Het zal niet de eerste keer zijn dat de wereld wordt opgeschrikt door een plotselinge gebeurtenis terwijl alle ogen de andere kant op waren gericht. Soms word je ineens van achter aangevallen. Dat is waar ik de laatste dagen op let. Collega Joost van Buuren had al zijn pijltjes gericht op de verkiezingen in de VS waarbij vooral Trump onderuit de zak kreeg. Ach Joost, wat maakt het uit. Geen democratische president en ook geen republikein kan het land redden van een langzame maar zekere ondergang.

Niet Trump, niet Biden

Het is nu eenmaal een bekend gegeven dat machtige imperiums ooit ten onder gaan. Geen enkel mens is in staat om z’n leven lang een topprestatie te leveren. Een atleet, topvoetballer, wielrenner, kortom alle topsporters weten dat ze moeten stoppen op het hoogtepunt. Ga je door, dan wordt het afzien. Hetzelfde geldt voor een wereldmacht. Alle keizerrijken gingen roemrucht ten onder. Eerst beroemd door een glorieuze bloeiperiode en daarna berucht door wanbeleid. Zie de snel groeiende schuldenberg.

Maakt de VS plaats voor China?

Het Romeinse en Duitse Keizerrijk gingen ten onder net zoals alle imperiums en opperheerschappijen uit de geschiedenisboeken. Helaas gaat de afbraak van een grootmacht gepaard met oorlogen of een binnenlandse revolutie. Anno 2020 zijn we getuige van de instorting van een westerse, democratische wereldmacht. Ook al heb je het sterkste leger van de wereld en een wereldmunt, geen van beide is een garantie voor een blijvende oppermacht. Zowel een mens als ook een wereldrijk is niet in staat om een leven lang aan de top te staan. Roem en economische groei zijn vergankelijk. Er komt een moment dat de concurrent sterker wordt. Met nieuwe passie en elan maar vooral discipline. Om die reden gooit een land als China hoge ogen. Hoewel daar sprake is van een dictatuur kent dat land met zijn communistisch regime een gehoorzame bevolking die gebukt gaat onder een ijzeren tucht.

Land van obesitas en drugs

China vormt een groot contrast met de VS waar een groot deel van de bevolking lijdt aan welvaartsziekten, veroorzaakt door een overvloedige levenstandaard. Niet toevallig lijden veel Amerikanen aan obesitas. Juist niet door overvloedig eten en drinken maar doordat ze goedkoop voedsel van de onderste plank in de schappen kopen. Te vet en te veel eiwitten en daarom goedkoop. Wanneer een land veel mensen huisvest met obesitas dan is dat geen signaal van weelde en overvloed maar juist het tegengestelde. Er wonen veel mensen met een laag inkomen die te weinig geld hebben om de dure gezonde voeding te kopen. Ook worden de problemen rondom drugsverslaving onderschat. Tekenend voor de aftakeling van de welvaart van een machtig en rijk land. De beurt is aan opkomende landen zoals China en mogelijk ook India.

Roze bril

Amerika is bij veel mensen nog altijd een land van de ongekende mogelijkheden. Groot met schitterende nationale parken, fonkelende wereldsteden, topamusement. Dat zijn de dingen die een land graag aan de talrijke gasten en toeristen wil laten zien. Prachtige plaatjes in de reisgidsen en de mooie filmpjes op Youtube. De onderkant van de samenleving waar miljoenen daklozen op straat leven en de binnensteden vervuilen zien we niet in de reisgidsen. We zoeken het ook niet op. Helaas is het een bittere werkelijkheid in een land met de ongekende mogelijkheden. Echter is de regerende elite nooit in staat gebleken om de armoede op straat in te dammen. Het wordt alleen maar erger. In de verkiezingsprogramma’s worden altijd opnieuw mooie beloftes gedaan in de richting van de minder bedeelden maar eenmaal in het pluche lukt het zowel de Republikeinen maar ook de Democraten niet om de enorme scheefgroei in inkomens- en vermogensongelijkheid weg te nemen.

Twee ‘zaadloze’ ouwe lullen

Hoe langer een land als wereldleider een wereldinkomen geniet, hoe meer geld er verdwijnt in de grote zakken van de rijke bovenlaag. De superrijke elite die met 10 procent van de Amerikaanse bovenlaag evenveel bezit als de resterende 70 procent van de bevolking. Hoe je het ook wendt of keert, aan alle vormen van macht komt een einde; ook al zou Joe Biden gaan regeren. Mogelijk zijn de presidentsverkiezingen de trigger die de VS uiteen rukt. Wanneer door een ‘democratisch’ tweepartijen stelsel de bevolking zo verdeeld raakt dan is nauwelijks nog sprake van een democratie. Wanneer men elkaars mening niet respecteert en twee ouwe lullen ten tonele voert die worden geacht het land te kunnen leiden, dan is er iets mis. Het is de elite die een voorman naar voren duwt, een lakei in dienst van de betere klasse. Probeer het eens met een zakenman, iemand die zich als populist opstelt om stemmen te winnen van de onderlaag. Verlaag vervolgens de belastingen voor de hogere inkomens en deel gratis geld uit aan de werklozen op het moment dat het fout dreigt te lopen door een pandemie. Het bewijs van falend beleid van incompetente politici.

Opnieuw gratis geld

Is er nog iemand die intussen kijkt naar de vervaarlijk groeiende staatsschuld van de VS? Alle ogen zijn gericht op een nieuw steunpakket straks als een nieuwe regering(of de zittende?) gratis geld gaat uitdelen. Met wat hulp van de FED om ook beleggers te plezieren. Ik durf nu te voorspellen dat het stuk loopt. Houd de schuldenberg in de gaten en zie hoe beleidsmakers in paniek raken. Men zal voelen dat een steeds groter deel van het bruto binnenlands product(BBP) opgaat aan het aflossen van de kredietberg. Voor investeringen in innovatie is geen geld meer. Het is een eenvoudig lesje economie dat in zo’n situatie het einde nadert van een supermacht. Men zal zoeken naar een excuus om een systeemreset door te voeren. Een soort van nieuw Bretton Woods.

Monetaire spanning VS en EU

We blijven de ontwikkelingen in de VS volgen. De invloed vanuit de VS is nog altijd groot op de gebeurtenissen in Europa. Westerse economieën zijn in elkaar verstrengeld geraakt doordat centrale banken, FED en ECB, het monetair beleid op elkaar hebben afgestemd. Ze hebben rentetarieven laten dalen en fungeren als reddingsboei voor de financiële markten door het opkopen van schuldpapier en aanverwante acties om de banken als motor van het fiat geldsysteem overeind te houden. De nieuwe lessen economie van de jaargang 2025 zullen onze jeugd leren hoe monetaire beleidsmakers anno 2020/2021 in de fout gingen met hun beleid dat gebaseerd was op het overeind houden van een failliet fiat geldsysteem. Het worden spannende jaren.

GW