Zal klimaatverandering onze welvaart vernietigen?

Het lijdt volgens mij geen twijfel dat veel mensen beginnen na te denken over ons klimaat na de lange hete zomer van 2018. Alle records werden verbroken, van hoogste temperatuur tot droogterecord. Zelfs de langste hittegolf en noem maar op. Daarom de vraag: ‘Zal klimaatverandering onze welvaart vernietigen‘?

In 2015 is in Parijs een klimaatakkoord  beklonken waarin werd afgesproken dat we met ons allen ons best zullen doen om de wereldwijde netto-uitstoot van broeikasgassen te verminderen tot nihil in het einde van deze eeuw. Echter is één van de grootste vervuilers(VS) uit het akkoord gestapt en kunnen we ons afvragen wat dan nog het nut is van een klimaatakkoord. Nederland wil voorop lopen en weer het beste jongetje van de klas zijn. Maar waarom eigenlijk? Van de wereldwijde CO2-uitstoot komt slechts 0,5 procent op ons conto. Waarom zou je dan voorop willen lopen als de VS niet eens meedoet? Helaas hebben we open grenzen en waait de CO2-uitstoot van de grootste vervuilers ongecontroleerd zo onze grens over. Geen douanier die dat tegen houdt. Zijn ze niet voor op geleid. Ik plaats daarom grote vraagtekens bij de ambitie die onze politici in het vooruitzicht stellen.

Vaker zandzakken voor de deur

Misschien moeten we onze bijdrage wat matigen. Maar ja, als we dan in ogenschouw nemen hoe snel het klimaat de laatste decennia verandert. We kunnen met eigen ogen waarnemen hoe extreem de invloed op onze samenleving is van het enorme natuurgeweld om ons heen. Zelfs in onze eigen straatjes stroomt het water uit de putjes in plaats van er in. Soms tot over de drempels. Steeds vaker zien we beelden uit ons eigen polderlandschap voorbij komen met zandzakken voor de deur. Ach, gewoon oud-Hollandse plaatjes zou je kunnen zeggen. En zo wordt er in de volksmond heel makkelijk gesproken over de klimaatveranderingen. Is toch van alle tijden? Ook vroeger hadden we ijstijden en periodes van smeltende ijskappen. Dat zijn de kort-door-de-bocht opmerkingen van de luchtig denkende medemens die alleen aan zichzelf denkt en niet aan de toekomst van onze kinderen. Onder het motto: “Geniet van het leven, want het duurt maar heel even.”

Paardentram en boerenkar

Het is toch heel simpel om de aandacht te vestigen op het feit dat we  vroeger niet de uitstoot hadden van het gemotoriseerde verkeer ter land, ter zee, en in de lucht. We hoeven geen hogere klimaatwetenschappen gestudeerd te hebben om te snappen dat wij met bijvoorbeeld onze supersonische vliegmachientjes heel wat vuile witte streepjes tekenen op het mooie blauwe hemelbord aan het firmament. En dat men vroeger niet de paardentram en boerenkar hoefde stil te leggen vanwege ernstige smogvorming. De verse paardendrollen die lagen te dampen op het plaveisel waren de enige vervuilers die hooguit onze reukorganen kwelden. En die paar turven in de potkachel verwarmden wel onze plaggenhutten maar niet de hele aardkloot. Om zomaar eens wat vergelijkingen te maken.

Ondanks bewustwording halfslachtige maatregelen

Hoe je het ook wendt of keert, de discussie over het klimaat zal steeds vaker bovenaan de politieke agenda staan. Ondanks dat sommige klimaatdeskundigen het niet met elkaar eens zijn lijkt het er op dat de samenleving zich meer bewust wordt van de gevolgen van de huidige klimaatverandering die niet te vergelijken is met klimaatveranderingen uit het verre verleden op onze aardkloot. We zien de verschillen in het denken op korte en op lange termijn. De onnozele denkt alleen voor zich en dus op korte termijn, terwijl de andere helft van de bevolking meer naar de langere termijn gevolgen kijkt. Kort gezegd, er is geen consensus. De meningsverschillen zullen zich in de politiek openbaren en leiden tot halfslachtige maatregelen. In een democratie als de onze zal altijd een compromis van gemengde opvattingen worden gezocht die vervolgens in een of ander klimaatwetje wordt vastgelegd en het leven gaat verder als alle dag.

