikel.
Lijkt mij een ideale situatie.
@Houtskool: Op Youtube staat alleen de intro inderdaad.
@r: Kan wel hoor! http://www.macupdate.com/app/mac/26623/silverlight
@Bob
Thanks. Goed om te weten.
@artikel
Trouwens, zelfvoorzienend lijkt me ook wel wat. Maar ja, dat is wel een beetje lastig in Nederland.
Ik denk dat de wereld straks (noodgedwongen) teruggaat naar kleinschalige regionale samenwerkingsverbanden. De uitbuiting door multinationals aka Rupsje Nooitgenoeg leidt tot eenheidsworst en het verdwijnen van 80% van de revenuen uit de regio. Het geld dat daarmee wordt verdiend gaat richting derivaten en andere zaken in het financiële circuit zoals aandelen van andere bedrijven. Allemaal op zoek naar steeds meer winst en dus strijdig met uw en mijn belangen. Geïnvesteerd moet er worden, natuurlijk, maar dan graag in de regio waar ik mijn geld uitgeef. Dit tot op zekere hoogte en in een zekere balans.
Kijk in de doorsnee winkelstraat: Hema, Bart Smit, Blokker, H&M, Kruidvat noem maar op. Allemaal bezit van Blackrock en consorten. Kleine zelfstandige ondernemers zorgen voor diversiteit en het geld blijft in de regio. Onderschat nooit het meedogenloze karakter van multinationals. Niet alles is regionaal te regelen en 100 jaar terug in de tijd is onzin en ook niet nodig. Gewoon doen waar het kan. Handelen op basis van respect i.p.v. belangen.
Eeuwige groei bestaat niet, en iedereen ‘braaf’ 40 uur werken is echt niet nodig. Werkgelegenheid met loonmatiging als constante factor is slavernij, de regelbrij en diefstal door onze broodheren kan ik missen als kiespijn.
Als Rupsje Nooitgenoeg sterft echter zal hij wild om zich heen slaan. De eerste stuiptrekkingen zijn voelbaar.
A must read:
http://www.nature.com/nature/journal/v461/n7260/full/nature08227.html
Waar het op neerkomt is dat elk systeem een omslagpunt heeft, maar voordat dat gebeurt zie je steeds langzamere hersteltijden van het huidige systeem. Dit geldt voor de meeste systemen, financiele systemen, politieke systemen etc. Tot op een punt de balans omslaat…. ik ben sterk van mening dat we zo’n punt naderen. Waar het naar toe omslaat? geen idee! Dat het gebeurt is zeker naar mijn mening… Het grappige van deze theorie is, is dat dit niet tegen te houden valt en uitstel alleen maar een grotere omslag veroorzaakt… Guess what’s happening? Fijne wedstrijd allen 🙂
Ik wil niet negatief zijn maar ik denk dat de tijd van je medemens vertrouwen wel voorbij is. De mentaliteit is helaas ieder voor zich en als er al mensen zijn die te vertrouwen zijn dan blijken dat achteraf profiteurs. Als het heel goed gaat met je heb je veel vrienden en als het niet goed gaat zie je niemand. Daarbij komt dat heel veel mensen geen stap terug willen doen alleen als het noodgedwongen moet. Als er maar teveel mensen een houtkachel in huis hebben dan komen er weer belastingwetten voor of milieuwetten en voordat je het weet heb je een delict gepleegd en wordt je als crimineel gezien. Nee ik zie het somber in. Helaas zijn er in NL teveel mensen die werken voor de overheid of indirect hiermee zijn verbonden en die houden hun mond wel dicht bang dat ze zijn hun baan te verliezen. Verkapte werkeloosheid noem ik dat. Denk maar niet dat die 2 euro in een fonds storten om een zelfstandige te onderhouden. Zelf vind ik crowdfunding wel een stap in de goede richting maar de meeste mensen zijn helaas geconditioneerd en blijven in hun oude patroon zitten.
@9
Te negatief moon. Cognitieve dissonantie is slechts een droom van tijdelijke aard. Ook jij wordt wakker geschud en gaat vervolgens steun zoeken bij je naasten. En dat is precies wat we nodig hebben.
Wederom een leuk inspirerend stukje van Ben.
Kleinschaligheid zal over het algemeen het welzijn van mensen bevorderen, het kan mensen meer betrokken maken met elkaar en met een heleboel zaken die we nu als vanzelfsprekend beschouwen zoals energievoorziening.
Een kleinschalige ‘ziektekostenverzekering’ opzetten met een groep mensen vind ik niet een goed voorbeeld, vanwege de privacy. Vertrouwen kan wellicht snel omslaan in wantrouwen en controle.
Ben het eens met Houtskool. Doen waar het kan, en laten waar het niet kan of ongewenst is.
