Waarom daalt de olieprijs?

De prijs van ruwe olie daalt nu al geruim een maand waardoor de WTI nu onder de prijs van 100 dollar per vat is gekomen. Opvallend is dat gedurende dezelfde periode de dollar ook in waarde is gedaald. Olie wordt geprijsd in dollars en over het algemeen stijgt de olieprijs wanneer de dollar daalt. Dan reist dus de vraag: wat is er aan de hand? Waarom daalt de olieprijs?

Iran wil olie verkopen

Een factor voor de dalende olieprijs is Iran ,dat zich opmaakt om weer olie te gaan verkopen zo gauw de Westerse sancties worden opgeheven. De nieuwe Iraanse president, Hassam Rouhani, is een charme offensief begonnen tegen de Verenigde Naties. Een aantal telefoongesprekken met de Amerikaanse president Barack Obama hebben de indruk gevestigd dat de Iraanse olie in de toekomst weer terug zal vloeien op de wereldmarkt. Cruciaal in deze zijn de onderhandelingen over het omstreden Iraanse atoomprogramma.

Nieuwe oliewinning: schalie-olie

Afgezien van Iran zijn er door technologische ontwikkeling op het gebied van de oliewinning nieuwe oliebronnen aan de markt gevoegd. Het gaat hier om schalie-olie. De Verenigde Staten heeft met de productie van schalie-olie een aanzienlijke voorsprong op de rest van de wereld, waardoor het land voor het eerst sinds 1989 een stijging van de olieproductie heeft bewerkstelligd. Zie onderstaande grafiek.

Het aanbod van olie stijgt

Een eventuele aanvulling van de Iraanse olie zal plaatsvinden in een markt waar het aanbod ruimer is dan een aantal jaar geleden. Niet alleen heeft de Verenigde Staten de olieproductie weten op te voeren, ook Saudi-Arabië kon de productie naar een recordhoogte brengen. Daarnaast haalde Irak aartsrivaal Iran in als één na grootste olieproducent binnen de OPEC. China investeert veel in de Iraakse olievelden om zodoende hun olieleveringen veilig te stellen.

OPEC buitenspel?

Het is overigens nog maar de vraag of de OPEC een belangrijke rol blijft spelen. Volgens deze man kan de OPEC namelijk buiten spel worden gezet door de zogenaamde Keystone pijplijn. ‘De Canadezen beschikken over reserves aan olie van ongeveer 250 miljard vaten, dit volgens een voorzichtige raming. Daarmee zijn deze reserves even groot als die van Saoedi-Arabië. Het probleem is echter dat de aanleg van de Keystone XL pijplijn op milieubezwaren stuit.’

In het Westen daalt de vraag naar olie

Ook beginnen de vooruitzichten aan de vraagzijde brozer te worden. Het besluit van de Fed om niet te beginnen met “tapering” was een eerste aanzet dat het met de vooruitzichten niet helemaal snor zat. Het slechte banencijfer in de Verenigde Staten van de afgelopen week bevestigde het broze beeld wat betreft de groeiverwachting. Dit, en waarschijnlijk ook de ‘shutdown‘ van de Amerikaanse overheid, resulteerde in een stijging van de Amerikaanse olievoorraden. Tenslotte is de vraag naar olie in de ontwikkelde Europese landen de afgelopen vijf jaar dalende volgens het Internationaal Energie Agentschap.

De risico’s blijven aanwezig

Een eventuele aansluiting van de Iraanse olie op de wereldmarkt zal dus op een moment komen dat de wereld minder naar olie verlangt, in vergelijking met de periode in het midden van 2012 toen de sancties werden opgeworpen. Dat neemt niet weg dat er nog voldoende risico’s zijn zoals een escalatie van het conflict in Syrië en er moet ook maar afgewacht worden of de onderhandelingen tussen Iran en de Verenigde Naties tot iets concreets zullen gaan leiden. Vooralsnog ziet het er naar uit dat het bij de pomp iets aangenamer kan worden mits de dalende olieprijs daar wordt doorgerekend.