Wat hebben we er voor over

De discussie zou eigenlijk moeten zijn of we bereid zijn echt grote offers te leveren. Want als de leefbaarheid van onze planeet gevaar loopt door ons eigen toedoen dan zou het debat die kant op moeten gaan dat we ons verplichten een stukje welvaart in te leveren. Dat debat zal ongetwijfeld gevoerd moeten worden nu de mensheid zich meer bewust wordt over de gevolgen van de vervuiling. Met slappe akkoorden waar de grootste vervuilers niet in meedoen en met het overtreden van de afspraken van de diverse deelnemende landen komen we niet ver. De controle op het naleven van een wereldwijd akkoord zal nooit werken. Het zal exact dezelfde kant opgaan als de naleving van de afspraken binnen de EU. Voor de goede vrede wordt regelmatig een oogje dicht geknepen en worden afspraken met handen en voeten getreden. De naleving van het Klimaatakkoord van Parijs zal op dezelfde manier een grote flop worden.

Wanneer nu in ons eigen polderlandje via de ‘klimaattafel van Wiebes’ al geen overeenstemming kan worden bereikt over wie uiteindelijk de klimaatrekening gaat betalen dan kan “Parijs” wat mij betreft direct de prullenbak in. We gaan er nooit uitkomen. En de reden daarvan is dat niemand bereid is een echte bijdrage te leveren. Hooguit wat vermogende mooisprekers die makkelijk praten hebben. Het grote probleem is echter dat wereldwijd iedereen een flinke steen moet bijdragen. Een beetje meer belasting en wat meer milieuheffingen, wat minder subsidies en wat lagere uitkeringen, dus flink wat treetjes minder. Dat is de uitkomst van een eenvoudig klimaatsommetje. Maar welke politicus durft ons dat te verkopen? Dat levert geen stemmen op.

Stappie terug Jaap

In principe is de oplossing simpel. De grootste uitstoot wordt veroorzaakt door onze eigen welvaartsstaat die sinds de industriële revolutie steeds meer broeikasgassen uitstoot. Economische groei kost nu eenmaal energie. We verbruiken olie, gas en kolen om onze fabrieken, energiecentrales, en ons huis te verwarmen en uiteraard voor ons vervoer. En we kappen en verbranden op grote schaal bossen waarbij CO2 vrijkomt. De oplossing is duurzame energie waarvoor al behoorlijk wat alternatieven bestaan. De invoering daarvan moet heel snel en gepaard gaan met een directe besparing van de huidige uitstoot van broeikasgassen. Het prijskaartje wat daaraan hangt is net zo hoog als de toegevoegde waarde aan onze huidige welvaart vanaf het begin van de industriële revolutie. Een waarde die we hebben ontvangen vanuit het gebruik, of is het misbruik, van al het lekkers(olie, gas en kolen) van onze planeet. Waar het nu om gaat is of we met ons allen bereid zijn om een flinke stap terug te doen. Ik ken het fenomeen van ‘de kater komt later.’ Heb ik iets teveel van het goede genuttigd, dan volgt de pijn in m’n kop een dag later. Zo ongeveer is mijn beeldspraak met betrekking tot onze ‘gestolen’ welvaart. Ach, het is maar net hoe je het bekijkt. De moderne mens is ontwikkeld en weet donders goed hoe we de geneugten van moeder aarde hebben misbruikt. We zijn in de vorige eeuw nu eenmaal zo opgevoed om te proberen er net iets meer uit te halen dan er in zit. Het is de eigenschap van een ontwikkelde mensheid.

De bekende optelsom

Behalve de plundering van moeder aarde kennen we ook het fenomeen plundering van ons  geld uit de toekomst. Omdat we het nog even niet hebben halen we alvast een stukje inkomen uit de toekomst naar voren. De banken lenen het ons graag, ze bestaan er van. We leven op de grootste schuldenberg in de menselijke geschiedenis. Is het nu een toeval dat deze 2 narigheden, klimaatmisère en schuldenvulkaan, in deze 21^ste eeuw gaan samenvallen? Een verschroeide en leeg gevreten aardkloot(1) en een enorme (afval)berg(2) van schuldpapier. Weer de bekende optelsom. Ondanks mijn optimistische aard is de boodschap in mijn columns nogal zwartgallig. En daar zit nu precies het venijn. Heb ik lekker mijn gal gespuwd en mijn lezers bezorg ik hoofdpijn. Gewoon de misère op het bordje van de ander leggen. Zal menigeen bekend voor komen.