@8
Mooi linkje idd. De eerste onderzoeksresultaten zullen echter door de storm van de bureautjes worden afgeblazen. 😮
Het is mooi geschreven Ben. Alleen de titel he….
Tegenwicht: vooruit naar kleinschaligheid
Had ik liever gezien. ‘Terug’ is een beetje dezelfde retoriek als ‘verschuilen achter de duinen’.
The devil is in the detail. Bedankt voor je bijdrage.
Ik schreef het al eens eerder, maar ik denk er nog steeds hetzelfde over.
De Zeven Zonden
Er bestaan zeven hoofdzonden. Ze worden hoofdzonden genaamd, omdat ze aan de grondslag zouden liggen van vele andere zonden. De Zeven Zonden bestaan al heel lang, ze werden namelijk in de vierde eeuw al beschreven.
Superbia – IJdelheid
Avaritia – Hebzucht
Luxuria – Lust (seksuele lust)
Invidia – Jaloezie
Gula – Gulzigheid
Ira – Toorn
Acedia – Luiheid
Hierop stoelt het huidige systeem.
Daar hoef je niet slim voor te zijn dat is zichtbaar voor iedereen.
Dit betekent om een wereld te creeren waarin het voor iedereen fijn leefbaar is, moet je dus de volgende maatstaven als uitgangspunt nemen…
De Zeven Deugden
De Zeven Deugden zijn de tegenhangers van de Zeven Zonden. Een deugd is een goede eigenschap van de mens, volgens Plato kunnen Deugden aangeleerd worden.
Prudentia – Wijsheid
Iustitia – Rechtvaardigheid
Temperantia – Matigheid
Fortitudo – Moed
Fides – Geloof
Spes – Hoop
Caritas – Naastenliefde
Het is heel oud, maar wanneer je er goed over nadenkt is kleinschaligheid dus eigenlijk wel een heel goede optie.
Vooral omdat het eigenlijk gaat om een persoonlijke keuze over hoe je het leven op deze aarde wil zien.
Let op! Ik leef hier op dit moment ook niet naar, ik heb zelfs steeds meer het gevoel me af te willen zonderen van de mensheid vanwege de huidige denkwijze en gang van zaken , maar ik weet wel dat dit de enige oplossing zal zijn om uiteindelijk alles beter te maken voor ons allen.
Heel heel moeilijk omdat je vanuit de zonden moet vertrekken, die heersen op dit moment globaal.
En naastenliefde is iets wat ons allen vreemd is geworden.Met dank aan het huidige systeem.
Dit is echt niet bedoeld als prediking vanuit wat voor geloof dan maar ook.
Persoonlijk ben ik vanaf mijn geboorte in een geloof gepropt met deze uitgangspunten als verkondiging daarvan , maar al op heel jeugdige leeftijd zag ik dat een geloof zich vaak als afscheidend van het totaal gedraagd, met als gevolg onverdraagzaamheid….meeste oorlogen kwamen door geloofsverschillen….
Absoluut niet mijn intentie. Slechts de pure woorden voor ieder persoonlijk. Dat is mijn intentie.
@houtskool ben ik wel met je eens, dank voor je antwoord.
Bijzonder is ook dat mensen die hun leven aan deze principes gewijd hebben als mooi en vroom afgedaan worden ….
Omdat het moed nodig heeft en meesten het niet kunnen of konden opbrengen werden zij helden..Ghandi is een mooi voorbeeld.
Uiteindelijk moeten deze moedigen het bekopen…vanwege het feit dat ze gelijk hadden en enigen het niet konden verkroppen omdat ze zelf nog niet zo ver waren…
Een van de zonden zullen we maar zeggen 🙂
Waneer ik de uitzending van tegenlicht bekijk laat dit heel goed mijn punt zien….
In plaats van een klein groepje de macht , de macht (lees zelfbeschikking) verspreiden over de totale bevolking….
En deze strijd is nu gaande….
Daarom doet de EU nou zo zijn best om ons bang te maken…
Want de huidige heersers willen de macht over het totaal hebben en vasthouden….
@14, Madman, kan luxuria niet van de zwarte lijst geschrapt worden? Laten we eerlijk zijn Madman, hier ‘bezondigt’ elke gezonde man zich aan. Moet dus wel een deugd zijn, die dikwijls vele hoogtepunten kan verschaffen in het, voor het overige, vaak grijze bestaan.
Moet dus op de andere lijst komen.
Akkoord?
Tuurlijk, anders ziet het er niet goed voor de meesten onder ons.
@18 wel mooi dat je deze aan de gezonde man koppelt. Ben je niet gezond als je een vrouw ziet als gelijk maar er gelijk op wilt duiken…
Want dat is wat je in elke film en videoclip ziet 🙂
Een mooi lied van john lennon, working class hero, geeft het al aan…
They keep you doped with religion and sex and tv…die man had het al door dus….
http://www.youtube.com/watch?v=5C1p9lMAzVk
De eerste beste FA commercial zal je beinvloeden om FA-men te kopen 🙂
Ook eerlijk dat je je grootste verleiding blootgeeft :))
ik denk dat sex idd 1 van de grootste machtsmiddelen is van de huidige machthebbers… het wordt overal in verweven.
