Is het einde van de democratie nabij?

“We bereiken stilaan de ultieme fase van de democratie: de fysieke scheiding van de Goden en de overbodigen“, staat op hier te lezen. De scheiding van de Goden en de overbodigen. Het is een uitdrukking die haast poëzie is, pure literaire dichtkunst. Zij het wrange, zure poëzie. Want met deze enkele woorden wordt de werkelijkheid van vandaag gevat. De wereld wordt in twee gedeeld. Meer en meer en dit al sinds meer dan 35 jaar ook open en bloot. In de Goden, en de Overbodigen. En u mag twee keer raden tot wie u en wij behoren…

De tweedeling van de wereld

Het is al sinds de heropleving van het neoliberalisme onder Ronald Reagan (president van de VS in 1980) en Margaret Thatcher (premier van het VK in 1979) dat de mensheid in twee werd gedeeld. Opnieuw want is het daarvoor soms anders geweest? Maar dan heeft het verschijnsel weer die naam gekregen. Is het open en bloot geworden. De Engelse term daarvoor zegt het overduidelijk: de haves en de have nots. Zij die hebben, en zij die niet, of niets hebben. Zelf ben ik geen filosoof van opleiding maar het is wel een van mijn grote interesses. Filosofen krijgen de macht nooit, krijgen niet de aandacht die ze verdienen of het respect. Niet genoeg gehoor ook in het algemeen. De beste en de meeste toch niet. En dat is heel jammer, want dat ondervinden we vroeg of laat tot onze schade en schande. Nu dus weer.

De Club van Rome

De Club van Rome stelde indertijd dat de wereld ten onder zou gaan door grondstoffenschaarste, overbevolking en de hang naar materialisme. Meer nog en dat hangt ook allemaal samen. Of ten onder gaan is misschien een te grote uitdrukking. In ieder geval: indien ‘er’ (de politiek) niets aan deze problemen zou gedaan worden, ging de wereld groot gevaar tegemoet. Deze private organisatie bestaat in 2018 precies 50 jaar. Ondanks de immense belangrijkheid van haar publicaties om de zoveel jaren, heeft ze zeer weinig politieke invloed. Bezoekt ookhier  hun site.  Wat de Club zegt en schrijft is meestal of zeg maar altijd zijn tijd vooruit. Het zijn ook steeds (kritische) boodschappen die ’the powers that be’ niet goed uitkomen. En laat dat nu net veelzeggend zijn…

De geschiedenis is de sleutel van heden en toekomst

De uitdrukking over Goden en Overbodigen komt van de Israëlische historicus Yuval Noah Harari. Sinds 2014 bestseller schrijver met drie unieke boeken op zijn naam. Sapiens, Homo Deus en 21 Lessen voor de 21ste eeuw. ‘in zijn eerste boek, Sapiens,vertelt hij zijn scheppingsverhaal, vervolgens voorziet hij het einde van de mensheid in Homo Deus en waarschuwt hij voor het overbodig worden van Homo sapiens door oprukkende techniek, en nu, tot slot, lessen om het einde der tijden nog eventjes op te schorten’. De mensheid wordt meer en meer overheerst door techniek, AI, supertechnologie, machines, computers. Ook dit veroorzaakt mee die tweedeling. Je bent méé, of je bent niét mee. Niet meer van tel.

De Goden

We kennen ze, we weten wie ze zijn. Sommigen hebben we zelf aan de macht gebracht, zoals een Donald Trump. En een Thatcher, Reagan en consoorten daarvoor. Sommigen zijn uit zichzelf opgekomen, gegroeid, maar wel haast altijd gefaciliteerd door de politiek. De Alibaba’s, Amazon’s, Google’s en Facebook’s van de wereld. De Monsanto’s, de Aldi’s. De Lockheed Martin’s zeker ook want laat ons vooral de wapenindustrie niet vergeten. Het zijn enititeiten geworden, namen, grootheden, begrippen zelfs en meest anoniem. We kennen in principe de mensen, oprichters, maar onderschatten nog steeds hun immense macht en invloed. Ze staan elk op zich ook voor een gedachtengoed en vertegenwoordigen stromingen. Zij bepalen voor het grootste deel ons leven, onze aarde, de fauna en de flora, zeg maar de toekomst van de wereld en al wie en wat erop leeft. Sommigen, u weet vast wie we bedoelen, zijn al bezig met plannen de ruimte te veroveren. Het zijn de Sterken zouden we kunnen zeggen ook, in plaats van de Goden.

En de overbodigen

Hier kunnen we kort over zijn. Het zijn de Zwakken. Het zijn: ik, u, wij. Ieder ander eigenlijk buiten die éénprocenters. Wij zijn  dan de 99 procenters. Nou…neen, nu overdrijven we misschien een beetje. Overbodigen in pincipe, in naam, jawel, maar we hebben toch nut hoor! We komen de Goden, de Sterken toch van pas hoor. Als kiesvee. Kijkvee. Koopvee. Goedkope werkkrachten. Nee nee, nut hebben we, van pas komen we, toch hoor!

De clash

Tja, die moest er van komen hé. De terroristen. De gelehesjesbeweging enzo. De schrijvers en critici die met woorden vechten. Terugvechten. Een Noam Chomski, een Naomi Klein, een Michael Moore. Een Julian Assange. En zovele anderen van goede wil, particulieren, bewegingen, die niét egoïstisch zijn, niét alleen met zichzelf bezig zijn. Ze, we zijn met miljoenen, misschien wel met miljarden? Op de 7,2 miljard aardebewoners? Niet? De 99 procent tegen de 1 procent? We hébben macht, MACHT! Véél macht. Maar…  Spreekt u mij gerust tegen maar waarom heb ik, en u misschien met mij, dan toch steeds dat nare gevoel? Dat we een nog steeds een achterhoedegevecht leveren. Dat we niet winnen, of zelden een keer, maar steeds weer moeten verdedigen. Het weinige dat ons nog rest…?

Video

Nog een video tip van onze vaste bezoeker Modern Talking: