We kregen een mailtje van Remko met onderstaande grafiek. Hij attendeerde ons op het feit dat, als de huidige stijging van de werkloosheid doorzet, er eind 2015 in Nederland 1,6 miljoen mensen werkloos zijn. In maart 2013 kwamen er gemiddeld 970 nieuwe werklozen per dag bij. De werkloosheid stijgt de afgelopen maanden in rap tempo. Het werkloosheidspercentage steeg van 7,2% zo’n 3 maanden geleden naar 8,1% nu. Momenteel zitten er 643.000 Nederlanders thuis zonder werk. De ZZO-ers zijn in deze cijfers niet meegerekend door het CBS. ZZO = Zelfstandige Zonder Opdrachten, oftewel ZZP-ers zonder werk. Of de werkloosheid in de komende jaren ook daadwerkelijk tot in de miljoenen zal stijgen is de grote vraag.
Dit is wel heel erg gewoon een latje pakken en de lijn doortrekken en dan een conclusie trekken.
Wel is het zo dat de stijging van de werkloosheid vaak nog lang naijlt bij een economische recessie/depressie. Die recessie is nog steeds in volle gang. Dus ik denk wel dat de werkloosheid in 2013 elke maand nog zal gaan stijgen (en de eerstkomende maanden flink). Dus 800.000 – 850.000 (officieel) werklozen zullen we eind 2013 wel hebben. En ook in 2014 voorzie ik niet veel goeds, pas op z’n vroegst in de tweede helft misschien. En ook dan zal de werkloosheid eerst een periode stabiel rond de 1 miljoen blijven staan en dan pas dalen.
Maar het is ook nog eens heel goed mogelijk dat de werkloosheid steeds sneller oploopt. Eind 2012 heeft de stijging al een versnelling ingezet (elke maand 20.000 extra werklozen). En in maart heeft er weer een versnelling plaatsgevonden, maar het moet nog blijken of die versnelling doorzet. In Spanje en Griekenland is de werkloosheid enkele jaren geleden geëxplodeerd: hele procenten erbij per maand. Als de geest uit de fles is, is het lastig voorspellen.
Maar ik verwacht (lees: hoop op) eerder mijn eerste scenario: stijging tot 1 miljoen (misschien iets meer), stabilisatie en dan daling. Dit scenario is al erg zat.
Tja, maar nergens staat waarom het zal door stijgen. M.i. kan het huidige systeem ook niet werken. In het verleden hadden we de werkloosheid voornamelijk buiten de kapitalistische landen. Dit waren dan de arme landen waar men honger leed. Daar zijn er steeds minder van. Doordat we nog steeds verder gaan met het automatiseren gaan er nog meer productiebanen en banen in de verkoop verloren. Fabricatie zal meer plaats vinden door robots en verkoop via websites. Door een ouder wordende bevolking waar de ouderen alles al hebben en nauwelijks aankopen doen valt daarbij ook de vraag terug. We gaan structureel gewoon naar een werkloosheid met dubbele cijfers. Tenzij we echt allemaal veel minder gaan werken. Als we blijven vasthouden aan een ongestuurde markteconomie zal het leiden tot situaties waarin de productie voornamelijk in spotgoedkope landen plaatsvind waarin mensen niet veel beter af zijn dan slaven. In onze landen zal dan inderdaad een werkloosheid ontstaan van >20%. Ook mede omdat er bijna geen mensen meer zijn die als arbeidsongeschikt worden beschouwd. Dat ze dan niet werken betekent alleen maar dat ze dan als werklozen meetellen.
Overigens hadden we al vele jaren een werkloosheid gehad van >10% als we onze arbeidsongeschikten hadden meegenomen als werklozen. Zoals dit in vele landen gebeurt.
Zulke stijging van de werkloosheid is zeker zorgwekkend.
Maar het is naar mijn inziens de uitkomst van een trend die onomkeerbaar is.
De trend dat techniek en technologie mensen steeds meer werk uit handen neemt speelt al sinds mensenheugenis. Nam sinds de industriële revolutie een vlucht en gaat steeds sneller.
De dingen die in de jaren 60 en 70 nog mensenhanden nodig hadden worden nu al grotendeels overgenomen door techniek.
Ik voorzie dat de economie en welvaart wel redelijk op peil blijven maar de werkloosheid stijgt.
Zullen we mee moeten leren leven. Een steeds kleinere groep die de kar trekt.
Maar dat zei de bovenstaande poster eigenlijk ook al in andere woorden.