Tevens gericht op een van de bassaalste behoeften van de mens, voortplanting.
Alleen zoals sex naar voren gebracht wordt is nu in deze samenleving egoistisch.
Genieten voor jezelf, terwijl het eigenlijk denk ik bedoeld is als een ander genot geven…
waar jij dan eigenlijk zelf van geniet.
Een andere invalshoek.
Het is maar een idee.
@20, Madman, je snapt het niet. Sexuele lust is een creatie van de lieve Heer, hoort bij de mens. Als je er niet mee gezegend bent kun je dat rustig als een straf beschouwen, een onvolmaaktheid.
En voor de ongelovigen, zonder de lust hadden we er geen discussie over kunnen hebben.
We waren er namelijk niet eens geweest. Wat zit de natuur ( voor de ongelovigen ) en de schepping ( voor de gelovigen ) toch mooi in elkaat hè.
Overigens geldt: Voortplanting kan niet zonder de lust ( niet echt ) , lust wel zonder voortplanting.
PS je trekt het ineens in het extreme. Ik zeg niet dat je niet gezond bent als je niet meteen op elke mooie vrouw wil duiken. Dat is natuurlijk van een andere orde, snap jij ook wel. Je bent trouwens ook niet ongezond als je dat wel wilt. Als je het maar laat. Nou ja, als het zonder toestemming is ( grapje hoor ).
Het gaat om beheersing, in control zijn, in je hoofd mag het er best ruig aan toe gaan.
Gelukkig maar pfff.
@20
Er is een verschil tussen ik zie haar, ik wil haar en ik neem haar of ik zie en ik verbind me met haar en ik geef me aan haar.
Er is een verschil tussen ik hou van je en ik gebruik je even voor mijn lust.
Dit heeft te maken met respect.
Respect voor de ziel. De ziel die je ontmoet.
En ik weet ook het is niet makkelijk want het is veel makkelijker om gewoon in de rondte te naaien, maar je moet je gewoon afvragen wat je dan aan het doen bent… zowel voor man als vrouw….
Toon je dan respect voor elkaar of ben je dan je eigen genoegens aan het najagen?
Daar gaat Luxuria over.
Natuurlijk kan het zijn dat je na een tijd niet bij elkaar past, sexueel, maar het gaat om de intentie…..
Respect voor anderen..
Idd behandel anderen zoals je zelf….
jc zei het al. Heel mijn betoog in een paar woorden.
#14 Madman
Helemaal in de roos beste Madman. Niemand zal helaas snappen dat het zo simpel kan zijn.
#20 Verontruste burger
Verlangen (liefde) is nog geen lust volgens mij.
In mijn voormalige ondernemerschap periode, heb ik de mooiste contracten binnengeharkt d.m.v. luxe bordelen.
Vieze, bekrompen en corrupte mannetjes lieten mij veel geld verdienen over de rug van hun werkgever.
Dat is wat Madman wil zeggen met ”luxuria”.
De mensheid is ziek, vooral wij mannetjes.
Overigens ben ik met die zakelijke bordeel bezoeken gestopt toen ik opeens kotsend van walging een amsterdamse gracht vervuilde.
Papaloeke hartelijk bedankt!
Ik kan mijn afschuw over huidige mensheid niet uiten want dan krijg ik een ban,
bedankt voor je begrip uit de praktijk.
Vette hulde voor je commentaar.
Ik sprak met een uitsmijter uit belgie, die in diverse discotheken werkt.
Daar wordt alles gedoogd omdat de klanten veel geld binnenbrengen… in de viprooms wordt alles toegelaten, snuiven en slikken, hoeren en wat al niet meer want het levert op….. in deze wereld leven wij…..ik ben helaas blij dat jij mijn bevindingen bevestigd als voorbeeld en getuigenis voor de niet wetenden.
het is heel moeilijk voor de mannen om dit toe te geven omdat ze volledig gehersenspoeld zijn door schoolsysteem en media, heel moeilijk.
Er is een ziekelijke verheerlijking van sex.
Met name (kijk MTV) dat vrouwen sletten en minderwaardig zijn…en daar doen de vrouwen dan ongelofelijk genoeg (de enige vorm waar vrouwen meer verdienen dan mannen ) nog aan mee.
Echt triest.
#24 Madman
Ben overigens momenteel fulltime papa van 4 geweldige kinderen.
Na een langdurige zeurende ziekte is mijn bedrijf failliet gegaan
Die zakenwereld met het snelle geld maakte me echt ziek.
Mijn huidige rijkdom komt echt door de zeven deugden.
Ben nu eindelijk echt gelukkig met dit leven, na al die jaren van toneelspel.
@20 Vb
Al vroeg ervoer ik een integratie tussen lust en emotie bij mijn veel oudere vriendin (die oude fiets ja)… Ik ervoer daarvoor op de wallen geen lust (en ook geen emotie…..) en begon toen zelfs te twijfelen aan mijn geaardheid. Maar ja, ik ben altijd al voor gek versleten door mijn omgeving dus dat zou het wel zijn…
In Brazilië (ja, gaan we weer) zie ik die tegenstelling minder. Seks is een dagelijks iets net zoals eten en slapen en men heeft er minder problemen mee. Er is hier ook minder misbruik.
Als ik mijzelf als minnaar zou moeten omschrijven dan ben ik een man vol passie. Dat is het! Geen raar gedoe tussen lust en liefde, nee, gewoon passie.
Door een onnatuurlijke scheiding te maken ontstaat er namelijk ook gelijk op emotioneel vlak een probleem. Er is geen scheiding wel een rijping waarbij een man naarmate hij ouder wordt meer emotie van verbondenheid gaat ervaren. Een rijpe man en sommige jong rijpe ook zal een vrouw met passie beminnen. Er is dan sprake van integratie en geen scheiding. Integratie is het sleutelwoord dus. Volgt u mij nog?
@papaloe.
Weet je wat een bedrijf is?
Een bedrijf is een instelling die door de overheid verplicht wordt om meer af te pakken van de burgers dan dat het kost om de instelling te onderhouden…zodat er een groot gedeelte van de instelling kan afvloeien naar de overheid.
#26 Madman
Helemaal mijn idee man.
Helaas ben ik financieel dusdanig uitgekleed na het faillissement, dat vluchten niet meer kan.
Maar wat heb ik de laatste jaren een hoop lieve mensen leren kennen. In al onze shit kwam er opeens hulp uit de raarste hoeken.
Er zijn meer fijne mensen dan klojo’s
Ik weet nu wel waar ik voor wil knokken in Nederland.
Voor die lieve betrokken mensen, die mij en mijn gezin hebben gered toen het echt slecht ging.
Ga nu slapen, morgen weer 4 kids naar school brengen.
Slaap lekker vriend.
@28 papaloe, ik kan jouw echte naam zien als ik de reactie per email binenkrijg. Wanneer gaat Koen hier wat aan doen?
@28 slaap lekker en sterkte
@13 Houtskool
Vind ik ook mooier en dynamischer. Zo zie je dat het altijd beter kan. 😉
@papaloe, moerstaal, madman, ik denk dat we voor een groot deel op één lijn zitten.
Wat mij betreft gaat het allemaal om respect. Als je je medemens, liefde, maatje met respect behandelt is het altijd goed.
Je hoeft je in principe voor geen enkel gevoel, geaardheid, te schamen.
Ik bedoel, er zijn mensen die geen vast partner kunnen vinden, om welke reden dan ook, niet veel liefde krijgen, en kunnen geven.
Ook deze mensen kunnen opgewonden en, laten we het beestje bij de naam noemen, geil worden.
Als daar een ‘oplossing’ voor is, dan is daar niets mis mee, dunkt mij. Als er maar sprake is van respect.
Ik kreeg een beetje het gevoel dat lust als een zonde wordt gezien, terwijl het gevoel op zichzelf ( ook als het los staat van liefde ) iets moois, iets van de natuur is. Je mag er gewoon van genieten, ook als je geen vaste relatie hebt, als er maar respect is voor je ( sex) partner.
Lust, heeft voor mij gewoon geen negatieve connotatie.
@32 Vb
Lees mijn betoog nog eens rustig door.
Wat is je vraag?
@33 Moerstaal, klopt hoor, jouw betoog staat heel dicht bij de mijne. Ik heb voor het gemak even alle drie genoemd omdat we het gezamenlijk over de ‘lust’ hadden, en omdat ik denk dat de meningen eigenlijk niet zoveel van elkaar verschillen.
Ik denk hooguit dat jij, en ik er iets liberaler over denken. Komt wellicht ook door verschillende ervaringen.
Maar het gemeenschappelijke is, dat we vinden dat respect centraal staat.
Althans dat denk ik.
@34 Vb
Terug naar kleinschaligheid.
Terug naar het spontane kind in ons.
@35 moerstaal, juist that’s the spirit. Ik voel me nog een kind van vijftig.
PS Het zou mooi zijn als we eeuwig jong konden blijven, of in ieder geval 150 jaar oud kunnen worden.
Zou best mogelijk kunnen zijn, de wetenschap is dichtbij het oplossen van het ‘raadsel’ van de veroudering, en komt snel met een geneesmiddel.